Το χωριουδάκι των αιωνόβιων στη Σαρδηνία

Το μικρό χωριό Περντασντεφόγκου στην επαρχία Νουόρο της Σαρδηνίας θα μπορούσε να είναι όπως κάθε άλλο χωριό στην Ιταλία: γραφικό, ήσυχο, χωρίς κάτι το θεαματικό. Κι όμως έχει μια τεράστια διαφορά με τα υπόλοιπα χωριά της χώρας. Έχει ανακηρυχθεί το χωριό με τη μεγαλύτερη συγκέντρωση υπεραιωνόβιων κατοίκων αναλογικά με τον πληθυσμό του, μπαίνοντας στο βιβλίο Γκίνες. Και για να φτάσει κανείς εκεί πρέπει να διασχίσει ένα στενό δρόμο όλο στροφές ανάμεσα στα απόκρημνα βουνά της Σαρδηνίας.  

Μόλις φθάσει κανείς στο χωριό βλέπει μια πέτρινη πλάκα που επισημαίνει το ρεκόρ, ενώ ακόμα και η κεντρική πλατεία ονομάζεται Πλατεία Μακροζωίας (Piazza Longevità). Σε κάθε γωνιά του μικρού χωριού φαίνεται η περηφάνια των κατοίκων για το ρεκόρ τους. Οι περισσότεροι έχουν δει με τα μάτια τους κρίσεις να έρχονται και να φεύγουν, κυβερνήσεις να αλλάζουν αλλά οι ίδιοι να παραμένουν εκεί. Στις προσόψεις των σπιτιών βρίσκονται αναρτημένες ασπρόμαυρες φωτογραφίες με τα ονόματα και την ημερομηνία γέννησής τους.  

Ένας απ' αυτούς είναι και ο Βιτόριο Λάι, ο οποίος χαμογελάει στην κάμερα έχοντας φορέσει τα καλά του μ' ένα καρό καπέλο. Το ίδιο καρό καπέλο του φορούσε και όταν πήγε στο εκλογικό τμήμα πριν λίγες εβδομάδες για να ψηφίσει το νέο ιταλικό κοινοβούλιο. Το εκλογικό του βιβλιάριο που δημοσιεύτηκε και στον λογαριασμό του χωριού στο facebook δείχνει την ημερομηνία γέννησής του: 12 Φεβρουαρίου 1922.  

Κοινότητα αιωνόβιων  

Ο ίδιος είναι ένας από τους εννιά κατοίκους εν ζωή που έχουν φθάσει τα 100, ενώ είναι παντρεμένος 78 ολόκληρα χρόνια, ρεκόρ για πολλούς που δεν καταφέρνουν ούτε οι ίδιοι να φτάσουν τα 78. Τα τόσα χρόνια γάμου μιλάνε από μόνα τους για τον χαρακτήρα του ίδιου αλλά και της γυναίκας του, όπως λέει ο ίδιος μιλώντας στο ιταλικό τηλεοπτικό σταθμό Rai. «Κάποιες φορές της λέω εγώ μια κουβέντα παραπάνω, άλλες φορές μου λέει αυτή, οπότε πατσίζουμε ο ένας με τον άλλο».  

Η Ανουντσιάτα Στόρι είναι η «νεότερη» υπερήλικας του χωριού των 1780 κατοίκων, η οποία γιόρτασε τα 100 χρόνια ζωής της τον περασμένο Αύγουστο και ο ίδιος ο δήμαρχος του χωριού την συνεχάρη. Η ίδια, όλο ζωντάνια και όρεξη για ζωή, δεν παίρνει κανένα φάρμακο ενώ συνεχίζει να μαγειρεύει την παραδοσιακή συνταγή της Σαρδηνίας: σούπα μινεστρόνε με ζυμαρικό φρέγκολα, όπως αφηγείται ο Πιέτρο Μερέου που πριν από λίγα χρόνια σκηνοθέτησε το ντοκιμαντέρ «The Centenarians Club» για τη ζωή των αιωνόβιων της περιοχής. 

Ο σκηνοθέτης αναφέρει πως οι άνθρωποι στην επαρχία της Ολιάστρα έζησαν μια πολύ δύσκολη ζωή αλλά με πολύ λιγότερο άγχος από ότι σήμερα. Αντί να τρέχουν πίσω απ' τα email και τα κινητά τηλέφωνα ακολουθούσαν τον ρυθμό της φύσης. «Οι άνθρωποι πάντα δούλευαν στον καθαρό αέρα» λέει ο Αντόνιο Μπρούντου, ο μεγαλύτερος ηλικιακά κάτοικος της περιοχής στον τηλεοπτικό σταθμό Rai. Για την ακρίβεια είναι 104 ετών και 5 μηνών!

Πολλοί οι λόγοι της μακροζωίας των κατοίκων

Ο Σαλβατόρε Μούρα, ιστορικός και δημοτικός σύμβουλος του Περντασντεφόγκου, εξηγεί για ποιό λόγο οι κάτοικοι ζούνε τόσο πολλά χρόνια. Τα γονίδια είναι ένας παράγοντας. Επιπλέον, οι ηλικιωμένοι του χωριού τρέφονται πάντα με προϊόντα από τον κήπο τους και ζούνε με την οικογένειά τους μέχρι την τελευταία τους μέρα, γεγονός που τους κρατάει σε καλή φυσική κατάσταση. Στο Περντασντεφόγκου γιορτάζουν ιδιαίτερα κάθε φορά τα 100ά γενέθλια ενός κατοίκου αλλά ο Σαλβατόρε Μούρα δηλώνει πως φέτος δεν θα υπάρξουν άλλα αντίστοιχα γενέθλια, ίσως την επόμενη χρονιά.  

Ο Μάσιμο, υπάλληλος ενός καφέ στην κεντρική Πλατεία Ευρώπης, λέει πως πλέον δεν συναντά κανείς τόσο συχνά τους υπερήλικες στον δρόμο. Το καλοκαίρι ειδικά οι υψηλές θερμοκρασίες τους ταλαιπωρούν, ενώ κάποιοι είναι ανήμποροι να ζήσουν μόνοι τους και για αυτό μεταφέρονται σε μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων.Ο τρόπος ζωής της Σαρδηνίας είναι η απλή εξήγηση του Μάσιμο στο γιατί οι άνθρωποι καταφέρνουν και φθάνουν σε τέτοιες ηλικίες. Δεν γίνεται χρήση ναρκωτικών, οι άνθρωποι τρώνε υγιεινά ενώ η ζωή τους είναι απλή και ήσυχη.  

Η μακροζωία των κατοίκων της Σαρδηνίας έχει προκαλέσει έντονο ενδιαφέρον και στην επιστημονική κοινότητα. Το ιταλικό πρακτορείο ειδήσεων Ansa ανέφερε πρόσφατα πως σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο του Σάσαρι θα γίνει έρευνα με 13.000 δείγματα DNA από κατοίκους της επαρχίας Ολιάστρα για να δοθούν εξηγήσεις στο φαινόμενο. Ο πρύτανης του πανεπιστημίου αναφέρει: «Θέλουμε να δείξουμε πως οι άνθρωποι στη Σαρδηνία ζουν καλά. Θα είναι και μια καλή διαφήμιση για τη χώρα μας».  

Γιοχάνες Νοϊντέκερ & Λένα Κλίμκαϊτ, dpa 

Επιμέλεια: Ιωσηφίνα Τσαγκαλίδου