Στα μαχαίρια για ενοίκια-σοκ στην Τουρκία
5 Σεπτεμβρίου 2023Κατατρομοκρατημένοι ενοικιαστές διαπληκτίζονται με τους ιδιοκτήτες για τα ψηλά ενοίκια, ένα σύνηθες φαινόμενο στην Τουρκία με επίσημο πληθωρισμό που ξεπέρασε χθες το 59%. Και οι καυγάδες μπορεί να ξεπεράσουν τα όρια και να οδηγήσουν σε συμπλοκές, σε τραυματισμούς, ακόμη και θάνατο. Παρά το ότι γίνονται αυξήσεις στις συντάξεις και τους μισθούς, δεν μπορεί να αντισταθμιστεί το υψηλό κόστος ζωής. Οι τιμές των ενοικίων αυξάνονται συνεχώς, οι Τούρκοι πολίτες δεν μπορούν να ανταποκριθούν και έτσι εκτυλίσσονται εικόνες απείρου κάλους ανάμεσα σε ενοικιαστές και ιδιοκτήτες. «Ξεκουμπιστείτε, ξέρω πώς να σας πετάξω έξω» φωνάζει κάποιος ιδιοκτήτης σε ενοικιάστριά του. Κι αυτή με το κινητό της καταγράφει τη σκηνή και δίνει το βιντεάκι σε ένα τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων για να το κοινοποιήσει.
«Μας απειλεί»
Δυσάρεστες στιγμές, αλλά είναι κομμάτι της καθημερινότητας στην Τουρκία. Η γυναίκα και ο σύζυγός της Ερντέμ Κανέλ που ζουν σε διαμέρισμα στη πυκνοκατοικημένη συνοικία Μπακιρκόι της Κωνσταντινούπολης, δεν είναι οι μόνοι που αντιμετωπίζουν προβλήματα με τον σπιτονοικοκύρη τους. «Άρχισε να απειλεί τη ζωή και την περιουσία μας», λέει ο Κανέλ, «Μας λέει για παράδειγμα ότι θα βάλει φωτιά στο διαμέρισμα όταν είμαστε μέσα ή ότι θα μας κόψει το ρεύμα». Το πρόβλημα από την πλευρά των ιδιοκτητών είναι το πλαφόν στα ενοίκια, που δεν τους επιτρέπει να το αυξάνουν το ενοίκιο πάνω από το 25% κάθε χρόνο. Προς το παρόν το μέτρο θα ισχύει για ένα ακόμη χρόνο. Ο πρόεδρος Ερντογάν θέσπισε αυτό το μέτρο για να δείξει ότι αντιλαμβάνεται την δύσκολη θέση των ενοικιαστών.
«Οι ιδιοκτήτες» υποστήριξε, «κακομεταχειρίζονται τους νοικάρηδές τους και χρεώνουν ψηλά ενοίκια. Γι αυτό θεσπίσαμε αυτό το πλαφόν στις αυξήσεις, ενώ παράλληλα χτίζουμε περισσότερες κοινωνικές κατοικίες». Βέβαια υπάρχουν ενοικιαστές, λίγοι όμως, που πιστεύουν ότι το 25% δεν αρκεί και δίνουν με τη θέλησή τους κάτι παραπάνω, αλλά βέβαια αυτό δεν μπορεί να αντισταθμίσει το δυσθεώρητο ποσοστό πληθωρισμού. Γι αυτό οι ιδιοκτήτες βλέπουν ως καλύτερη λύση να διώξουν τους νοικάρηδές τους και να ζητήσουν όσα τους δώσει η αγορά. Έχουν μάλιστα βγει στη δημοσιότητα απίστευτες ιστορίες για το πως το κάνουν.
Απειλές σεξουαλικού περιεχόμενου
Από τηλεφωνήματα σεξουαλικού περιεχόμενου στον ανυποψίαστο ενοικιαστή, του οποίου ο αριθμός εμφανίζεται ξαφνικά σε σχετικές διαδικτυακές πύλες, μέχρι και σοβαρές σωματικές βλάβες, ενώ αναφέρεται η περίπτωση ενός ιδιοκτήτη που πυροβόλησε τον ενοικιαστή του. Νόμιμες είναι βέβαια οι καταγγελίες του μισθωτηρίου για ιδιοκατοίκηση. Ορισμένοι ενοικιαστές πιστεύουν ωστόσο ότι είναι πλαστές. Άλλα γεγονός παραμένει ότι ποτέ στο παρελθόν οι συγκρούσεις ανάμεσα σε ενοικιαστές και ιδιοκτήτες δεν ήταν τόσες πολλές. Το επιβεβαιώνει και ο δικηγόρος Αμπντούλα Κεράν σε τουρκικό ειδησεογραφικό πρακτροείο. «Πράγματι, οι νομικές διαμάχες για τα ενοίκια έχουν αυξηθεί απότομα. Τα δικαστήρια είναι υπερφορτωμένα. Οι διαδικασίες ξεπερνούν τον ένα χρόνο».
Ποια θα μπορούσε να είναι η λύση; Ίσως η κατασκευή περισσότερων κατοικιών, όπως έχει υποσχεθεί το Ερντογάν. Όμως μετά από τον σεισμό στις αρχές του περασμένου Φεβρουαρίου, η έμφαση έχει δοθεί στην αντικατάσταση των ερειπωμένων διαμερισμάτων και όχι στη δημιουργία νέων. Μια εναλλακτική λύση για τους σκληρά δοκιμαζόμενους ενοικιαστές θα μπορούσε να είναι η αγορά διαμερίσματος. Εξάλλου, οι τιμές τους δεν αυξάνονται σχεδόν καθόλου αυτή τη στιγμή. Ωστόσο, είναι σχεδόν αδύνατο να πάρει κανείς δάνειο. Έτσι, κατά πάσα πιθανότητα τίποτα δεν θα αλλάξει τόσο γρήγορα. Και οι εικόνες απείρου κάλους μεταξύ ιδιοκτητών και ενοικιαστών θα συνεχιστούν.
Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου