Στις κάλπες (και πάλι) οι Ισπανοί

Παρά τις εντατικές διαπραγματεύσεις που ακολούθησαν τις εκλογές του περασμένου Δεκεμβρίου και οι οποίες διήρκεσαν αρκετές εβδομάδες, οι ηγέτες των ισπανικών κομμάτων δεν κατάφεραν να καταλήξουν στο σχηματισμό κυβέρνησης. Η κατάσταση αυτή φαίνεται να έχει κουράσει τους Ισπανούς. Σύμφωνα με δημοσκόπηση του Ινστιτούτου Metroscopia για λογαριασμό της El Pais, μόλις το 70% δηλώνουν ότι σκοπεύουν να ψηφίσουν στις σημερινές εκλογές. Η υψηλή αποχή αναμένεται να ωφελήσει το Λαϊκό Κόμμα (Partido Popular PP) του πρωθυπουργού Μαριάνο Ραχόι, καθώς οι οπαδοί του τείνουν λιγότερο προς την αποχή σε σύγκριση με τους ψηφοφόρους των υπολοίπων κομμάτων.

Ανάμεσα σε εκείνους που θα ψηφίσουν σήμερα το ΡΡ είναι και ο Κριστιάνο. Ο 82χρονος υποστηρίζει ότι η δημογραφική εξέλιξη δεν λειτουργεί προς όφελος των παραδοσιακών κομμάτων. «Οι νέοι άνθρωποι θέλουν προφανώς να πειραματιστούν και λίγο. Αλλά οι άνω των 60 θέλουν την τάξη. Και γι΄ αυτό ψηφίζουν το ΡΡ».

Μολονότι βρίσκεται αντιμέτωπο με τη δίνη πολυάριθμων σκανδάλων διαφθοράς, η πλειονότητα των συντηρητικών ψηφοφόρων συνεχίζει να στηρίζει το Λαϊκό Κόμμα. «Μπορεί να είναι αλήθεια ότι οι συντηρητικοί έβαλαν λεφτά στη τσέπη, αλλά αυτό το κάνουν όλοι οι πολιτικοί. Εάν όμως κερδίσουν οι κομμουνιστές θα οδηγήσουν την Ισπανία στα βράχια», εκτιμά ο Κριστιάνο.

Απειλή για το κατεστημένο οι Unidos Podemos

Υπό τον όρο «κομμουνιστές» ο 82χρονος αντιλαμβάνεται τους Unidos Podemos. Πρόκειται για τη συμμαχία των αριστερών κομμάτων Podemos και Izquierda Unida (Ενωμένη Αριστερά) τα οποία συγκρότησαν κοινό μέτωπο κατά της πολιτικής λιτότητας. Στις δημοσκοπήσεις ο αριστερός αυτός συνασπισμός σημειώνει σημαντική άνοδο και αναμένεται να αναδειχθεί δεύτερη κοινοβουλευτική δύναμη.

Οι Unidos Podemos θεωρούνται σοβαρή απειλή για το σημερινό πολιτικό κατεστημένο στην Ισπανία. Εντούτοις ο ηγέτης των Podemos Πάμπλο Ιγκλέσιας είναι αρκετά διαφιλονικούμενος. Ακόμη και στις τάξεις των οπαδών του κόμματός του δεν είναι ιδιαίτερα δημοφιλής.

Η αριστερή συμμαχία ελέγχει πάντως ήδη τις τρεις μεγαλύτερες πόλεις της χώρας, τη Μαδρίτη, τη Βαρκελώνη και τη Βαλένθια. Προηγουμένως είχε συμμαχήσει βέβαια με πολλές τοπικές και περιφερειακές ομάδες. Βασική δεξαμενή της οι νέοι, μορφωμένοι νέοι των μεγάλων πόλεων.

«Θα ψηφίσω τους Unidos Podemos, παρότι δεν μπορώ να φανταστώ τον Πάμπλο Ιγκλέσιας πρωθυπουργό», λέει η 55χρονη αργεντινή Φλορ. Μαζί με τον σύζυγό της Λεάντρο εγκαταστάθηκαν πριν από 30 χρόνια στην Ισπανία, όπου εργάζονται σήμερα ως γραφίστες.

Οι δυο τους πιστεύουν ότι και οι γνωστοί τους θα ψηφίσουν τους Podemos. «Φυσικά και έχουμε περισσότερο αριστερές πεποιθήσεις. Κανείς από τους φίλους μας όμως δεν σκοπεύει να ψηφίσει το σοσιαλιστικό PSOE», λέει η Flor. «Μέχρι πριν από λίγο καιρό συγκαταλεγόμουν στους λίγους που συμπαθούσαν τον Σάντσες (σσ. πρόεδρος των Σοσιαλιστών). Στο μεταξύ όμως απλά τον λυπάμαι».

Το Σοσιαλιστικό Κόμμα βρίσκεται σήμερα αντιμέτωπο με την μεγαλύτερη κρίση της ιστορίας του. Για πρώτη φορά από το 1978 και τη μετάβαση της Ισπανίας στη δημοκρατία, το PSOE δεν συγκαταλέγεται, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, στις δυο μεγαλύτερες πολιτικές δυνάμεις της χώρας.

Προς κυβέρνηση μειοψηφίας του ΡΡ;

Όποιο κι αν είναι το τελικό αποτέλεσμα, ένα θεωρείται ήδη βέβαιο: κανένα από τα κόμματα ή τις συγκροτηθείσες συμμαχίες δεν αναμένεται να συγκεντρώσει την απαιτούμενη πλειοψηφία των 176 εδρών για το σχηματισμό κυβέρνησης. Οι δύσκολες προσωπικές σχέσεις μεταξύ των τριών πολιτικών αρχηγών (Ραχόι, Ιγκλέσιας, Σάντσες) καθώς και η διαφαινόμενη διαδικασία ανεξαρτησίας στην Καταλονία αναμένεται να καταστήσουν ακόμη πιο δύσκολες και χρονοβόρες τις μεταξύ τους διαπραγματεύσεις.

Ο Σάντσες έχει διαμηνύσει ήδη ότι δεν πρόκειται να συμμετάσχει σε κυβέρνηση της οποίας θα ηγούνται ο Ραχόι ή ο Ιγκλέσιας. Ο τελευταίος από την πλευρά του θα ήθελε να συνεργαστεί με τον Σάντσες, όχι όμως με το δεξιό ΡΡ ή το φιλελεύθερο Ciudadanos.

Σε κάθε περίπτωση οι διαπραγματεύσεις αναμένονται δύσκολες και χρονοβόρες. Ο Αντόνιο Μπαρόζο από το Ερευνητικό Ινστιτούτο London εκτιμά ότι το πιθανότερο σενάριο είναι μια κυβέρνηση μειοψηφίας του Λαϊκού Κόμματος, που θα έχει τη στήριξη των Ciudadanos και την ανοχή των Σοσιαλιστών.

Ο πολιτικός αναλυτής και συγγραφέας Κάρλος Σάντος χαρακτηρίζει μηδαμινές τις πιθανότητες μιας σταθερής κυβέρνησης μειοψηφίας.

Και οι δυο ειδικοί συμφωνούν όμως ότι «παρότι η πλειονότητα των Ισπανών ψηφίζει αριστερά, οι πιθανότητες για μια δεξιά κυβέρνηση είναι μεγαλύτερες».

Σαντιάγκο Σαέζ / Κώστας Συμεωνίδης