«Να μην ξεκινήσουν οι απελάσεις προς την Ελλάδα»

Από τον ερχόμενο Μάρτιο τίθεται και πάλι σταδιακά σε λειτουργία ο Κανονισμός του Δουβλίνου, ο οποίος προβλέπει την επιστροφή όσων προσφύγων πέρασαν από την Ελλάδα μέσω του βαλκανικού δρόμου σε χώρες της βόρειας Ευρώπης, πίσω στη χώρα πρώτης υποδοχής. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που έδωσε και το πράσινο φως, θεωρεί ότι έχει σημειωθεί πρόοδος στην Ελλάδα, σε ό,τι αφορά τις συνθήκες καταγραφής και διαμονής των προσφύγων. Ωστόσο, ο γενικός γραμματέας της οργάνωσης Amnesty International στη Γερμανία Μάρκους Μπεέκο βλέπει την κατάσταση διαφορετικά.

«Δίκαιη κατανομή βαρών»

Μιλώντας στο ειδησεογραφικό πρακτορείο epd εξέφρασε σοβαρούς ενδοιασμούς. «Βλέπουμε πολύ επικριτικά τις εκτιμήσεις της Κομισιόν ότι οι αιτούντες άσυλο που ταξίδεψαν μέσω της Ελλάδας σε άλλες χώρες - μέλη της ΕΕ μπορούν να επιστρέψουν στη χώρα αυτή. Η κατάσταση για τους πρόσφυγες δεν έχει βελτιωθεί, σε ό,τι αφορά τη διαμονή τους σε καταλύματα αλλά τις δίκαιες και σύμφωνες με το κράτος δικαίου διαδικασίες χορήγησης ασύλου». Ο Μπεέκο προτείνει συνολική αναδιαμόρφωση του ευρωπαϊκού δικαίου ασύλου. «Θα πρέπει να φροντίσουμε για τη διασφάλιση της δίκαιης κατανομής των βαρών εντός της ΕΕ και παγκοσμίως», τονίζει κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά σε χώρες όπως ο Λίβανος, η Ιορδανία αλλά και η Τουρκία. «Θα πρέπει να πάρουμε το βάρος από τις χώρες αυτές. Στην ΕΕ το μεγαλύτερο βάρος επωμίζονται η Ελλάδα και η Ιταλία».

Αλλά και ολόκληρη η διαδικασία που προβλέπεται από τον Κανονισμό του Δουβλίνου έχει δείξει ότι «η ΕΕ δεν μπορεί να εγγυηθεί ούτε την ασφαλή και νόμιμη πρόσβαση σε καθεστώς προστασίας, ούτε τη διαμονή, ούτε δίκαιες διαδικασίες στους αιτούντες άσυλο». Εκείνο που τον ανησυχεί ιδιαίτερα είναι ότι οι περισσότερες χώρες της ΕΕ δεν θέλουν να αναλάβουν τις ευθύνες που τους αναλογούν στο πλαίσιο των συμφωνηθέντων στον Κανονισμό του Δουβλίνου αλλά και σε σχέση με τις ευθύνες της πρώτη χώρας υποδοχής».

Η κάθε περίπτωση είναι διαφορετική

Η αυστηροποίηση του δικαίου ασύλου που αποφασίστηκε από τη γερμανική κυβέρνηση και υλοποιείται τους τελευταίους μήνες προκαλεί την ανησυχία του Μάρκους Μπεέκο. «Το Βερολίνο αντέδρασε στην αποτυχία της ΕΕ και σε αντίθεση με τις άλλες χώρες, άνοιξε τα γερμανικά σύνορα σε όσους αναζητούσαν προστασία, δίνοντας έτσι ένα καλό παράδειγμα. Το χαιρετίζουμε. Αλλά σε σχέση με τον συνεχιζόμενο πόλεμο στη Συρία και τις δραματικές συνθήκες θα πρέπει να αναρωτηθούμε γιατί η Γερμανία περιορίζει τόσο μαζικά τη συνένωση οικογενειών».

Ο γενικός γραμματέας της Amnesty International καλεί το Βερολίνο να αντιμετωπίσει με διαφοροποιημένη ματιά κάθε μία από τις αιτήσεις ασύλου και υπενθυμίζει ότι από την έναρξη του πολέμου στη Συρία τουλάχιστον 16.000 άνθρωποι έχουν πεθάνει ή βασανιστεί στις φυλακές της χώρας, ενώ πάνω από 6.500 έχουν εξαφανιστεί. 

Αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι οι απελάσεις προς την πρώτη χώρα υποδοχής θα ξεκινήσουν από τις 15 Μαρτίου και θα αφορούν εκείνους που εισήλθαν σε κοινοτικό έδαφος από τον περασμένο Μάρτιο. Ιδιαίτερα για την Ελλάδα, οι απελάσεις είχαν παγώσει από το 2011 με απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και το Δικαστήριο της ΕΕ (ΔΕΕ).

Ειρήνη Αναστασοπούλου