افغانستان، قربانی تغییرات اقلیم جهانی
۱۳۸۸ آذر ۱۶, دوشنبه
کشورهای صعنتی، سهم بارزی در تولید گازهای گلخانهای دارند که باعث آلوده و گرم شدن محیط زیست گردیده است.
عبدالولی مدقق، سرپرست دفتر محیط زیست ملل متحد در افغانستان میگوید: "تمام انتشارات و یا تصاعد گازهایی که از افغانستان به فضا آزاد میشود یا انتشار پیدا میکند، در حدود 0.01 درصد است، 0.01 درصد. یعنی بسیار اندک است. ولی برعکس، اثرات ناگوار تغییر اقلیم را ما بسیار زیاد محسوس میشویم (میبینیم)".
به گفتهی مدقق، افغانستان دارای طبیعت خشک و نیمه خشک است، که با تغییرات اقلیمی خشکسالیهای دورهای افزایش یافته است.
همچنان، منابع طبیعی تامین کنندهی معیشت بسیاری افغانها است. تغییرات اقلیم جهانی و گرم شدن کرهی زمین، خشکسالیها و گاهی سیلهای بیموقع را بار میآورد، که منابع طبیعی مورد استفاده افغانها را صدمه میزند.
در افغانستان، معیشت مردم روستایی تا حد زیادی مربوط به وضع طبیعت است و در سالهای اخیر، خشکسالیها و "جبهات سرد" ناشی از تغییرات اقلیم جهانی، منابع طبیعیای که تامینکنندهی معیشت بسیاری افغانهاست، را تخریب کرده که در نتیجه، باعث شده فقر گستردهتر گردد.
به گفتهی سرپرست دفتر محیط زیست ملل متحد در کابل، سه بخش در افغانستان بیشترین آسیبپذیری از تغییرات اقلیم جهانی را دارا میباشند.
آب، علفچرها و زراعت افغانستان که از منابع حیاتی شمرده میشوند، به صورت مستقیم از تغییرات اقلیم جهانی آسیب میپذیرند.
به دلیل این که منابع طبیعی معیشتی تاثیر عمده روی اقتصاد و معیشت افغانها دارد، دفتر محیط زیست ملل متحد به این باور است که آسیبپذیری این منابع بر اثر تغییرات اقلیمی، تاثیر منفی روی ثبات و توسعهی کشور دارد. زیرا، فقر گسترده و گرسنگی از عوامل بیثباتی میتوانند به شمار روند.
در همین حال، روی هوکمن رییس دفتر نفوس ملل متحد میگوید افزایش نفوس جهانی، یکی از عوامل تغییرات اقلیمی جهانی است. به گفتهی وی، مردم هم عامل و هم تاثیرپذیر از تغییرات اقلیمی و گرم شدن کرهی زمین اند.
به گفتهی هوکمن، در سال 1850 نفوس جهان 1250 میلیون نفر بود، درحالی که بعد از صد سال یعنی 1950، نفوس جهان دو برابر شده یعنی به دو و نیم بلیون نفر رسیده بود. بعد از سال 1950، نفوس جهانی حالا به حدود 6.8 بلیون نفر رسیده است.
هوکمن گفت: "جهان امروز با بحرانهای چندجانبه و بههم پیوسته روبهرو است. بحران غذایی، آب، نفت و آبوهوا، و این ادامه مییابد".
برعلاوهی تغییرات اقلیم جهانی، محیط زیست کابل هم اکنون به حدی آلوده است که به گفتهی آگاهان اگر به همین شکل ادامه یابد، تا چند سال آینده زندگی در این شهر دشوار میگردد. دلیل عمدهی آلودگی محیط زیست کابل، تولید دود توسط ماشینهای کهنه و استفاده از دیگر مواد دودزا میباشد. به گفتهی ادارهی محیط زیست، بیشتر از هفتاد درصد آلودگی هوای کابل، ناشی از دود تولید شده توسط موترهای کهنه میباشد.
هرچند تاهنوز تغییری در این رابطه دیده نمیشود، اما جار الله منصوری، معاون ادارهی محیط زیست کشور میگوید: "ادارهی محیط زیست به حیث یک ارگان پالیسیساز و قانونساز، مقررهی کاهش و جلوگیری از آلودگیها را وضع کرده، هم بالای مردم افغانستان و هم بالای ارگانهای دولتیای مسوول تطبیق. در مقررهی کاهش و جلوگیری از آلودگی هوا، تمام میکانیزمهای عملی جلوگیری از این آلودگیها وجود دارد".
در همین حال، هیاتی از افغانستان نیز به کنفرانس کپنهاگن رفته است.
جار الله منصور در مورد اهداف هیات افغانستان به کنفرانس کپنهاگن میگوید: "هدف این است که افغانستان هم در پهلوی دیگر کشورهایی که توسعه یافته هستند، به آن تکنولوژیهایی دست پیدا بکنند که بتوانند بروند به طرف توسعهی عاری از آلودگیها. تا در افغانستان هم ما یک محیط زیست سالم و یک کشور در امان از آسیب اقلیم باشیم".
عارف فرهمند
ویراستار: آهنگ