Τυνησία, το νέο κέντρο διακίνησης προσφύγων

Σχεδόν πέντε χρόνια μετά το ξέσπασμα της προσφυγικής κρίσης, η Ιταλία βιώνει ένα νέο προσφυγικό κύμα, τέσσερις φορές μεγαλύτερο από ότι το ίδιο διάστημα πέρυσι. Την κατάσταση κάνει ακόμη πιο δύσκολη η κορωνοκρίση. Τα προσφυγικά καταλύματα στη χώρα είναι ήδη υπερπλήρη. Στο σιδηροδρομικό σταθμό Τιμπουρτίνα που είναι ο δεύτερος σε μέγεθος στη Ρώμη, οι άνθρωποι κοιμούνται σε χαρτόνια πάνω σε πλάκες από μπετόν οι οποίες τώρα το καλοκαίρι βράζουν από τη ζέστη.

Από τη Λιβύη και την Αίγυπτο

«Φροντίζουμε τους πρόσφυγες που έρχονται με βάρκες και θέλουν να πάνε σε άλλες χώρες» λέει ο Αντρέα Κόστα από την οργάνωση Baobab. «Άλλοι μένουν δύο εβδομάδες, άλλοι ακόμη και μήνες. Πολλοί ήρθαν και από προσφυγικούς καταυλισμούς που όμως ο Ματέο Σαλβίνι, όταν ήταν υπουργός Εσωτερικών έκλεισε και τώρα μένουν στον δρόμο. Αυτή η ζωή τους τρώει τα σωθικά, πολλοί τρελαίνονται». Χωρίς να καταγράφεται από την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη λόγω πανδημίας, η Ιταλία βιώνει και πάλι αύξηση των προσφύγων και μεταναστών που έρχονται από τη Μεσόγειο, οι περισσότεροι από την Τυνησία όπου η ανεργία είναι υψηλή και η οικονομία λόγω των μέτρων κατά του κορωνοϊού έχει πληγεί ανεπανόρθωτα. Αλλά με τα πλοιάρια δεν έρχονται μόνο Τυνήσιοι, υποστηρίζει ο Λουίτζι Πατρονάτζιο, επικεφαλής της εισαγγελίας στη νότια Σικελία.

« Έχουμε την εντύπωση ως ανακριτική αρχή ότι έχει ανοίξει ένα νέος προσφυγικός δρόμος. Από τη Λιβύη και την Αίγυπτο μετανάστες και πρόσφυγες προωθούνται στοχευμένα προς την Τυνησία».  Στην πραγματικότητα ο Λουίτζι Πατρονάτζιο έχει αποκτήσει φήμη στην Ιταλία ως απηνής διώκτης της Μαφίας. Αλλά λόγω της κατάστασης, όλοι οι φάκελοι που αφορούν στην μετανάστευση καταλήγουν στο γραφείο του. Γνωστός έγινε ο Πατρονάτζιο ως αντίπαλος του Σαλβίνι, όταν παρά την άρνηση του τότε υπουργού Εσωτερικών, επέτρεψε σε πλοία ΜΚΟ με πρόσφυγες να προσεγγίσουν τη Σικελία.

Νέα γενιά διακινητών

Η μετατόπιση από τη Λιβύη στην Τυνησία του τόπου από τον οποίο ξεκινούν τα πλοιάρια με πρόσφυγες οφείλεται στο ό,τι οι εθνοφύλακες στη Λιβύη εξαιτίας του εμφυλίου δεν οργανώνουν πια εκείνοι τα ταξίδια αλλά εγκληματικές οργανώσεις στην Τυνησία. Σύμφωνα με την εκτίμηση του φημισμένου εισαγγελέα, εργάζονται πολύ αποτελεσματικά και είναι σε θέση σε μικρό διάστημα να μεταφέρουν πολλές χιλιάδες ανθρώπους στην Ευρώπη. Ο Πατρονιάτζιο κάνει λόγο για μια νέα γενιά καλά εξοπλισμένων διακινητών. «Η κατάσταση έχει αλλάξει» λέει, «δεν χρησιμοποιούνται πλέον τα φουσκωτά κινεζικής κατασκευής που χάνουν αέρα μόλις εγκαταλείψουν τα λιβυκά χωρικά ύδατα αλλά ψαροκάικα που δεν προκαλούν την προσοχή και δύσκολα αναγνωρίζονται από αεροσκάφη της ακτοπλοΐας ή από την Frontex».

Το 20% με 30% των Τυνήσιων που έρχονται στην Σικελία έχουν καταδικαστεί στο παρελθόν για κλοπές και διακίνηση ναρκωτικών. Η νέα κατάσταση όπως διαμορφώνεται δίνει πάτημα σε ακροδεξιούς πολιτικούς, όπως τον Ματέο Σαλβίνι, να κρατούν ζωντανό το διάλογο για το προσφυγικό-μεταναστευτικό. Η Ρώμη κάνει συνεχείς εκκλήσεις για καλύτερο καταμερισμό των μεταναστών σε άλλες χώρες της ΕΕ χωρίς αποτέλεσμα και για να χτυπηθεί η εγκληματικότητα με θύματα πρόσφυγες και μετανάστες που δίνουν μυθικά γι αυτούς ποσά για μια καλύτερη ζωή στην Ευρώπη. Καλύτερη; Ο Αντρέα Κόστα από την ΜΚΟ Baobab κάνει λόγο για συνθήκες σύγχρονης δουλείας. Το μεροκάματο για αγροτικές δουλειές δεν ξεπερνά τα 8 ευρώ για 12 ώρες εργασίας.

Κριστίνε Αουερμπάχ, ARD

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου