Το EURO και το φλερτ με αυταρχικούς ηγέτες

Ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν παρακολούθησε με ικανοποίηση στο στάδιο Πούσκας Αρένα της Βουδαπέστη 55.000 φιλάθλους να χειροκροτούν την ομάδα της Ουγγαρίας. 2.500 χιλιόμετρα μακριά από τη Βουδαπέστη βρίσκεται το Ολυμπιακό Στάδιο στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν, όπου διεξάγονται επίσης αγώνες για το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου. Και εκεί 30.000 φίλαθλοι παρακολούθησαν ενθουσιαμένοι το ματς Τουρκία-Oυαλία. Παρόντες ο τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν μαζί με τον πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίγιεφ. Άλλα 2.500 χιλιόμετρα μακριά από το Μπακού βρίσκεται το Στάδιο Κρεστόφσκι της Αγίας Πετρούπολης, το οποίο φιλοξενεί επίσης αγώνες του φετινού, ιδιότυπου EURO. Ο ρώσος πρόεδρος Πούτιν δεν ήταν παρών. Την ίδια μέρα συναντούσε στη Γενεύη του αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν.

H UEFA είχε την αρχική σκέψη να διοργανώσει φέτος ένα EURO χωρίς σύνορα. Όμως ένα από τα μεγάλα ερωτήματα που τίθενται είναι κατά πόσο έλαβε υπόψιν ότι σε κάποιες από τις συμμετέχουσες χώρες την εξουσία έχουν αυταρχικοί ηγέτες. Το ματς Τουρκία-Ουαλία παρακολούθησε δίπλα στον Ερντογάν και τον Αλίγιεφ και ο πρόεδρος της UEFA, Αλεξάντερ Σεφέριν. Το ποδόσφαιρο είναι μια γιορτή και σύμφωνα με την UEFA έχει ως στόχο να φέρει κοντά τους ανθρώπους. Εντύπωση ωστόσο προκάλεσε εικόνα από τις κερκίδες του σταδίου στη Βουδαπέστη, με φιλάθλους χωρίς μάσκες και χωρίς να τηρούν αποστάσεις. Κι όλα αυτά ενώ αυξάνονται οι φόβοι για εξάπλωση της επικίνδυνης μετάλλαξης Δέλτα.

Ποδοσφαιρικό όραμα ή τρελή ιδέα;

Η ιδέα για το EURO 2020 που θα διεξαγόταν σε περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες ακούστηκε για πρώτη φορά το 2012 στο Κίεβο από τον τότε πρόεδρο της UEFA Μισέλ Πλατινί, μεταξύ αστείου και σοβαρού. Η ιδέα τελικά υλοποιήθηκε. Αλλά το πρόβλημα παραμένει: ποια είναι τελικά η ταυτότητα του τουρνουά; Για τον Βίκτορ Όρμπαν το φετινό EURO αποτελεί πάντως μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία να δείξει ένα άλλο πρόσωπο της Ουγγαρίας. «Είναι ένα πανευρωπαϊκό, υπέροχο τουρνουά. Είναι σημαντικό επίτευγμα που η Ουγγαρία συμμετέχει» δήλωσε στο ξεκίνημα του EURO.

Για τον δημοσιογράφο Παλ Ντάνιελ Ρένυι το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου είναι για τον Όρμπαν πέρα από «ζήτημα κύρους» και μια «πάρα πολύ προσωπική υπόθεση», την ώρα που η χώρα αντιμετωπίζει σοβαρές επικρίσεις για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και προσβολή του κράτους δικαίου. Όπως εξηγεί, το ποδόσφαιρο παίζει σημαντικό ρόλο για τον Όρμπαν, το βλέπει σαν επέκταση της πολιτικής και της εξουσίας. Μάλιστα και ο ίδιος έπαιζε από παιδί ποδόσφαιρο. Η αντιπολίτευση την ίδια ώρα του επιρρίπτει κατασπατάληση δημόσιου χρήματος για την ανακατασκευή ποδοσφαιρικών γηπέδων λόγω EURO με χρήματα από τον δημόσιο προϋπολογισμό.

Θέμα «ίματζ» για Αζερμπαϊτζάν και Ρωσία

Παρά την πανδημία, και για το Αζερμπαϊτζάν η συμμετοχή στη διοργάνωση του EURO ήταν προτεραιότητα. Τα σπορ, όχι μόνο το ποδόσφαιρο, λειτουργούν στο Αζερμπαϊτζάν σαν μέσα προώθησης μιας καλής εικόνας για τη χώρα. Τα τελευταία χρόνια έχουν διοργανωθεί εκεί μεγάλα αθλητικά γεγονότα: Eurobasket 2015, Φόρμουλα 1 το 2016, τελικός Europa League το 2019.

Αντίστοιχα, μεγάλο στοίχημα για τη Ρωσία είναι και η συμμετοχή της Αγίας Πετρούπολης, της πάλαι ποτέ τσαρικής μητρόπολης. Η Ρωσία επίσης στέλνει την εικόνα που θέλει στην Ευρώπη και τον κόσμο. Στο υπερσύγχρονο Στάδιο Κρεστόφσκι της Αγίας Πετρούπολης επιτρέπονται 30.000 φίλαθλοι. Η ατμόσφαιρα σίγουρα δεν παραπέμπει σε πανδημία, αν και υπάρχουν περιορισμοί λόγω φόβου για μία νέα εξάπλωση του κορωνοϊού. Την ίδια ώρα η Ρωσία βλέπει θετικά την ανάληψη εξ ολοκλήρου στο μέλλον μεγάλων ποδοσφαιρικών διοργανώσεων, όπως ίσως του EURO 2028 ή 2032. «Θα ήταν λογικό» ανέφερε ο επικεφαλής της οργανωτικής ομάδας του EURO στη Ρωσία, Αλεξέι Σοροκίν στην εφημερίδα Sport Εxpress. Ίσως κάτι τέτοιο να άρεσε και στον πρόεδρο Πούτιν...

Μ. Μοράβετς, Γκρ. Μάιερ, Π. Ράιχαρντ, Β. Γιουγκ. Τ. Έσερ, dpa

Επιμέλεια: Δήμητρα Κυρανούδη