آیا "روحیه گیزی" در انتخابات ترکیه تاثیرگذار است؟

پارک گیزی در میدان تقسیم در استانبول فعلاً از تخریب نجات داده شده است؛ اما هشت کشته و صدها نفر مجروح قیمت غم انگیز این مساله بود. تصاویر درگیری های جدی میان تظاهرکنندگان و پولیس با نیروی بسیار قوی اش در سراسر جهان منتشر گردید. این تظاهرات به شهرهای بزرگ دیگر نیز سرایت کرد و در آناتولیا، حتی پولیس از حامیان محافظه کار مذهبی حزب "عدالت و توسعه" که همچنین سخت با تظاهر کنندگان برخورد می کرند، حمایت بدست آورده بود.

رجب طیب اردوغان، نخست وزیر پیشین و رئیس جمهور فعلی ترکیه "روحیه گیزی" را دست کم گرفته بود. آرزوی تخریب پارک گیزی که اردوغان در سر می پروانید بالاخره به واقعیت نانجامید. درست دو سال قبل به تاریخ (31.05.2015) آغاز حمله بزرگ پولیس بالای اردوگاه فعالان جوان محیط زیست، صلح و شهروندان عادی از سنین مختلف در پارک گیزی بود. امروز یکشنبه از این روز تجلیل به عمل می آید.

زمان برای نوشتن تاریخ مناسب است

در میدان تقسیم و جاده هایی که به این میدان وصل می شوند، شمار زیادی از نیروهای پولیس با یونفورم و یا لباس های شخصی حضور فعال دارند. به وضوح معلوم می شود که آنها باز هم می خواهند "تاریخ بنویسند" چنانچه والی آن زمان استانبول نیز در یک سخنرانی از پولیس تجلیل کرده بود.

چان اتلای، یکی از معدود وکلای سازمان "همبستگی تقسیم" می گوید که اینبار یک هفته قبل از انتخابات پارلمانی که قرار است به تاریخ 7 جون دایر گردد، اتحاد "همبستگی تقسیم" برای پولیس "هیچ فرصتی برای انجام چنین کاری" را نمی دهد. او در ادامه می گوید که همه چیز مسالمت آمیز پیش خواهد رفت، حداقل در دیگر اماکن عمومی و پارک های این شهر 20 میلیونی بزرگ. «جنبش گیزی باعث گردیده است که نسل جوان دوباره رو به سیاست بیاورند و مردم برای بدست آوردن حقوق شان مبارزه کنند».

گیزی چشمان زیادی را باز کرده است

چشم پوشی از تمام اشکال خشونت در دومین سالروز حوادث پارک گیزی نشان می دهد که "روحیه گیزی" در برابر یک آزمون بزرگ قرار دارد. این سوال مطرح می گردد که چرا از این جنبش مقاومت حزب سیاسی ای به میان نیامد، چون در آلمان که حزب سبزها در پی جنبش ضد هسته ای و ضد تجدید تسلیحاتی به وجود آمده است.

اسماعیل سایماز یکی از خبرنگاران روزنامه ترکی "حریت" که در جریان اعتراضات فعال بود، می گوید که "نسل جوان تنها حزب عدالت و توسعه اردوغان را می شناختند و جنبش گیزی چشم جوانان را باز کرد". او در ادامه می گوید اما کمبودی آنچه احساس می شود عبارت از یک میدان سیاسی برای توسعه بیشتر است. این می تواند حزب دموکراتیک جمهوریخواه مردم (CHP) باشد. به قول سایماز این حزب دارای یک جاذبه معاصر روشن در ارتباط با ناسیونالیسم به مفهوم که مصطفی کمال آتاتورک بنیانگذار جمهوری ترکیه بیرون می دهد، نیست. بنابراین، جنبش گیزی به طور فزاینده روی حزب دموکراتیک خلق ها (HDP) تحت رهبری سیاستمدار کردی صلاح الدین دمیرتاش خود را تمرکز داده است.

