1. Μετάβαση στο περιεχόμενο
  2. Μετάβαση στο κύριο μενού
  3. Μετάβαση σε περισσότερους ιστοτόπους της DW

Το δύσκολο δίλημμα του προέδρου Ερντογάν

10 Οκτωβρίου 2023

Ο γερμανικός Τύπος για τη στάση του προέδρου Ερντογάν στον πόλεμο του Ισραήλ και την τρομοκρατική οργάνωση Χαμάς. Ακόμη, συνέντευξη της Σόφι Ιν’τ Βελντ στο Spiegel για τις υποκλοπές.

https://p.dw.com/p/4XKMT
Συνάντηση Νετανιάχου - Ερντογάν
Ο πρόεδρος Ερντογάν ενδεχομένως θα αλλάξει την εξωτερική πολιτική τουΕικόνα: AK Party/Zuma/picture alliance

Για το δίλημμα που θέτει στον Τούρκο πρόεδρο Ερντογάν ο πόλεμος στο Ισραήλ γράφει το Γερμανικό Δημοσιογραφικό Δίκτυο (RND). «Για χρόνια ο Ερντογάν εμφανιζόταν ως προστάτης των ριζοσπαστικών ισλαμιιστικών κινημάτων. Μετά την πτώση της κυβέρνησης Μούρσι στην Αίγυπτο και την απαγόρευση της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, η Τουρκία φιλοξένησε χιλιάδες μέλη του ισλαμιστικού κινήματος. Σήμερα περίπου 20.000 Αιγύπτιοι Μουσουλμάνοι Αδελφοί ζουν εξόριστοι στην Τουρκία, […] ενώ ο Ερντογάν πολιτογράφησε πολλούς από αυτούς.

Ο Τούρκος πρόεδρος χαρακτηρίζει τη Χαμάς, η οποία θεωρείται παράνομη τρομοκρατική οργάνωση, όχι μόνο στη Δύση αλλά και σε πολλά κράτη της Μέσης Ανατολής, ως απελευθερωτικό κίνημα. Το Ισραήλ, από την άλλη πλευρά, αναφέρεται συχνά ως "τρομοκρατικό κράτος", σε μία ρητορική που ξανά και ξανά παίρνει μία αντισημιτική χροιά».

Ο πρόεδρος Ερντογάν
Ο πρόεδρος Ερντογάν έχει ταχθεί υπέρ της Χαμάς στο παρελθόνΕικόνα: AFP

Ωστόσο, όπως τονίζει το RND, «από πέρυσι, ο επικεφαλής του τουρκικού κράτους επιδιώκει την προσέγγιση με την Αίγυπτο, τα Εμιράτα, τη Σαουδική Αραβία και το Ισραήλ. Όσον αφορά το Ισραήλ, κομβικό ρόλο διαδραματίζει η ενεργειακή πολιτική. Ο Ερντογάν θέλει να διοχετεύσει φυσικό αέριο από τις ισραηλινές περιοχές στη Δυτική Ευρώπη μέσω τουρκικών αγωγών. Με αυτόν τον τρόπο επιδιώκει να ματαιώσει τα σχέδια της Ελλάδας, της Αιγύπτου και της Κύπρου για την εξαγωγή φυσικού αερίου από την ανατολική Μεσόγειο στην Ευρώπη παρακάμπτοντας την Τουρκία.

Τελικά, ο επαναπροσδιορισμός της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής στη Μέση Ανατολή υπαγορεύεται πρωτίστως από οικονομικούς παράγοντες», καταλήγει το γερμανικό δίκτυο.

«Η Χαμάς τρομοκρατεί και τον ίδιο το λαό της»

Η Χαμάς θεωρείται από πολλά κράτη, τόσο στη Δύση όσο και στην Ανατολή, ως παράνομη τρομοκρατική οργάνωση. Μία οργάνωση που όπως γράφει η Süddeutsche Zeitung: «τρομοκρατεί και τον ίδιο το λαό της».

Παλαιστίνιοι αναζητούν επιζώντες μετά από ισραηλινή πυραυλική επίθεση στη Λωρίδα της Γάζας
Πλέον η ισραηλινή κυβέρνηση εξωθείται να αναθεωρήσει πλήρως τη στρατηγική τηςΕικόνα: Mohammed ABED/AFP

Κατά την εφημερίδα του Μονάχου, μέσα στα χρόνια «η Χαμάς έχει αποδείξει πόσο λίγο την ενδιαφέρει η επίλυση του ζητήματος. [...] Η τρομοκρατία και οι προκλήσεις της στρέφονταν κατά του Ισραήλ - αλλά και κατά του ίδιου του λαού της και της ανταγωνιστικής οργάνωσης Φατάχ, μέλη της οποίας διώχθηκαν και δολοφονήθηκαν. Στη Λωρίδα της Γάζας εισέρρευσαν δισεκατομμύρια, κυρίως από το Κατάρ, και χρηματοδότησαν ένα ισλαμιστικό καθεστώς τρομοκρατίας, το οποίο ελάχιστα έκανε για να βελτιώσει τις συνθήκες διαβίωσης των δύο εκατομμυρίων ανθρώπων που ζουν σε έναν τόσο περιορισμένο χώρο.

