Οι πολλές Γκρέτες του αναπτυσσόμενου Νότου

Μπορεί να την ανεβάζει κανείς στα ουράνια ή να την καταριέται, αλλά θα πρέπει να υπάρχουν λίγοι, στους οποίους το όνομα Γκρέτα Τούνμπεργκ να μην λέει κάτι. Πρόκειται για την Σουηδή ακτιβίστρια για το κλίμα που δεν αφήνει σε χλωρό κλαρί τους ισχυρούς αυτής της γης. Για τις Μίτζι Ζονέλε Ταν, την Βανέσα Νακάτε και την Ελίζαμπετ Βατούτι δεν είναι το ίδιο. Και όμως. Στις χώρες τους δίνουν αγώνες για την προστασία του κλίματος. Κατά των πλημυρών και του καύσωνα. Πρόκειται για τρεις ηγετικές φωνές από τις αναπτυσσόμενες χώρες, τον λεγόμενο Παγκόσμιο Νότο, που συμμετέχουν στην COP26, για να χτυπήσουν τον κώδωνα κινδύνου.

«Είναι αμαρτία να τα ξανακλείσεις»

Η Μίτζι Ζονέλε Ταν είναι από τις Φιλιππίνες. ΟΙ τυφώνες και οι καταιγίδες ανήκουν στη ζωή της, όπως για άλλους το ψιλόβροχο πάει μαζί με τον Νοέμβριο. «Μεγάλωσα με την κλιματική κρίση» διηγείται η 24χρονη μιλώντας στο Γερμανικό Ειδησεογραφικό Πρακτορείο στη Γλασκώβη. Πολύ συχνά η οικογένειά της άκουγε τις νύχτες ραδιόφωνο για να πάρει είδηση ότι πρέπει να πάει σε ασφαλές μέρος λόγω πλημμυρών. Πριν από 4 χρόνια αποφάσισε να δραστηριοποιηθεί κατά της καταστροφής του πλανήτη, όμως αυτό είναι επικίνδυνη υπόθεση στις Φιλιππίνες υπό το καθεστώς του προέδρου Ροντρίγκο Ντουτέρτε.

«Όταν βλέπω αστυνομία, αρχίζει να χτυπά η καρδιά μου, γιατί έχω φάει ξύλο από την αστυνομία» λέει η Ταν. «Η ανησυχία για τους ακτιβιστές δεν είναι πόσον καιρό κάθονται στη φυλακή. Το ερώτημα είναι εάν καταλήξει κάποιος στη φυλακή ή απλά εξαφανιστεί, έχει συμβεί σε πολλούς, συλλαμβάνονται και δεν τους ξαναβλέπουμε». Αυτό όμως δεν αποτελεί λόγο για την Ταν να σταματήσει.  «Στις Φιλιππίνες υπάρχει ένα ρητό, όταν ανοίξουν τα μάτια σου, είναι αμαρτία να τα ξανακλείσεις».

«Αποδείξτε το αντίθετο»

Η Βανέσα Νακάτε ζει στην Ουγκάντα. Λίγο πριν τελειώσει η Διάσκεψη για το Κλίμα στην Γλασκώβη, δεν δείχνει αισιόδοξη.«Έχουμε πνιγεί στα ψέματα. Και φέτος θα αυξηθούν κι άλλο οι εκπομπές ρύπων. Είναι ο λόγος που εξηγεί, γιατί εκατομμύρια ακτιβιστές δεν βλέπουν καμιά επιτυχία, που υποτίθεται ότι αποσπά χειροκρότημα σε αυτές τις αίθουσες» λέει και απευθύνει έκκληση στους συνέδρους: «Σας παρακαλώ, αποδείξτε μας το αντίθετο». Η Νακάτε προειδοποιεί ότι στη χώρα της, την Ουγκάντα, σε ένα κόσμο των δύο βαθμών αύξησης της θερμοκρασίας και όχι του 1,5 βαθμού, περίοδοι εξαιρετικά υψηλών θερμοκρασιών σύντομα θα σημαίνουν καταδίκη σε θάνατο ακόμα και για υγιείς ανθρώπους. Πέρυσι η Νακάτε κατηγόρησε τα ΜΜΕ για ρατσισμό, επειδή έκοψαν το κεφάλι της από μια φωτογραφία με την Γκρέτα Τούνμπεργκ και τη Γερμανίδα ακτιβίστρια Λουίζα Νοϊμπάουερ.

«Νιώστε το σωστό στις καρδιές σας»

Η Ελίζαμπεθ Βατούτι από την Κένυα φυτεύει δένδρα. Στο μεταξύ πρέπει να έχουν φτάσει τις χιλιάδες αυτά που η Βατούτι φύτεψε μαζί με άλλους από την πρωτοβουλία Green Generation που ίδρυσε η ίδια και άλλοι νέοι. «Από τις αποφάσεις που παίρνετε εδώ θα εξαρτηθεί, εάν τα οπωροφόρα δένδρα που φυτεύουμε ευδοκιμήσουν ή ξεραθούν» προειδοποίησε η 26χρονη ακτιβίστρια στη Γλασκώβη, όταν μίλησε στην εναρκτήρια εκδήλωση της COP26 παρόντων και των ισχυρών της γης. «Νομίζω ότι είμαστε σε θέση να κάνουμε το σωστό, εάν επιτρέψουμε να το νιώσουμε στην καρδιά μας. Λοιπόν, ανοίξτε την καρδιά σας και πράξτε!».  

Λαρίσα Σβέντες

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου