آلمان؛ فراز و نشیب یک سال مبارزه در برابر پاندمی کرونا
۱۳۹۹ بهمن ۸, چهارشنبه
به تاریخ ۲۷ ماه جنوری سال ۲۰۲۰ ویروس کرونا در آلمان وجود داشت، اما هنوز بسیار ملموس نبود. در شرکتی در اشتارنبرگ در ایالت بایرن که ارتباط نزدیک با چین دارد، از اولین مورد نوع جدید ویروس کرونا گزارش شد. از آن زمان تاکنون در آلمان دیگر هیچ چیزی مانند گذشته نیست. مانند بسیاری کشورهای دیگر، در آلمان نیز مردم دست دادن و در آغوش گرفتن را ترک کردند. مردم تا حد ممکن در خانه ماندند و از تماس با دیگران خودداری کردند. عبارات و اصطلاحات جدیدی مانند قرنطینه، فاصله اجتماعی و حفظ قواعد بهداشتی وارد زندگی روزمره شدند.
به تاریخ ۲۷ جنوری سال ۲۰۲۰، تعداد کمی با موسسه رابرت کوخ در برلین که اداره مهمی در محافظت از بیماری هاست، آشنایی داشتند. یک سال بعد تمام مردم آلمان با این موسسه شناسایی پیدا کردند. ویروس شناسان به چهره‌های مشهور ملی تبدیل شدند. ینس اشپان وزیر امور صحت آلمان، از جانب مردم بالاترین رتبه‌های تأییدی را بدست آورد؛ همچنین به این دلیل که او در همان اوایل می فهمید که شیوع ویروس کرونا بازندگان و برندگانی خواهد داشت.
به تاریخ ۲۳ اپریل سال ۲۰۲۰، اشپان در بوندستاگ یا پارلمان آلمان فدرال گفت که «تصامیمی که فعلا گرفته می شوند، شاید همه اش درست نباشند و در جریان چند ماه، احتمالاً مجبور خواهیم شد كه همدیگر را به دلیل تصامیم اشتباه ببخشیم.» اکنون، در ماه جنوری ۲۰۲۱، او در مورد آغاز شیوع ویروس کرونا طی مصاحبه ای با دویچه وله گفت: «ما شیوع ویروس کرونا را جدی گرفتیم و همه سیستم های خود را بر این اساس عیار ساختیم. اما همه آنچه که در ۱۲ ماه گذشته به دلیل شیوع ویروس کرونا، در آلمان، اروپا و تمام جهان اتفاق افتاد، به نظر من، هیچ کسی انتظارش را نداشت. هنوز هم آرامش پیدا نکرده ایم.»
بیش از ۵۰ هزار نفر در آلمان به دلیل ابتلا به کرونا جان داده اند و هنوز هم موارد جدید ابتلا بسیار زیاد است.
اولین مرگ، اولین کانون شیوع کرونا
در آغاز سال ۲۰۲۰ آلمان از شیوع گسترده کرونا دور به نظر می‌رسید. اما این امر به سرعت تغییر کرد. به تاریخ ۸ مارچ، یک آلمانی برای اولین بار در اثر ابتلا به ویروس کرونا درگذشت. به تاریخ ۱۰ مارچ در همه ۱۶ ایالت آلمان موارد ابتلا به این ویروس وجود داشت. شهر هاینسبرگ در ایالت نوردراین-وستفالن پس از جشن کارنوال اولین شهری در آلمان بود که داغ ترین منطقه کرونایی اعلام شد. به تاریخ ۱۸ مارچ، انگلا مرکل صدراعظم آلمان یک سخنرانی تلویزیونی عنوانی مردم داشت. سخنان اش نهایت جدی بود: «مساله جدی است. آن را جدی بگیرید. از زمان اتحاد آلمان، نه، از جنگ جهانی دوم به این طرف، هیچ معضلی در کشور ما وجود نداشته است که به این حد نیاز به اقدام مشترک و همبستگی داشته باشد.»