Με την κήρυξη του πολέμου στις 7 Οκτωβρίου η Χαμάς δεν επανέφερε απλώς την περιοχή στο επίκεντρο της παγκόσμιας προσοχής – πιθανώς αλλάζοντας και τις παγκόσμιες προτεραιότητες, αλλά θα αναγκάσει ακόμη την ισραηλινή κυβέρνηση να αναθεωρήσει πλήρως τη στρατηγική της. Η Γάζα δεν θα ελέγχεται στο μέλλον επισκευάζοντας το φράχτη και καταστρέφοντας κάποιες φορές τις πυραυλικές βάσεις […] Τώρα, το Ισραήλ χρειάζεται μια ολοκληρωμένη νέα στρατηγική για την ασφάλειά του. Και το μόνο πράγμα που είναι βέβαιο αυτή τη στιγμή είναι ότι η Χαμάς δεν θα επιτρέψει ποτέ στους ανθρώπους να ζήσουν ειρηνικά».

«Το σκάνδαλο φέρει τα αποτυπώματα της ελληνικής κυβέρνησης»

Το περιοδικό Spiegel φιλοξενεί συνέντευξη της Σόφι Ιν'τ Βελντ, εισηγήτριας της Επιτροπής PEGA του Ευρωκοινοβουλίου που εξετάζει τη χρήση του λογισμικού Pegasus και ερευνά το σκάνδαλο των υποκλοπών.

Η Σόφι Ιν΄τ Βελντ
Η Σόφι Ιν΄τ Βελντ ερευνά το σκάνδαλο των υποκλοπώνΕικόνα: Jonathan Borg/Xinhua/imago images

Όπως εξηγεί η Ολλανδή πολιτικός, «σε ορισμένες χώρες της Ε.Ε. οι εκτεταμένες πρακτικές παρακολούθησης χρησιμοποιούνται και όταν ισχυροί άνθρωποι αισθάνονται ότι απειλούνται. Στην Ελλάδα η διαφθορά θεωρείται στα μάτια ορισμένων ως απειλή για την εθνική ασφάλεια. Στην Πολωνία ή την Ουγγαρία, από την άλλη πλευρά, η εθνική ασφάλεια θεωρείται ότι κινδυνεύει εάν ένας πολιτικός της αντιπολίτευσης πολεμά την κυβέρνηση. Έτσι, η έννοια της εθνικής ασφάλειας είναι τελείως ασαφής, με αυτήν μπορεί να δικαιολογηθεί οτιδήποτε. Με αυτό το πρόσχημα, οι κυβερνήσεις ή οι ιδιώτες μπορούν απλώς να κατασκοπεύουν εάν διαθέτουν τα κατάλληλα εργαλεία».

Όσον αφορά τις δυνατότητες παρέμβασης της δικαιοσύνης, η Ιν'τ Βελντ απαντά πως «σε χώρες όπως η Πολωνία, η δικαιοσύνη δεν είναι ανεξάρτητη. […] Και σε χώρες όπως η Ελλάδα ο ειδικός εισαγγελέας εμπλέκεται σε κάποιο βαθμό στο έργο των μυστικών υπηρεσιών και στην πραγματικότητα υποτίθεται ότι απλώς εγκρίνει στα αιτήματά τους. Έτσι, οι δικηγόροι, οι πολιτικοί και οι δημοσιογράφοι στοχοποιούνται συστηματικά. Επιπλέον, το δικαστικό σώμα συχνά δεν έχει ιδέα για την τεχνολογία αυτή ή τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσε αυτή να χρησιμοποιηθεί. Γι' αυτό και είναι ανόητο να θεωρούμε ότι υπάρχει αποτελεσματικός έλεγχος αυτών των τεχνολογικών μέσων στην Ευρώπη».

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης
Το σκάνδαλο των υποκλοπών φέρει τα δακτυλικά αποτυπώματα της ελληνικής κυβέρνησηςΕικόνα: Sotiris Dimitropoulos/Eurokinissi/ANE Edition/IMAGO

Αν και η ελληνική κυβέρνηση εξακολουθεί να αρνείται ότι αγόρασε και χρησιμοποίησε το κατασκοπευτικό λογισμικό Predator, η Ιν'τ Βελντ εκτιμά πως «το σκάνδαλο φέρει σαφώς τα δακτυλικά αποτυπώματα της Αθήνας. Λίγο αφ' ότου ανέλαβε τα καθήκοντά του, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης φρόντισε να θέσει τις μυστικές υπηρεσίες υπό την εξουσία του και διόρισε τον ανιψιό του σε ανώτατο αξίωμα. Πάνω από 90 άτομα δέχθηκαν επίθεση με το Predator, μεταξύ των οποίων και πολλοί πολιτικοί που επικρίνουν τον Μητσοτάκη. Ακόμη και ελλείψει τελικών αποδείξεων, πού είναι η ευρωπαϊκή κατακραυγή; Πώς μπήκε το Predator στην Ελλάδα, αν το σύστημα δεν αγοράστηκε από την κυβέρνηση;», διερωτάται η Ολλανδή πολιτικός.

Autorenbild Georgios Passas PROVISORISCH
Γιώργος Πασσάς Δημοσιογράφος στην Ελληνική Σύνταξη της DW και απόφοιτος νομικής.