«Σύστημα Βούτσιτς»: Περιφανής νίκη ή πρωτοφανής νοθεία;
18 Δεκεμβρίου 2023Η πρωθυπουργός της Σερβίας Άννα Μπρνάμπιτς πανηγυρίζει τη νίκη στις βουλευτικές εκλογές της Κυριακής, αλλά δεν διεκδικεί τα εύσημα. Ο πρωταγωνιστικός ρόλος ανήκει για μία ακόμη φορά στον πρόεδρο της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς, που επωμίστηκε άλλωστε το μεγαλύτερο μέρος του προεκλογικού αγώνα. Με καταμετρημένο το 90% των ψήφων το «Σερβικό Προοδευτικό Κόμμα» (SNS) του Βούτσιτς λαμβάνει ποσοστό 46% και εξασφαλίζει την απόλυτη πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο, ενώ το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης δεν ξεπερνά το 23%. Παράλληλα με τις βουλευτικές εκλογές έγιναν και τοπικές εκλογές σε περισότερους από 60 δήμους της χώρας
Μιλώντας στους οπαδούς του, το βράδυ της Κυριακής, ο Βούτσιτς εκφράζει την ικανοποίησή του για την «ξεκάθαρη νίκη». «Υποσχεθήκαμε στον κόσμο ότι σε τρία χρόνια από τώρα η Σερβία θα είναι αγνώριστη, θα είναι μία άλλη χώρα», επισημαίνει. «Έχουμε πολλά και σημαντικά πράγματα να κάνουμε. Και πρέπει να πω ότι είμαι ευτυχής, καθώς μετά από 11 χρόνια στην εξουσία, καταγράφουμε το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό στην ιστορία της δημοκρατικής Σερβίας».
Ψηφοφόροι μεταφέρονται με …λεωφορεία
Η επικράτηση του κυβερνώντος κόμματος SNS δεν αποτελεί εκπληξη, αν και λίγοι είχαν προβλέψει ότι το κόμμα του Βούτσιτς θα λάβει ποσοστό κατά 2% υψηλότερο σε σχέση με τις βουλευτικές εκλογές του 2020, εξασφαλίζοντας μάλιστα την αυτοδυναμία. Επιπλέον, οι δημοσκοπήσεις είχαν προβλέψει νίκη της αντιπολίτευσης στο Βελιγράδι, μία εξέλιξη που θα προκαλούσε σοβαρούς κλυδωνισμούς στο «σύστημα Βούτσιτς». Κάτι τέτοιο δεν συνέβη τελικά, αλλά η αντιπολίτευση κάνει λόγο για «εκλογικά μαγειρέματα». Μεταξύ άλλων, καταγγέλλει ότι δεκάδες χιλιάδες Σέρβοι της Βοσνίας είχαν μεταφερθεί στο Βελιγράδι για να ψηφίσουν υπέρ του SNS, αλλοιώνοντας το εκλογικό αποτέλεσμα στην πρωτεύουσα της Σερβίας.
Ο εκ των επικεφαλής της αντιπολίτευσης Μίροσλαβ Αλέκσιτς δηλώνει χαρακτηριστικά: «Eίδαμε σήμερα μία πρωτοφανή ποδηγέτηση της λαϊκής βούλησης. Με λεωφορεία, με βανάκια, με αυτοκίνητα έφεραν ανθρώπους που δεν ζουν στο Βελιγράδι- κάποιοι από αυτούς ήρθαν για πρώτη φορά στη ζωή τους στο Βελιγράδι- για να ψηφίσουν, ωσάν να ζούσαν στο Βελιγράδι. Έχουμε στοιχεία για να τα αποδείξουμε όλα αυτά και θα δημοσιεύσουμε αυτά τα στοιχεία. Με λίγα λόγια, αυτό που συνέβη σήμερα στη Σερβία δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό ως αποτέλεσμα μία ελεύθερης δημοκρατικής διαδικασίας».
Το Κόσοβο και πάλι στην ατζέντα
Τρίτη πολιτική δύναμη, αλλά με ποσοστό που δεν ξεπερνά το 6,6%, αναδεικνύεται το άλλοτε παντοδύναμο «Σοσιαλιστικό Κόμμα της Σερβίας» (SPS) του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς. Ισχυρός άνδρας του κόμματος είναι σήμερα ο υπουργός Εξωτερικών Ίβιτσα Ντάσιτς, ο οποίος περιέλαβε στα ψηφοδέλτιο και τον εγγονό του Μιλόσεβιτς, Μάρκο.
Εκτός από τις μαζικές αντικυβερνητικές διαδηλώσεις των περασμένων μηνών, ένας άλλος λόγος που οδήγησε στην προκήρυξη πρόωρων εκλογών στη Σερβία είναι οι έντονες ζυμώσεις για το Κόσοβο. ΕΕ και ΗΠΑ πιέζουν για εξομάλυνση των σχέσεων και «ντε φάκτο» αναγνώριση του Κοσόβου από το Βελιγράδι. Το βράδυ των εκλογών ο Αλεξάνταρ Βούτσιτς δεν παρέλειψε να αναφερθεί και σε αυτό το θέμα. «Πρέπει να συνεχίσουμε και να επιμείνουμε στην ευρωπαϊκή μας πορεία», τονίζει ο πρόεδρος της Σερβίας. «Θα υπάρξουν δύσκολες διαπραγματεύσεις και παραχωρήσεις στην Πρίστινα, αλλά θα κρατήσουμε για πάντα το Κόσοβο ως αναπόσπαστο κομμάτι της σερβικής επικράτειας. Αυτη η θέση μας δεν αλλάζει».
Πηγές: dpa, AP, ARD