Στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων οι Ταλιμπάν

Είχε προηγηθεί σειρά διαβουλεύσεων ανάμεσα στους Ταλιμπάν και σε Αμερικανούς διπλωμάτες, που προετοίμαζαν το έδαφος για τη συνάντηση της Κυριακής. Σύμφωνα με τον Αμερικανό διαπραγματευτή Ζαλμάι Χαλιλζάν ήταν "η πιο παραγωγική συνάντηση" με τους Ταλιμπάν, με αποτέλεσμα να σημειωθεί "πρόοδος σε όλα τα ζητήματα". Μεταξύ άλλων συζητήθηκε και η αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν.

Οι απευθείας συνομιλίες των Ταλιμπάν με την αφγανική κυβέρνηση θα είναι το επόμενο μεγάλο βήμα, έστω και ...ανεπίσημο. Και αυτό γιατί οι ισλαμιστές αντάρτες εξακολουθούν να αρνούνται "απευθείας διαπραγματεύσεις" με την κυβέρνηση της Καμπούλ. Για να παρακαμφθεί το εμπόδιο, οι κυβερνήσεις του Κατάρ και της Γερμανίας, που είχαν την πρωτοβουλία για τη συνάντηση στην Ντόχα, καλούν τους Αφγανούς εκπροσώπους ως "ιδιώτες" ή "απλούς πολίτες" και όχι υπό την επίσημη ιδιότητά τους. Όπως εξηγεί ο εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών Ράινερ Μπρόιλ "το ζητούμενο είναι να έχουμε την ευρύτερη δυνατή εκπροσώπηση της κοινωνίας, αλλά και των πληθυσμιακών ομάδων στο Αφγανιστάν. Ποιοί ακριβώς θα έρθουν, θα του δούμε την Κυριακή..."

Συνάντηση ...εξ΄αναβολής

Το πιο σημαντικό είναι κατ' αρχήν να γίνει μία απευθείας διαβούλευση. Ήδη τον περασμένο Απρίλιο οι διεθνείς διαμεσολαβητές είχαν εξαγγείλει συνάντηση ανάμεσα σε εκπροσώπους της αφγανικής κυβέρνησης, της κοινωνίας των πολιτών και των Ταλιμπάν στο Κατάρ, αλλά αναγκάστηκαν να την ακυρώσουν την τελευταία στιγμή. Ακολούθησαν συνολικά επτά συναντήσεις των Ταλιμπάν με Αμερικανούς διπλωμάτες. Οι ισλαμιστές αρνούνται να συνομιλήσουν με την κυβέρνηση της Καμπούλ γιατί, όπως λένε χαρακτηριστικά, "πρόκειται για μαριονέτα των Αμερικανών, οπότε είναι καλύτερα να μιλήσουμε απευθείας με τον χειριστή της μαριονέτας".

Την Κυριακή για πρώτη φορά- εκτός απροόπτου- οι εκπρόσωποι της αφγανικής κυβέρνησης θα καθίσουν στο ίδιο τραπέζι με τους Ταλιμπάν, έστω και ως "απλοί ιδιώτες". Αλλά η επίσημη προσφώνηση δεν έχει και τόση σημασία αυτή τη στιγμή, επισημαίνει ο γερουσιαστής Αμπντουλάχ Καρλούγκ, μιλώντας στην αφγανική τηλεόραση. "Η συνάντηση προσφέρει μία ελπίδα για την ειρήνευση στο Αφγανιστάν", λέει. "Ο κόσμος θέλει ειρήνη επιτέλους. Μέχρι τώρα συζητούσαμε μόνο για τα συμφέροντα των Αμερικανών και των Ταλιμπάν, αλλά όχι για τα συμφέροντα του αφγανικού λαού. Σε αυτή τη συνάντηση θα μιλήσουμε για το τί θέλουν οι ίδιοι οι Αφγανοί".

Δύσκολος ο ενδοαφγανικός διάλογος

Πολλά είναι τα κρίσιμα ερωτήματα: Θα διατηρήσει το Αφγανιστάν το πολίτευμα της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας; Θα μπορούν οι γυναίκες να σπουδάζουν και να συμμετέχουν στη δημόσια ζωή; Θα υπάρχει κράτος δικαίου; Παράλληλα, οι Αμερικανοί έχουν τη δική τους ατζέντα και ζητούν διαβεβαιώσεις ότι η χώρα δεν θα είναι προπύργιο της διεθνούς τρομοκρατίας, ενώ από την πλευρά τους οι Ταλιμπάν απαιτούν την αποχώρηση όλων των ξένων στρατευμάτων και μάλιστα με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα.

Στη συνάντηση της Ντόχα θεωρείται απίθανο να επιτευχθεί συμφωνία για όλα αυτά. Ωστόσο, εκτιμά ο Αφγανός πολιτικός επιστήμων Χαμίντ Σαμπόορι, είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα για την ειρήνευση στη χώρα. Όπως επισημαίνει "οι συμμετέχοντες θα διατυπώσουν τις θέσεις τους ακόμη κι αν δεν εκπροσωπούν επισήμως την αφγανική κυβέρνηση. Άρα οι Ταλιμπάν είναι διατεθειμένοι να συνομιλήσουν μαζί τους. Αυτό σημαίνει ότι ξεπερνάμε ένα μεγάλο εμπόδιο, γι αυτό είναι τόσο σημαντική η σημερινή συνάντηση".

Ζίλκε Ντίτριχ (NDR)

Επιμέλεια: Γιάννης Παπαδημητρίου