وضعیت وخیم، اقدامات شدید
چند روز بعد از سخنرانی مرکل اقدامات شدید روی دست گرفته شدند و مردم یک کلمه جدیدی را آموختند: "لاک داون" یا محدویت های شدید اجتماعی. رستورانت ها، سینماها، مکاتب و کودکستان ها تعطیل شدند و اقتصاد تقریباً کاملاً در بن بست قرار گرفت. پارلمان فدرال برای بخش اقتصادی بسیار با عجله یک بسته کمکی به ارزش ۱۵۶ میلیارد یورو را تصویب کرد. قانونگذاران تصمیم گرفتند که دوران پاندمی کرونا روی برنامه‌های پس انداز فکر نکنند. سفرهای تفریحی لغو شدند. بسیاری از افراد اولین تجارب شان را در بخش کار از خانه انجام دادند.
دیگر وارد شدن به سوپرمارکیت بدون ماسک برای مردم ممکن نبود و چون مردم نمی فهمیدند که چه وضعیتی در انتظار شان است، به خرید مواد غذایی به مقدار زیاد و همچنین دیگر مواد مورد نیاز شان شروع کردند، به حدی که در سوپرمارکیت ها کاغذ تشناب یافت نمی شد.
تصاویر شهرهای شمالی ایتالیا که شدیداً از شیوع ویروس کرونا متاثر گردیده بودند، شهروندان آلمان را تا حد زیادی تحت تأثیر قرار داده بود. در آن زمان هرچند اکثریت مردم کسی را نمی شناختند که به این ویروس آلوده شده یا جان داده باشد، اما ترس و واهمه در بین آلمانی‌ها گسترش یافته بود و این ترس آرام آرام شدیدتر گردید.
قهرمانان جدید
قهرمانان جدیدی تبارز یافتند. کارمندان سوپرمارکیت ها، داکتران و پرستاران در شفاخانه ها که در روزگار دشوار کرونایی به کار ادامه می دادند، به عنوان قهرمان یاد می شدند. مردم در آلمان هر شام روی بالکن های خود بر می آمدند و این قهرمانان را تحسین می کردند. اکنون، در آغاز سال ۲۰۲۱، بسیاری از پرستاران و کارمندان بخش صحی به حدی خسته شده اند که به مشکل توانایی کار را دارند.
فرانتس واگنر، رئیس شورای پرستاری آلمان است که از منافع کلیه کارمندان بخش پرستاری در آلمان نمایندگی می کند. او در مصاحبه با دویچه وله گفت: «فشار بسیار بسیار زیاد است. از یک طرف، این فشار در بخش کاری وجود دارد، زیرا بسیاری از همکاران حداقل به قرنطین فرستاده می شوند و در چند هفته گذشته پرستاران زیادی آلوده به این ویروس شده اند و همچنین این فشار را می توان به دلیل میزان بالای مرگ و میر به دلیل ویروس کرونا شاهد بود. به عنوان مثال در بخش مراقبت های ویژه در شفاخانه ها و همچنین در خانه های سالمندان.»
محدودیت‌های موثر
محدویت های اجتماعی که در ماه مارچ سال ۲۰۲۰ در آلمان وضع شدند، نتیجه خوب دادند. تعداد مبتلایان جدید کاهش یافت. آلمانی ها احساس داشتند که حکومت کنترول را در دست دارد. کشورهای دیگر از برخورد و اقداماتی که برای جلوگیری از شیوع بیشتر ویروس کرونا در آلمان روی دست گرفته شده بود، ستایش می کردند. در واقع، تقریباً همه شهروندان این محدودیت ها را رعایت می کردند.
در آلمان شیوع ویروس کرونا مانند ایتالیا، اسپانیا یا فرانسه شدید نبود. هنوز مردم می توانستند چند نفری با هم ملاقات کنند. محدویت های سفر بسیار اندک بود. برخلاف سایر کشورها، سیستم صحی در آلمان برهم نخورده بود. بالاخره تابستان فرا رسید؛ میزان مبتلایان کاهش یافت و محدودیت ها سست تر گردیدند. عرصه سیاست اشتباه جدی را مرتکب شد و به این موفقیت‌ها اتکا کرد.
یک شرکت آلمانی در حال تولید واکسین کرونا
شرکت آلمانی بایونتیک مستقر در ماینس اعلام کرد که خوشبین است که به زودی واکسین ضد ویروس کرونا را تولید کند. شرکت بایونتیک همراه با شرکت امریکایی فایزر همکاری دارد. ایالات متحده چندین میلیون دوز واکسین کرونا را در تابستان سال گذشته سفارش داد. اما اروپا هنوز متردد بود، نگرانی های حقوقی داشت و خود را متکی به چندین تولید کننده ساخت.
