Νέος ρόλος του ΟΗΕ στο Ιράκ;

Τέσσερα χρόνια από την, στην ουσία, αποχώρηση των ΗΕ από το Ιράκ, ο ΟΗΕ αποσκοπεί τώρα σε έναν πιο ενεργό ρόλο στην περιοχή. Σχετικό σχέδιο ψηφίσματος που κατέθεσαν οι ΗΠΑ και η Μεγάλη Βρετανία επικυρώθηκε ομόφωνα χθες στην έδρα του διεθνούς οργανισμού στη Νέα Υόρκη. Πρόκειται για τη δεύτερη προσπάθεια του διεθνούς οργανισμού υπέρ ενός διευρυμένου ρόλου στο Ιράκ. Το 2003 μετά από βομβιστική επίθεση σε βάρος των ΗΕ έχασαν τη ζωή τους 22 άνθρωποι μεταξύ των οποίων και ο επικεφαλής της αποστολής στο Ιράκ. Ως αποτέλεσμα ο ΟΗΕ ανέστειλε τις περισσότερες δραστηριότητές του στη χώρα. Στις φωνές εκείνων που εκφράζουν και σήμερα φόβους για τη ζωή των μελών του διεθνούς οργανισμού προσπάθησε να απαντήσει ο γγ Μπαν κι Μουν: «Θα λάβω όλα τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλίσω την προστασία των συνεργατών μας».

Ποιός όμως θα είναι ο νέος, αναβαθμισμένος ρόλος των ΗΕ στο Ιράκ; Σύμφωνα με το ομόφωνο ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας τα μέλη του οργανισμού «θα συμβουλεύουν, θα υποστηρίζουν και θα συμπαραστέκονται στους Ιρακινούς με στόχο την ενίσχυση του πολιτικού διαλόγου και την προώθηση της εθνικής συμφιλίωσης». Στις προτεραιότητες των ΗΕ για το Ιράκ βρίσκονται η συμβολή στην αναθεώρηση του Συντάγματος, στον καθορισμό των συνόρων και η απογραφή του πληθυσμού. Στο επίκεντρο του νέου ρόλου του ΟΗΕ στην περιοχή θα βρίσκεται ωστόσο η επιστροφή των περίπου 4.000.000 ιρακινών προσφύγων, οι οποίοι αναγκάστηκαν λόγω του πολέμου και της συνεχιζόμενης βίας να εγκαταλείψουν τις εστίες τους. Τα ΗΕ ωστόσο γνωρίζουν ότι δεν είναι σε θέση να βγάλουν εις πέρας το δύσκολο αυτό έργο χωρίς τη υποστήριξη της ιρακινής κυβέρνησης. Κατά συνέπεια ο γγ των ΗΕ απηύθυνε έκκληση στην πολιτική ηγεσία του Ιράκ: «Ελπίζω ότι η ιρακινή κυβέρνηση θα συμβάλλει καθοριστικά στην προώθηση του αναγκαίου πολιτικού διαλόγου στη χώρα».

Πολιτικοί παρατηρητές βλέπουν με καχυποψία το ρόλο των ΗΠΑ και της Μεγάλης Βρετανίας. Κατηγορούν μάλιστα τις δύο χώρες, που έφεραν στο Συμβούλιο Ασφαλείας το σχετικό ψήφισμα, ότι με την κίνησή τους αυτή θέλουν να μεταθέσουν την ευθύνη για το μέλλον του Ιράκ στα ΗΕ και ταυτόχρονα να προετοιμάσουν με τον τρόπο αυτό την σταδιακή αποχώρηση των δυνάμεών τους. Στις ενστάσεις αυτές απαντά ο πρέσβης των ΗΠΑ στον ΟΗΕ Ζαλμάι Χαλιζάντ: «Δεν τίθεται λόγος ότι οι ΗΠ θα μεταθέσουν τις ευθύνες που έχουν αναλάβει στο Ιράκ, στα ΗΕ ή σε άλλους. Κατανοούμε και σεβόμαστε απόλυτα τις ευθύνες μας».

Ο αμερικανός πρέσβης στα ΗΕ υπόσχεται ότι οι ΗΠΑ θα καταβάλλουν κάθε προσπάθεια για να εγγυηθούν περισσότερη ασφάλεια στο Ιράκ, η οποία είναι απαραίτητη για τον νέο ρόλο που αναλαμβάνει ο ΟΗΕ στην περιοχή.