Υποχρεωτική αναγραφή προέλευσης προϊόντων από έποικους

Είναι από τις περιπτώσεις που η δικαστική εξουσία υπενθυμίζει καταστάσεις που ίσως λόγω πολλών παραγόντων διαφεύγουν από τους πολιτικούς ή επιβεβαιώνουν την ορθότητα αποφάσεων που έχουν ήδη λάβει. Τρόφιμα από εβραϊκούς οικισμούς στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη του Ιορδάνη και άλλες περιοχές που κατέλαβαν το 1967 οι Ισραηλινοί στον πόλεμο των 6 ημερών, θα πρέπει στο εξής να αναγράφουν την προέλευσή τους, όταν εξάγονται σε χώρες της ΕΕ. Πρόκειται για σημερινή απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου με έδρα το Λουξεμβούργο. Με άλλα λόγια προϊόντα όπως φρούτα, λαχανικά ή κρασί για εξαγωγές προς την ΕΕ θα πρέπει να αναφέρουν την προέλευσή τους όταν παράγονται σε εβραϊκούς οικισμούς.

Τα κατεχόμενα έχουν διαφορετικό νομικό καθεστώς

Το θέμα από πολιτική άποψη είναι εξαιρετικά λεπτό διότι το Ισραήλ θεωρεί ότι η αναγραφή προέλευσης μπορεί να οδηγήσει σε διακριτική μεταχείριση αυτών των προϊόντων και να αποτελέσει βάση για μποϊκοτάζ κατά του Ισραήλ. Η υπόθεση ξεκίνησε από μια νομική διαμάχη στη Γαλλία. Μια εβραϊκή οργάνωση και ένας οινοποιός προσέφυγαν στα διοικητικά δικαστήρια ζητώντας την ακύρωση διάταξης του 2016 που προβλέπει την αναγραφή προέλευσης προϊόντων που καλλιεργούνται σε εβραϊκούς οικισμούς και κατεχόμενες από το Ισραήλ περιοχές. Η γαλλική διάταξη επικαλούνταν το δίκαιο της ΕΕ και την προβλεπόμενη εκεί αναγραφή της προέλευσης γενικά των τροφίμων.

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο επιβεβαίωσε τη γαλλική θέση. Ανάμεσα στα επιχειρήματα του ευρωπαίου δικαστή ήταν ότι τα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη έχουν διαφορετικό νομικό καθεστώς σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο από ότι το Ισραήλ. Η αναγραφή προέλευσης είναι υποχρεωτική για να μην παραπλανάται ο καταναλωτής και να «επιτρέπει στον αγοραστή να κάνει επιλογή βασισμένη ακόμη και σε ηθικές παραμέτρους», αποφάνθηκε το δικαστήριο. Αξίζει να υπενθυμίσει κανείς ότι μετά τον πόλεμο των 6 ημερών τα ΗΕ χαρακτήρισαν τη Δυτική Όχθη, την Ανατολική Ιερουσαλήμ, τη Λωρίδα της Γάζας και τα υψώματα του Γκολάν ως κατεχόμενα από το Ισραήλ εδάφη.

Ερακάτ: Το Ισραήλ παραβιάζει διεθνές δίκαιο

Ηγετικά στελέχη από την Παλαιστινιακή Αρχή χαιρέτισαν την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. «Καλούμε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες να εφαρμόσουν την απόφαση» είπε ο Σαέμπ Ερακάτ, Γενικός Γραμματέας της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης και ζήτησε να απαγορευθούν τα προϊόντα  στις διεθνείς αγορές. Ο Ερακάτ τόνισε ότι οι αποφάσεις του δικαστηρίου θα πρέπει να υπενθυμίζουν ότι το Ισραήλ «παραβιάζει συστηματικά το Διεθνές Δίκαιο και τα ψηφίσματα των ΗΕ και θα πρέπει να λογοδοτήσει. Η απόφαση αποτελεί βάση για να διατηρηθούν οι ευκαιρίες για μια ειρηνευτική διαδικασία και να τερματιστεί το καθεστώς της ισραηλινής κατοχής».

Ειρήνη Αναστασοπούλου / dpa