در حالی که مرکل همچنان احتمال گسترش بیشتر ویروس کرونا را از نظر به دور نداشت، بسیاری از نخست وزیران ایالت های آلمان برای کاهش سریع محدویت های اجتماعی فشار وارد می کردند. این امر گام به گام اتفاق هم افتاد: مکاتب دوباره فعال گردیدند، رستورانت ها تحت شرایط خاص باز شدند، اقتصاد دوباره به تحرک افتاد. در ماه می سال ۲۰۲۰، تعداد مبتلایان روزانه برای چندین روز متوالی در سراسر این کشور زیر ۱۰۰۰ مورد بود.
در اوایل بهار، برای اولین بار تظاهراتی علیه محدودیت های اجتماعی راه اندازی شد. گروه های طرفدار تیوری توطئه این محدودیت ها را ناقض حق آزادی عنوان کردند.
در پایان ماه آگست، پولیس در برلین تظاهراتی را با تقریباً ۴۰ هزار شرکت کننده لغو کرد، زیرا اصول بهداشتی و فاصله اجتماعی در آن رعایت نشده بود. در این تظاهرات نه تنها گروه های منکر کرونا، بلکه گروه های راست افراطی نیز حضور داشتند. برخی از آنها سعی کردند تا پله های زینه ساختمان "رایشتاگ" را اشغال کنند. اما بیشتر آلمانی ها از تابستان لذت می بردند، البته با درنظرداشت محدودیت های وضع شده و پوشیدن ماسک و به این فکر بودند که وضعیت بد کرونایی سپری شده است.
موج دوم
در خزان سال گذشته موج دوم پاندمی آلمان را فرا گرفت. در ابتدای ماه آگست، تعداد مبتلایان جدید دوباره از ۱۰۰۰ تن در روز بالا رفت. در اواسط ماه سپتمبر ۲۰۰۰ و به تاریخ ۸ اکتوبر به ۴۰۰۰ مورد رسید. در اواخر ماه سپتمبر انگلا مرکل هشدار داد که اگر کاری انجام نشود، آلمان در ایام کریسمس حدود ۲۰ هزار مبتلای جدید در روز خواهد داشت. در واقع تعداد مبتلایان خیلی زودتر به این رقم رسید.
در آغاز ماه نومبر "لاکداون دوم" وضع شد، تماس ها به اعضای دو خانواده محدود شد، و مانند بهار رستورانت ها و بخش گردشگری دوباره بسته شدند. اما اقتصاد هنوز تحرک داشت و مکاتب نیز در آغاز فعال بودند. در پایان سال گذشته، واکسین ضد کرونا را شرکت های بایونتیک و فایزر تولید کردند و دو هفته بعد از بریتانیا، کمپاین واکسیناسیون در آلمان آغاز شد. اتحادیه اروپا برای مجوز واکسین وقت بیشتری را صرف کرد. اما واکسیناسیون به کندی شروع شد. تدارکات با مشکل روبرو گردید و تولید نیز با معضل روبرو شد.
آلمان از مدتی به این طرف دیگر به عنوان یک نمونه موفق در مبارزه با ویروس کرونا دیده نمی شود. اکنون از کشورهای دیگر به عنوان الگو استفاده می شود، به عنوان مثال اسرائیل، که جمعیت خود را با سرعت بی سابقه واکسین می کند.
انگلا مرکل در برلین گفت: «این پاندمی که به معنای یک فاجعه طبیعی است، فاجعه قرن به شمار می رود.»
محدودیت ها مجدداً تشدید شدند، رسماً تا اواسط ماه فبروری. اگرچه محدودیت اثر دارد و تعداد مبتلایان جدید اندکی کاهش یافته است، اما اکنون ترس از ویروس جهش یافته کرونا وجود دارد که گفته می شود بسیار ساری تر است و تعداد کسانی که به دلیل این ویروس جان داده اند به ویژه در خانه های سالمندان به طرز نگران کننده ای افزایش یافته است.
حکومت آلمان وعده داده است که تا خزان امسال آلمانی ها واکسین شوند.؛ یعنی یک و نیم سال پس از شیوع این ویروس در آلمان.
ینس توراو/ ن. ک. ا.