آتشسوزیهای پیدرپی درکابل؛ مقصر اصلی کیست؟
۱۳۹۷ بهمن ۱۰, چهارشنبهدر آخرین مورد مارکیت میلاد در مندوی کابل که یکی از بزرگترین مراکز خرید و فروش است، آتش گرفت. در این آتشسوزی حدود ۳۰۰ دکان آتش گرفت و داراییهای تاجران خاکستر شد.
به تاریخ ۱۲ عقرب مارکیت خیرخواه در جاده نادر پشتون آتش گرفت. در این آتشسوزی نیز حدود ۱۰۰۰ دکان آتش گرفتند. بیشتر اموال تجارتی این مارکیت تلیفون و وسایل برقی بود.
متضرران این آتشسوزیها از دیر رسیدن اطفائیه شکایت دارند. شکیب دکاندار در مارکیت میلاد میگوید: «سه موتر اطفائیه آمد اما نتوانست آتش را خاموش کند. ابتدا منزل اول آتش گرفت و بعد منزلهای دوم و سوم نیز آتش گرفتند.»
شاهدان عینی گفتند که برخی از وسایط اطفائیه آب نداشتند و بدون آب در ساحه آتشسوزی آمده بودند و به همین دلیل نتوانستند آتش را به موقع خاموش کنند. در حالی که آتشسوزی در مندوی جریان داشت، تانکرهای اطفائیه از دریای کابل آب میگرفتند. دکانداران متضرر با انتقاد از ریاست اطفائیه گفتند که آنها باید آمادگی قبلی می داشتند.
جمشید یک دکاندار متضرر از آتشسوزی گفت: «در این مارکیت هیچ چیزی نماند و همه سرمایهها سوخت. وقتی همه چیز سوخت بعد اطفائیه رسید. این چه قسم دولت است.»
سیستم کهنه و ناامن
وزارت داخله افغانستان میگوید دلیل اصلی آتش سوزیها سیستم کهنه مارکیتها است. بیشتر مارکیتها در منطقه مندوی کابل کهنهاند. بسیاری این مارکیتها سیستم معیاری ایمنی و محافظتی توزیع برق را ندارند و علت اکثر آتشسوزیها استفاده غیرمعیاری از برق خوانده شده است.
نجیب دانش سخنگوی وزارت داخله میگوید: «اکثر این مارکیتها غیرمعیاریها هستند و هشدارهایی را که ما در اول فصل زمستان میدهیم، در نظر گرفته نمیشود و این باعث آتشسوزی میشود.»
سرمایههایی که دود میشوند
براساس آماری که اتاق تجارت ارایه کرده، تنها در سال جاری در نتیجه آتشسوزیها در شهر کابل بیشتر از ۱۰۰ میلیون دالر به تاجران و دکانداران زیان وارده شده است.
اتاق تجارت گفته است که مارکیت زرنگار، مارکیت اتفاق، ساختمان کابل تاور و مارکیت خیرخواه در سال جاری در نتیجه آتش سوزی زیانهای هنگفتی را متحمل شدهاند.
محمد نبی یک تاجر میگوید حکومت باید به تاجرانی که اموال شان طعمه آتش شده کمک کند: «دولت با در نظرداشت امکانات خود به تاجر و سرمایه گذار کمک کند و در تمام مشکلاتش سهیم باشد.»
این در حالیست که مارکیتها و مراکز تجاری بیمه نیستند و پس از رویدادهای آتش سوزی، تاجرانی که ضرر دیدهاند سرمایه کافی برای آغاز دوباره تجارت شان ندارند و نمیتوانند کارشان را از سر بگیرند.
برخی از آتش سوزیها تلفات انسانی نیز دارند. چندی پیش یک تانک تیل در چهارراهی عبدالحق شهر کابل آتش گرفت و سه تن در این رویداد جان شان را از دست دادند.
فرصتی برای غارتگران
آتشسوزیها در کابل فرصتی را برای دزدان فراهم میکند. باندهای سرقت در این رویدادها با استفاده از سراسیمگیها و بینظمیها، اموال و پول نقد دوکانها را میدزدند. در آتش سوزی مارکیت خیرخواه، دزدان موفق شدند اموال گرانبها را بدزدند. پولیس کابل به دلیل ناتوانی در محافظت از اموال و داراییهای مردم به شدت مورد انتقاد قرار گرفت.
در رویداد آتش سوزی مارکیت میلاد نیز ۱۳ تن از دزدانی که پول و نقد اموال مردم را دزدیده بودند، از سوی پولیس بازداشت شدند.