"جنبش گیزی باعث گردید که مردم زنجیرهای خود را درهم شکنند"

اگر "روحیه گیزی" در واقع در انتخابات پارلمانی آینده که به تاریخ هفت جون برگزار می شود، حزب دموکراتیک خلق ها را برای بدست آوردن آرا کمک کند، حزب "عدالت و توسعه" اردوغان می تواند اکثریت مطلق خود را پس از 13 سال از دست بدهد.

آیهان اردوغان، یکی از وکلای برجسته قربانیان جنبش گیزی هشدار می دهد که رئيس جمهور می تواند درگیری هایی را تحریک کند: «در غیر این صورت او دیگر نمی تواند حزب دموکراتیک خلق ها را به عنوان طرفدار هرج و مرج و دشمنان حکومت متهم بسازد». این وکیل خانواده علی اسماعیل کورکماز را نمایندگی می کند که در جریان تظاهرات در اسکیشهیر از جانب دکانداران، تجار و نیروهای پولیس به طرز وحشیانه ای مورد لت و کوب قرار گرفت که در نتیجه جراحت ها، جانش را بعداً از دست داد. در این میان دو پولیس که در حال حاضر به دوازده و سیزده سال زندان، سه نفر از تجار و بازرگانان به هشت سال و یکی هم به سه و نیم سال زندان محکوم شده اند.

آیهان اردوغان هشدار داده می گوید که "شمار زیادی از اراذل و اوباش های مذهبی در همه جا به عنوان هواداران حزب عدالت و توسعه وجود دارند که بالای تظاهرات مسالمت آمیز حمله می کنند و باعث درگیری ها می شوند". اما او بالای مردم این اعتبار را دارد که می توانند علیه اردوغان بطور مسالمت آمیز اعتراض کنند. او می گوید: «جنبش گیزی باعث گردیده است که مردم زنجیر هایشان را درهم شکنند».

طرفداران "کاسی" که یکی از قدیمی ترین و سنتی ترین انجمن های بیشکتاش است به قول رهبر این انجمن فوتبال چیم یاکیسخان، به هیچ صورت نمی خواهد درگیری رخ دهد. بر علیه او و 36 عضو این انجمن اقامه دعوا به اتهام تلاش برای کودتا و سقوط حکومت دموکراتیک منتخب مردم جریان دارد. این کار بعد از این صورت گرفت که این انجمن از جنبش گیزی حمایت کرده و از درگیری ها هم فاصله نگرفته بود. چیم یاکسخان و سه تن دیگر از همراهانش را حبس های طولانی مدت که می تواند آنها را حتی تا 49 سال پشت میله های زندان ببرد، تهدید می کند.

او خود می گوید که "اردوغان قدرت من را دست بالا گرفته است". او که 49 سال دارد می گوید که از همه چیز او این را ترجیح می دهد که بشیکتاش را قهرمان فوتبال ترکیه بسازد از اینکه تلاش برای سرنگونی حکومت کند. جنبش کازی که در سال 1982 تاسیس شده است، با جمع آوری اعانه در آناتولیا مکاتب را کمک می کند، برای محیط زیست و نگهداری سالم حیوانات مبارزه می کند و همچنین در جریان آفات طبیعی کمک می رساند و علیه نژادپرستی فعال است. رهبر این انجمن می گوید که "ما به یک جنبش سیاسی تبدیل شدیم، زیرا ما علیه بی عدالتی قدعلم کرده ایم".

آزمون بزرگ "روحیه گیزی" به این مسأله بستگی دارد که آیا در برابر تحریکات مقاومت کرده می تواند یا خیر. یک رهبری سیاسی نباید وجود داشته باشد، زیرا این جنبش خود را به عنوان یک ایدئولوژی سیاسی نه بلکه به عنوان یک مخزن از فعالان صلح آمیز از سراسر طیف سیاسی معرفی می کند. "روحیه سالهای 1968" در زمان خودش اروپا را تغییر داد و برای جامعه زمینه ایجاد دیدگاهای سیاسی جدید را فراهم ساخت. چنین چیزی را نمایندگان جنبش "روحیه گیزی" نیز خواستارند.