Ραδιενέργεια από τη Φουκουσίμα μέχρι τον Καναδά

Υπολείμματα ραδιενεργών ισοτόπων, καισίου 134 και καισίου 137, εντοπίστηκαν πρόσφατα από ερευνητές στις ακτές της νήσου Βανκούβερ στον Καναδά. Σύμφωνα με το δίκτυο InFORM που ερευνά τη συγκέντρωση ραδιενεργών στοιχείων στον ειρηνικό ωκεανό μετά το πυρηνικό ατύχημα της Φουκουσίμα το 2011, είναι η πρώτη φορά από τότε που ανιχνεύονται ραδιενεργές ουσίες στις ακτές της βόρειας Αμερικής. Το καίσιο 134 «ζει» περίπου δύο χρόνια, με αποτέλεσμα οι ειδικοί να καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι οι ποσότητες ραδιενεργών ισοτόπων που ανιχνεύονται σήμερα στον ωκεανό έχουν προκύψει από νεότερες διαρροές. Μόνη πιθανή «πηγή» προέλευσης θεωρείται ο πυρηνικός σταθμός της Φουκουσίμα.

«Η ραδιενέργεια στους ωκεανούς μπορεί να καταστεί επικίνδυνη γι´ αυτό θα πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί ως προς τον έλεγχο των ωκεανών, ιδιαίτερα μετά τη μεγαλύτερη διαρροή ραδιενεργών ισοτόπων στη θάλασσα στην ιστορία από το πυρηνικό ατύχημα της Φουκουσίμα», εκτιμά ο χημικός Κεν Μπούσελερ από το Ωκεανογραφικό Ινστιτούτο Woods Hole. O Μπούσελερ με την ομάδα του έχει ως στόχο τη μέτρηση και ανάλυση δειγμάτων ύδατος από περίπου 60 ακτές κατά μήκος των δυτικών πολιτειών των ΗΠΑ, του Καναδά και της Χαβάης. Οι περιοχές αυτές είχαν φανεί ευάλωτες στη μόλυνση από ραδιενέργεια μετά το πυρηνικό ατύχημα της Φουκουσίμα.

Αντιφατικές οι εκτιμήσεις των επιστημόνων

Tα δείγματα που αναλύθηκαν τους τελευταίους 15 μήνες περιέχουν 1,4 μπεκερέλ καισίου 134 ανά κυβικό μέτρο και 5,8 μπεκερέλ καισίου 137 ανά κυβικό μέτρο. Σύμφωνα με τον Μπούσελερ δεν συντρέχει ωστόσο λόγος ανησυχίας, αφού η συγκέντρωση αυτή θεωρείται εξαιρετικά χαμηλή, «χίλιες φορές μικρότερη από την ακτινοβολία που δεχόμαστε από μια ακτινογραφία της στοματικής κοιλότητας». Από την άλλη πλευρά, μερίδα ειδικών εκτιμά πώς ο μόνος ασφαλής δείκτης ραδιενεργούς συγκέντρωσης στα νερά των ωκεανών είναι το μηδέν. Σύμφωνα με τον Πέερ βαν ντε Ρέικ από τον μη κυβερνητικό οργανισμό WISE (World Information Service on Energy) «υπάρχει μόνο ένα ασφαλές επίπεδο: το μηδενικό επίπεδο. Οποιαδήποτε άλλη τιμή πάνω από το μηδέν είναι δυνητικά επικίνδυνη».

Εάν μικροποσότητες ραδιενεργού καισίου έρθουν σε επαφή με τον ανθρώπινο οργανισμό, ενδέχεται να καταστρέψουν κυτταρικές δομές. «Τα επίπεδα ραδιενεργούς συγκέντρωσης είναι πράγματι πολύ χαμηλά. Αλλά δεν μπορούμε να πούμε ότι είναι και ακίνδυνα. Αυτό είναι το πρόβλημα με τη ραδιενέργεια. Τα συμπτώματα δεν εμφανίζονται αμέσως, ενώ είναι πολύ δύσκολο να αποδείξει κανείς ότι σχετίζεται με την εμφάνιση συγκεκριμένων ασθενειών», αναφέρει ο βαν ντε Ρέικ. Χαρακτηριστική ήταν η περίπτωση του Τσέρνομπιλ τη δεκαετία του 1980. Τότε μάθαμε ότι η ραδιενέργεια μεταφέρεται μέσω του αέρα και του νερού, με αποτέλεσμα να μπορεί να εντοπιστεί ακόμη και σε μέρη που απέχουν πολύ από τον τόπο του πυρηνικού ατυχήματος.

Απόντες οι κυβερνητικοί φορείς

Προς το παρόν οι έρευνες στις ακτές του Καναδά και των ΗΠΑ συνεχίζονται με τη βοήθεια μίας μεγάλης ομάδας ειδικών και εθελοντών υπό τον Κεν Μπούσελερ. Μάλιστα για την τελευταία μέτρηση εθελοντές ήταν αυτοί που μάζεψαν χρήματα για τη λήψη δειγμάτων και την αποστολή τους για επεξεργασία στο Ινστιτούτο Woods Hole της Μασαχουσέτης. Αίσθηση ωστόσο προκαλεί η απουσία ανταπόκρισης από την πλευρά κυβερνητικών φορέων. Σύμφωνα με τον Μπούσελερ η κυβέρνηση δεν θέλει να κινήσει εκ νέου το ζήτημα της ασφάλειας των ωκεανών προκαλώντας φόβο στους πολίτες.

Ruth Krause / Δήμητρα Κυρανούδη