افغان ها در مورد فیصله لویه جرگه مشورتی صلح چه می گویند؟
۱۳۹۹ مرداد ۱۹, یکشنبه
گلثوم، مادر سربازی می باشد که در میدان جنگ با شورشیان طالبان کشته شده است. او به دویچه وله گفت با فصله لویه جرگه موافق است؛ چراکه نمی خواهد دیگر هیچ مادری به داغ فرزندش بنشیند: «همه افغان ها از جنگ و ناامنی خسته هستند و در هر شرایط صلح می‌خواهند. من به عنوان یک مادر از طالبان می خواهم، حالا که خواسته های شان برآورده می شود، به جنگ و برادر کشی پایان دهند.»
لویه جرگه مشورتی صلح به خاطری برگزار شد که محمد اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان آزادی ۴۰۰ زندانی "خطرناک" طالبان را در حیطه صلاحیتش نمی دانست. وی ۴۶۰۰ زندانی طالبان را براساس فهرستی آزاد کرده بود که طالبان داده اند و ۵۰۰ تن شان را نیز به خاطر حسن نیت آتش بس سه روز عید رها کرد.
زندانیان باقی مانده طالبان کسانی هستند که در کشتار جمعی، جنایت جنگی و صدبشری دست داشته و به حبس ابد و اعدام محکوم شده اند. طالبان خواهان آزادی این زندانیان شده و گفته بودند تا رهایی آنان حاضر به مذاکره با حکومت کابل نیستند.
مرتبط: لویه جرگه رهایی ۴۰۰ زندانی گروه طالبان را تایید کرد
ایالات متحده امریکا در پی امضای "توافقنامه آوردن صلح به افغانستان" با طالبان، به شدت رایزنی می کند که مذاکرات بین افغانی صلح به هر قیمتی آغاز گردد. این توافقنامه زمینه خروج نیروهای امریکایی از افغانستان را فراهم می کند، وعده ای که دونالد ترامپ در انتخابات قبلی به مردمش داده بود و شعارش در انتخابات پیش رو می باشد. مقام های امریکایی به دقت بر روند لویه جرگه مشورتی صلح افغانستان نظارت داشتند.
نمایشی فریبنده؟
برخی از افغان ها نیز برگزاری لویه جرگه مشورتی را نمایشی خوانده و می گویند حکومت افغانستان مجبور بود به خاطر فشارهای امریکا همه زندانیان درخواست شده طالبان را آزاد کند؛ چراکه توافقنامه اش با طالبان در خطر بود. به باور آنان در شرایطی که افغانستان از شیوع ویروس کرونا به شدت متاثر شده و فقط گسترش یافته، لازم نبود که ۳۳۰ میلیون افغانی مصرف یک جرگه نمایشی شود.
محمد نبی دانشجوی دانشگاه کابل به دویچه وله گفت: «دولت افغانستان بقیه زندانی گروه طالبان را بدون برگزاری لویه جرگه رها کرده و باید ۴۰۰ زندانی باقی مانده شان را نیز رها می‌کرد. هیچ نیاز نبود که لویه جرگه مشورتی برگزار شود.» وی اضافه کرد: «هیچ یک از این زندانی های گروه طالبان به اندازه انس حقانی خطرناک نیستند که دولت افغانستان بدون نظر مردم و لویه جرگه آزادش کرد. این جرگه فقط برای فریب مردم افغانستان دایر شده بود که مسئولیت رهایی زندانیان گروه طالبان را به دوش مردم اندازند.»
مرتبط: لویه جرگه مشورتی صلح؛ آتش بس فوری و آزادی زندانیان
لویه جرگه مشورتی صلح تصویب کرد که "به مقصد رفع موانع جهت آغاز مذاکرات بین الافغانی و قطع خونریزی، تعداد ۴۰۰ زندانی گروه طالبان از سوی حکومت باید رها شود".
لوی جرگه مشورتی صلح روز یکشنبه با صدور قطعنامه ای ۲۵ ماده ای علاوه بر موافقت با رهایی این زندانیان، خواستار آتش بس فوری و بدون قید و شرط و آغاز مذاکرات صلح بین افغانی شد.
اما معصومه بهار، یکی از اشتراک کنندگان در این لویه جرگه که خودش و خانواده اش قربانی خشونت طالبان شده اند، باور ندارد که صلح به این زودی ها به افغانستان بیاید: «طالبان به این آسانی دست از جنگ نخواهند کشید. آنها به دنبال امتیازگیری بیشتر هستند. من فکر می کنم صلح برای نسل های آینده شاید در افغانستان تحقق یابد». وی گفت تصمیم لویه جرگه فقط برای جلوگیری از خونریزی بیشتر اتخاذ شد.
با وصف اینکه ۳۶۲۰ اشتراک کننده در لویه جرگه مشورتی صلح "به نمایندگی از مردم افغانستان" به آزادی این زندانیان رای مثبت دادند، اما یک نظرسنجی یک روزه دویچه وله در فیس بوک که در آخرین روز لویه جرگه شروع شد، نشان می دهد که اکثر کاربران افغان مخالف آزادی این زندانیان هستند. از میان چهار هزار رای دهنده در این همه پرسی، حدود سه هزار نفر گفته اند که لویه جرگه باید با آزادی زندانیان "خطرناک" طالبان مخالف کند.
آتش بس خواهد شد؟
قرار است پس از آزادی این زندانیان طالبان، ظرف سه روز مذاکرات صلح بین افغانی در قطر آغاز شود. دولت و مردم افغانستان می گویند "دیگر بهانه ای برای طالبان نمانده که از آغاز مذاکرات خودداری کند".
محمد رفیع باشنده کابل به دویچه وله گفت: «طالبان دیگر هیچ بهانه ای برای رد مذاکرات بین الافغانی ندارند و باید هرچه زودتر مذاکرات صلح آغاز شده و طالبان و نیروهای امنیتی به خشونت نقطه پایان بگذارند.» وی گفت افغانستان یک قدم به صلح نزدیک تر شد.
اما برخی آگاهان سیاسی افغان به این باورند که رهایی زندانیان طالبان را پای میز مذاکره خواهد کشاند، اما این گروه بازهم با انجام حملات و خشونت ها در پی امتیازگیری بیشتر خواهد بود.
مرتبط: شماری از اعضای لویه جرگه مشورتی صلح به کرونا مبتلا هستند
عبدالشکور سالنگی، کارشناس روابط بین الملل به دویچه وله گفت: «لویه جرگه و تصمیم رهایی ۴۰۰ زندانی خطرناک گروه طالبان، نوعی مشروعیت دهی به رهایی همه زندانیان گروه طالبان می باشد.» وی علاوه کرد: «طالبان در جریان مذاکرات بین الافغانی جنگ علیه نیروهای افغان را شدت خواهند بخشید و از آن به عنوان ابزار فشار برای رسیدن به اهداف بعدی شان استفاده خواهند کرد».
لویه جرگه مشورتی صلح آزادی زندانیان را مشروط به ضمانت ملی و بین المللی ساخته است؛ مبنی براینکه این گروه دست از جنگ بردارد، آتش بس کند و جنگجویان آزاد شده اش دوباره به میدان های جنگی نروند. اما چه ضمانتی وجود دارد که این همه تحقق یابد و طالبان به وعده های شان عمل کنند؟