Νεκρές φάλαινες στη Βόρεια Θάλασσα

Ο Χέντρικ Μπρούνκχορστ είναι ζωολόγος και υδροβιολόγος. Η ζωή και ο θάνατος των ζώων ανήκουν στη σφαίρα των αρμοδιοτήτων του. «Είναι δυο πράγματα συνδεδεμένα βιολογικά και οικολογικά το ένα με το άλλο» μας εξηγεί φωνάζοντας λόγω του σφυρίγματος του ανέμου και της βοής των κυμάτων στο θαλάσσιο πάρκο Βάτενμερ (Wattenmeer) στα σύνορα της Δανίας με τη Γερμανία. Ο Μπρούνκχορστ δείχνει συγκλονισμένος μπροστά στην εικόνα οκτώ νεκρών φυσητήρων που ξέβρασε το κύμα: «Ο όγκος τους είναι επιβλητικός. Μια από αυτές ανέπνεε ακόμη πριν από λίγο. Οι υπόλοιπες ήταν ήδη νεκρές».

«Δεν είναι σπάνιο να βρίσκουμε αυτή την εποχή αρσενικές φάλαινες στον Βόρειο Ατλαντικό» εξηγεί ο Μπρούνκχορστ, εκπρόσωπος του θαλάσσιου πάρκου Βάτενμερ. «Και πάντα κινούνται κατά αγέλες». Παγκοσμίως ο αριθμός των φαλαινών υπολογίζεται στο ένα εκατομμύριο. Οι θηλυκές φάλαινες αποφεύγουν τις θερμοκρασίες που είναι κάτω από τους μείον 15 βαθμούς Κελσίου. Οι αρσενικές αναζητούν τροφή και ανακαλύπτουν έτσι νέους βιότοπους. Η αναζήτηση τροφής είναι για αυτές συχνά μοιραία.

«Οι θηλυκές φάλαινες υποφέρουν λόγω του μικρότερου μεγέθους τους από απώλεια θερμότητας όταν βρεθούν στον βόρειο Ατλαντικό. Η φυσιολογία τους είναι τέτοια, ώστε δεν τολμούν να κινηθούν προς τη Βόρεια Ευρώπη» εξηγεί ο Μπρούνκχορστ. Αλλά και τα αρσενικά κήτη δεν επιβιώνουν πάντα εδώ. Εδώ και αιώνες οι φυσητήρες ξεβράζονται διαρκώς στη Βόρεια Θάλασσα. Τον Ιανουάριο εξόκειλαν εκεί τουλάχιστον 16 φυσητήρες, οι οποίοι εντοπίστηκαν στις ακτές της Μεγάλης Βρετανίας, της Δανίας και της Γερμανίας.

Τα ρηχά νερά σημαίνουν θάνατος για τις φάλαινες

Τα αβαθή νερά μπορεί να οδηγήσουν τις φάλαινες στο θάνατο. «Το νερό κρατά το βάρος του σώματός τους. Εάν κολλήσουν σε αμμώδες έδαφος, το βάρος πιέζει τα όργανά τους, τα αιμοφόρα αγγεία και τα πνευμόνια τους» εξηγεί ο Μπρούνκχορστ. Αιτία θανάτου είναι σε αυτή την περίπτωση η ανακοπή της καρδιάς. Άλλος λόγος για το ξέβρασμα των φαλαινών στις ακτές είναι κατά τους επιστήμονες η αλληλεπίδραση του ήλιου με το μαγνητικό πεδίο της γης. Αλλά και ο ήχος από τα πλοία μπορεί να εμποδίσει τον προσανατολισμό των φαλαινών.

Τα κουφάρια των φαλαινών που βρέθηκαν τον Ιανουάριο ανασύρθηκαν ήδη και απομακρύνθηκαν από την ακτή με γερανούς. Από εκεί μεταφέρονται συνήθως σε ερευνητικά κέντρα κι αργότερα οι σκελετοί τους εκτίθενται σε μουσεία ή ζωολογικούς κήπους. Αλλά από τις νεκρές φάλαινες μπορεί να απομονωθεί το λίπος ύστερα από κατάλληλη επεξεργασία στους 133 βαθμούς Κελσίου και στη συνέχεια να παραχθεί Biodiesel.

Κάριν Γιέγκερ/ Δημήτρης Ελευθεράκης