Χριστούγεννα φιλικά στο περιβάλλον. Γίνεται;

Χριστούγεννα και κλιματική αλλαγή. Αν ήταν ανθρώπινη σχέση σίγουρα δεν θα ήταν μια σχέση αγάπης… μιας και οι δυσκολίες που μπαίνουν ανάμεσά τους είναι πολλές. Το πραγματικό μήνυμα των Χριστουγέννων είναι η αγάπη προς όλους και όλα, άρα και προς το περιβάλλον, λένε πολλοί. Αλλά πόσο εύκολο είναι το πέρασμα από τη θεωρία στην πράξη όταν σήμερα τα Χριστούγεννα είναι συνυφασμένα με την κατανάλωση, τα δώρα, τα έξοδα και εν τέλει τα σκουπίδια. «Καταλαβαίνουμε πλέον ότι κάτι δεν πάει καλά» εκτιμά η ερευνήτρια που ειδικεύεται στη μελέτη της βιωσιμότητας Κάρολιν Μπον από το Μίνστερ. Το ερώτημα βέβαια είναι αν και κατά πόσο όλη αυτή η κριτική διάθεση απέναντι στην υπερκατανάλωση οδηγεί εν τέλει και σε αντίστοιχες πράξεις.

Είναι γεγονός ότι σε μια εποχή που η κλιματική αλλαγή αποτελεί οφλαλμοφανές πρόβλημα αλλά και αντικείμενο πολιτικών αποφάσεων και κοινωνικών αλλαγών, είναι δύσκολο να μην αποτελεί θέμα συζήτησης την περίοδο των Χριστουγέννων. Στη Γερμανία ειδικά φαίνεται ότι απασχολεί έντονα τους καταναλωτές.

Άλλωστε είναι γεγονός ότι τα Χριστούγεννα είναι η γιορτή της αφθονίας κι έτσι δεν ευνοούν την αυτοσυγκράτηση, την οικονομία και την εξοικονόμηση πόρων. Για τον χώρο του λιανικού εμπορίου αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό. Κάθε άλλo. Όπως ανέφερε σε συνέντευξή του ο επικεφαλής της σουηδικής αλυσίδας H&M η μείωση της κατανάλωσης πέρα από τα οφέλη για το περιβάλλον έχει «οδυνηρές συνέπειες» στην απασχόληση, με την απώλεια θέσεων εργασίας. Ωστόσο η Κάρολιν Μπον θεωρεί υπερβολικές αυτές τις ανησυχίες, μιας και δεν καταγράφεται μια τέτοια δραματική μείωση της κατανάλωσης. Μάλιστα σύμφωνα με εκτιμήσεις του Εμπορικού Επιμελητηρίου οι φετινές χριστουγεννιάτικες πωλήσεις στη Γερμανία ενδέχεται να ξεπεράσουν τις πωλήσεις του περασμένου έτους.

Συμφιλιώνοντας τις γιορτές με την προστασία του κλίματος

Γεγονός είναι επίσης όμως ότι τα τελευταία χρόνια όσοι δραστηριοποιούνται εμπορικά την εποχή αυτή όπως πχ. οι διοργανωτές χριστουγεννιάτικων αγορών αρχίζουν να έχουν περιλαβαλλοντικές ανησυχίες.  Επίσης κάποιες γερμανικές πόλεις έχουν ήδη θέσει για το 2020 φιλόδοξους στόχους για το περιβάλλον και το κλίμα. Όπως το Άαχεν, που από τον Ιανουάριο θα αποτελεί πόλη «χωρίς πλαστικά μιας χρήσης». Κι άλλες πόλεις, όπως το Μίνστερ ή το Ντίσελντορφ, θέλουν να ακολουθήσουν το πρότυπο αυτό.

Στο μεταξύ τα προβλήματα που προκύπτουν από τη διαχείριση των σκουπιδιών την περίοδο των Χριστουγέννων είναι μεγάλα. Η γερμανική οργάνωση «Βοήθεια για το Περιβάλλον» εκτιμά ότι την περίοδο των Χριστουγέννων οι ποσότητες των απορριμμάτων αυξάνονται κατά 20%. «Οι ποσότητες είναι δυστυχώς τεράστιες» αναφέρει ο εκπρόσωπός της οργάνωσης Τόμας Φίσερ. Σε αυτά όλα προστίθεται τα σκουπίδια από συσκευασίες που διακινούνται μέσω ηλεκτρονικού εμπορίου, κάτι που δεν ευνοεί την σκέψη για μείωση των πλαστικών και όχι μόνο σκουπιδιών. Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο όμως πολλοί καταναλωτές νιώθουν παράλληλα «ντροπή» για τον τρόπο που καταναλώνουν. Ειδικοί, όπως η Κάρολιν Μπον, θεωρούν θετικό βήμα το ότι όλοι αυτοί οι προβληματισμοί έχουν αρχίσει να θεματοποιούνται στις συζητήσεις μεταξύ φίλων και συγγενών. Καλύτερα λοιπόν είναι ακόμη και την περίοδο των γιορτών να γίνονται τέτοιες συζητήσεις, οι οποίες μπορούν τελικά να οδηγήσουν σε ένα πιο βιώσιμο μοντέλο κατανάλωσης. Αρκεί μια μικρή προσπάθεια για να συμφιλιωθεί το πνεύμα των Χριστουγέννων με την προστασία του περιβάλλοντος.

Λαρίσα Σβέντες, dpa

Eπιμέλεια: Δήμητρα Κυρανούδη