Ουγγαρία και Πολωνία μπλοκάρουν τον προϋπολογισμό της ΕΕ

Η συζήτηση δεν ήταν μακρά γιατί σε μια συνεδρίαση που έγινε μέσω τηλεδιάσκεψης, όπου δεν υπάρχει η αμεσότητα της φυσικής παρουσίας, είναι δύσκολο να γίνει οποιαδήποτε διαπραγμάτευση. Τον λόγο πήραν μόνο ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, η Καγκελάριος Μέρκελ (γερμανική Προεδρία της ΕΕ) και οι πρωθυπουργοί της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν και της Πολωνίας Ματέους Μοραβιέτσκι.

Σε δηλώσεις που έκανε μετά τη σύνοδο ο κ. Μισέλ ανέφερε ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έλαβε τον περασμένο Ιούλιο μια απόφαση σε σχέση με το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ) και τον μηχανισμό για την ανάκαμψη, ενώ στη συνέχεια το Νοέμβριο η συμφωνία ολοκληρώθηκε και με την Ευρωβουλή. Ωστόσο, όπως είπε, ενώ η συνολική συμφωνία γίνεται δεκτή από τη συντριπτική πλειοψηφία των χωρών, κάποιες άλλες τις οποίες δεν κατονόμασε, αλλά ήταν σαφές ότι εννοούσε την Ουγγαρία και την Πολωνία, έχουν επιφυλάξεις.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου η έναρξη υλοποίησης της συμφωνίας το συντομότερο είναι εντελώς απαραίτητη, προκειμένου η ΕΕ να στηρίξει χρηματοδοτικά τα κράτη-μέλη, τους πολίτες και τις επιχειρήσεις ώστε να ξεπεράσουν τις επιπτώσεις της πανδημίας. Συνεχίζουμε τις προσπάθειες προκειμένου να καταλήξουμε σε συμφωνία τις επόμενες μέρες, τόνισε. 

32 δις αναλογούν στην Ελλάδα από το Ταμείο Ανάκαμψης

Η ΕΕ χρειάζεται οπωσδήποτε την επίτευξη συμφωνίας για τον κοινοτικό προϋπολογισμού γιατί η Κομισιόν θα χρησιμοποιήσει χρήματά του ως εγγύηση προκειμένου να δανειστεί στις αγορές τα 750 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης. Τα κονδύλια του εν λόγω ταμείου σχεδιάζονταν να χρησιμοποιηθούν από τα κράτη μέλη από τις αρχές του επόμενου έτους με στόχο την χρηματοδότηση της ανάκαμψης της οικονομίας. Για παράδειγμα στην Ελλάδα από το Ταμείο Ανάκαμψης αναλογούν περίπου 32 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 19,5 δισ. ευρώ είναι επιχορηγήσεις και τα 12,5 δισ. ευρώ δάνεια με ιδιαίτερα ευνοϊκού όρους. Η κυβέρνηση βασίζεται σε αυτά τα χρήματα προκειμένου να δώσει ώθηση στην οικονομία, η οποία πλήττεται από τις επιπτώσεις της πανδημίας.

Στο ίδιο πνεύμα με τον Σαρλ Μισέλ, κινήθηκε και η παρέμβαση της Προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σύμφωνα με την οποία πρέπει να ολοκληρωθεί οπωσδήποτε η συμφωνία γιατί με τα κοινοτικά κονδύλια θα χρηματοδοτηθεί το μέλλον της ΕΕ. Η κατάσταση είναι σοβαρή, αναζητούμε λύση και στο παρελθόν σε ανάλογες περιπτώσεις βρήκαμε και προχωρήσαμε μπροστά, κατέληξε.

Χρηματοδοτήσεις με σεβασμό του κράτους δικαίου

Xωρίς ομοφωνία δεν μπορεί να ληφθεί απόφαση, με αποτέλεσμα να παραμένουν σε εκκρεμότητα το ΠΔΠ της περιόδου 2021-2027 ύψους 1,1 τρισ. ευρώ και το Ταμείο Ανάκαμψης. Η  Ουγγαρία και η Πολωνία «μπλοκάρουν» τον νέο προϋπολογισμό και κατ’ επέκταση το Ταμείο Ανάκαμψης ζητώντας την κατάργηση της νέας ευρωπαϊκής νομοθεσίας, η οποία συνδέει τη χορήγηση κοινοτικών χρηματοδοτήσεων με την τήρηση από την πλευρά των κρατών-μελών των κανόνων του κράτους δικαίου. Οι δύο χώρες βρίσκονται τα τελευταία χρόνια στο στόχαστρο της Κομισιόν για παραβίαση του κράτους δικαίου κυρίως στον τομέα της δικαιοσύνης και φοβούνται ότι στο μέλλον θα μπορούσαν να αποκλειστούν από κοινοτικές χρηματοδοτήσεις.

Στην παρέμβασή τους, οι πρωθυπουργοί της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν και της Πολωνίας Ματέους Μοραβιέτσκι επανέλαβαν ότι ο μηχανισμός κυρώσεων που προτείνεται στη συμφωνία στηρίζεται σε αόριστες νομικές έννοιες, ενώ πρόσθεσαν ότι η διασύνδεση των χρηματοδοτήσεων με το κράτος δικαίου δεν είναι συμβατή με την συνθήκη της ΕΕ.

Εάν δεν βρεθεί κάποια φόρμουλα τις επόμενες μέρες σε διπλωματικό και υπουργικό επίπεδο, χωρίς να τροποποιείται η ουσία της συμφωνίας για το κράτος δικαίου, τότε θα αναζητηθεί λύση στην επόμενη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που θα γίνει με φυσική παρουσία των ηγετών στις 10 και 11 Δεκεμβρίου στις Βρυξέλλες.

Συντονισμός για την αντιμετώπιση της πανδημίας

Το άλλο βασικό θέμα της συνεδρίασης ήταν οι τελευταίες εξελίξεις σε σχέση με τον συντονισμό των κρατών-μελών στην αντιμετώπιση του δεύτερου κύματος της πανδημίας του κορωνοϊού. Ο κ. Μισέλ χαρακτήρισε την κατάσταση ανησυχητική, επισημαίνοντας ότι τα θετικά νέα σε σχέση με τα εμβόλια δεν επιτρέπουν εφησυχασμό, ενώ ξεκαθάρισε ότι όλοι επιθυμούν να εορταστεί το τέλος του έτους, αλλά δεν πρέπει να τεθεί σε κίνδυνο η ως τώρα προσπάθεια για τον έλεγχο της νόσου.

Σύμφωνα με τον Ευρωπαίο αξιωματούχο, οι «27» καλωσόρισαν τις συμφωνίες της Κομισιόν για την προμήθεια εμβολίων και αναγνώρισε ότι υπάρχουν οι λογιστικές προκλήσεις, αλλά και η πρόκληση της παραπληροφόρησης από τους πολέμιους του εμβολίου.

Από την πλευρά της η Πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανέφερε ότι ενδέχεται τα εμβόλια της Moderna και της Pfizer να λάβουν ευρωπαϊκή έγκριση μέσα στο δεύτερο ήμισυ του Δεκεμβρίου. Αυτό θα γίνει, όπως διευκρίνισε, μόνο με πλήρη τήρηση των κανόνων ασφαλείας. Σημείωσε ότι τον Δεκέμβριο ο αριθμός των εμβολίων θα είναι περιορισμένος και πως το νέο έτος θα υπάρξουν μεγάλες ποσότητες διαθέσιμες. 

Νίκος Μπέλλος, Βρυξέλλες