Στα ελληνοτουρκικά σύνορα χάνει η Ευρώπη τη ψυχή της

Εδώ, στα ελληνοτουρκικά σύνορα, χάνω εδώ και μέρες την πίστη μου στην Ευρώπη. Τι έγιναν οι ευγενείς αξίες, τις οποίες υπερασπίζεται η Ευρώπη και εμείς ως πολίτες της; Η αξία του ανθρώπου είναι απαραβίαστη. Η πρόταση αυτή κυριαρχεί στον γερμανικό και ευρωπαϊκό πολιτισμό μου. Ανεξαρτήτως χρώματος, θρησκείας, σεξουαλικού προσανατολισμού, έθνους, ταυτότητας, όλοι έχουν τα ίδια δικαιώματα έναντι του γερμανικού συντάγματος. Όμως, εδώ, στις Καστανιές, χάνω την πίστη μου για όλα αυτά που διηγούμαι στα ταξίδια μου στον αραβικό κόσμο. Ότι πολλά μπορείς να καταλογίσεις στην Ευρώπη και τη Γερμανία, όπου επέλεξα ως δεύτερη πατρίδα. Αλλά τουλάχιστον εδώ γίνονται σεβαστά τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Ανθρώπινα δικαιώματα α λα καρτ;

Είμαι απογοητευμένος. Το απαραβίαστο της ανθρώπινης αξιοπρέπειας δεν τηρείται. Εδώ, στα νοτιοανατολικά εξωτερικά σύνορά της, η Ευρώπη αρχίζει να χάνει τη ψυχή της. Οι ελληνικές μονάδες ασφαλείας ρίχνουν δακρυγόνα, εκεί που μωρά και βρέφη με τις μητέρες τους περιμένουν. Πρόσφυγες διηγούνται ότι δέχονται ξύλο από τους έλληνες αστυνομικούς στα μεθοριακά περάσματα και απωθούνται πίσω στην Τουρκία. Γυναίκες, άνδρες και παιδιά στα σύνορα δεν είναι προφανώς αρκετά άνθρωποι. Δεν θα πρέπει να αφήσουμε την απανθρωπιά να περάσει στην καθημερινότητά μας. Όταν δεν αφήνουμε τους πρόσφυγες να περνούν τα σύνορα της ΕΕ, τότε ξεπερνάμε εμείς τα σύνορα της ανθρωπιάς.  Αλληλεγγύη, ανεκτικότητα και συνοχή απέναντι σε ανθρώπους που δεν έχουν τίποτα… Ποια αξία έχουν οι ευρωπαϊκές θεμελιώδεις αξίες, εάν επιλέγουμε στα σύνορα ποιος αξίζει να τύχει σεβασμού και ποιος όχι; Τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν υπόκεινται σε επιλογή, αλλά υπάρχουν για να προστατεύσουν αδύναμους ανθρώπους που βρίσκονται σε ανάγκη. Και μάλιστα από την αυθαιρεσία και των δύο πλευρών.

Ο τούρκος πρόεδρος χρησιμοποιεί τους πρόσφυγες για τα δικά του συμφέροντα. Από αυτόν, ως μη δημοκράτη, δεν περιμένει κανείς κάτι άλλο. Αλλά η ΕΕ, που το 2012 πήρε το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης για τη δράση της στην υπηρεσία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων;  Τι ακριβώς κάνει; Τα 27 κράτη-μέλη θέλουν να στείλουν ένα μήνυμα στην Τουρκία, ότι δεν μπορεί να καταχράται τους πρόσφυγες ως μέσο πίεσης. Και η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επαίνεσε τον έλληνα πρωθυπουργό και χαρακτήρισε την Ελλάδα «ασπίδα προστασίας της Ευρώπης». Όταν στέκομαι εδώ στα σύνορα, δεν βλέπω καμιά απειλή για την Ευρώπη. Βλέπω απελπισμένους, καταπαγωμένους, φτωχούς και πεινασμένους ανθρώπους που εγκατέλειψαν τις χώρες τους για μια καλύτερη ζωή. Δεν είναι άνθρωποι από τους οποίους θα πρέπει να προστατευόμαστε, αλλά άνθρωποι τους οποίους εμείς πρέπει να προστατεύουμε.

Απειλούν την Ευρώπη;

Στην Ελλάδα το δικαίωμα ασύλου τέθηκε προσωρινά εκτός ισχύος. Για ένα μήνα δεν πρόκειται να εξετάζονται αιτήσεις. Δεν υπάρχει νομική βάση, επέκριναν τα ΗΕ. Παρόλα αυτά οι Έλληνες επιμένουν. Στην πραγματικότητα τα κράτη της ΕΕ είναι κράτη δικαίου, νόμιζα ότι τηρούνται οι νόμοι. Ό,τι βλέπω μου κόβει τη λαλιά. Το δικαίωμα στο άσυλο είναι ανθρώπινο δικαίωμα! Η απλή ακύρωσή του είναι σαφής παραβίαση  των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αυτό ακριβώς δεν έπρεπε να συμβεί μετά τις επιθέσεις ακροδεξιών στη Λέσβο εναντίον δημοσιογράφων και ΜΚΟ. Αυτή η πολιτική της περιθωριοποίησης, την επιλεκτικής επιλογής προτεραιοτήτων με κριτήριο την καταγωγή. Τη θρησκεία ή το χρώμα του δέρματος, είναι ανθρώπινα αποκρουστική. Τι διαφοροποιεί λοιπόν την προσφυγική μας πολιτική με αυτήν των ακροδεξιών της Ευρώπης; Κανείς δεν εγκαταλείπει την εστία του όταν αισθάνεται σίγουρος, όταν τα παιδιά του μπορούν να πάνε στο σχολείο. Πώς γίνεται μερικοί χιλιάδες πρόσφυγες στα σύνορα να μας κάνουν, εμάς τους Ευρωπαίους, να ξεχνάμε τις αξίες μας; Το γερμανικό κοινοβούλιο απέρριψε μάλιστα αίτημα των Πρασίνων να πάρει η Γερμανία 5.000 ασυνόδευτα προσφυγόπουλα, μοναχικές γυναίκες, ανθρώπους με ψυχολογικά τραύματα από τους ελληνικούς καταυλισμούς. Όλοι αυτοί θα μπορούσαν να ήταν ένας από εμάς. Γιατί τους αφήνουμε στην τύχη τους;

Ανθρωπιστική βοήθεια, έλεγχοι ταυτότητας των προσφύγων, έλεγχος του βαθμού αναγκών τους, αυτός θα ήταν ο σωστός δρόμος. Αντ' αυτού οι αρχηγοί κρατών των 27 στρουθοκαμηλίζουν και στέλνουν 700 εκατομμύρια στην Ελλάδα ως άμεση βοήθεια για τη φύλαξη των συνόρων. Το αντίτιμο; Καθημερινή φρίκη στους καταυλισμούς προ των πυλών της ηπείρου μας, άρρωστα και τραυματισμένα παιδιά, γυναίκες, άνθρωποι. Πού είναι τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Ευρώπη, πότε χρειάζονται; Δεν θέλω να χάσω την πίστη μου σε αυτά. Θέλω να συνεχίσω να ταξιδεύω στον αραβικό κόσμο και να διηγούμαι ότι η Ευρώπη στηρίζει τα ανθρώπινα δικαιώματα.

 

*Ο Τζαφάρ Αμπντούλ Καρίμ, 38 ετών, είναι επικεφαλής και παρουσιαστής της αραβικής εκπομπής Shabab Talk της DW. Η εκπομπή του με κοινωνικά θέματα αγγίζει εκατομμύρια ανθρώπους στη βόρεια Αφρική, την Εγγύς Ανατολή και τις περιοχές του Περσικού Κόλπου. Ο Καρίμ γεννήθηκε στη Λιβερία, οι γονείς τους κατάγονται από το Λίβανο. Εκεί μεγάλωσε, όπως και στην Ελβετία. Σπούδασε στη Δρέσδη, τη Λυών, το Λονδίνο και το Βερολίνο, όπου διαμένει σήμερα. Οι παρεμβάσεις του φέρουν τον γενικό τίτλο «Jaafar, shu fi»? στα αραβικά, στα ελληνικά «Τζαφάρ, τι γίνεται;».