Νέα αρχή η διάσκεψη του ΟΗΕ για την βιοποικιλότητα ;

Αδιαμφισβήτητα η διάσκεψη δεν συνιστά σημείο καμπής για την προστασία του περιβάλλοντος και των ειδών της χλωρίδας και πανίδας που απειλούνται από εξαφάνιση. Θα ήταν ούτως ή άλλως ψευδαίσθηση να προσδοκούμε από μια διάσκεψη να τερματίσει ή να επιβραδύνει την απώλεια της βιοποικιλότητα σε δάση, ωκεανούς και οικοσυστήματα. Οι 6.000 εκπρόσωποι 190 χωρών έστειλαν ωστόσο μετά από σκληρές διαπραγματεύσεις δύο εβδομάδων ένα σημαντικό μήνυμα. Μετά από 16 χρόνια απραξίας στην προστασία της βιοποικιλότητας οι συμφωνίες που επιτεύχθηκαν στη διάσκεψη της Βόννης ανοίγουν το δρόμο σε μια σειρά από σημαντικά ζητήματα όπως την αποτελεσματικότερη προστασία δασών και ωκεανών. Καθορίστηκαν κριτήρια για τον ορισμό θαλάσσιων περιοχών που χρήζουν ειδικής προστασίας, αυξήθηκαν οι δαπάνες υπέρ της διατήρησης τροπικών δασών και εξετάστηκε το ενδεχόμενο οι υπό ανάπτυξη χώρες να λαμβάνουν αντισταθμιστικά οφέλη όταν επιχειρήσεις της Δύσης εκμεταλλεύονται τους φυσικούς τους πόρων.

«Η προστασία της φύσης έχει και ηθική συνιστάμενη»

Αίσθηση δημιούργησε στην διάσκεψη έκθεση του ειδικού Πάβαν Σούκντεφ ειδικού σε ζητήματα διεθνών αγορών για το κόστος της εξαφάνισης χιλιάδων ζώων και φυτών. Η έκθεση συντάχθηκε μετά από κοινή πρωτοβουλία του ευρωπαίου επιτρόπου για περιβαλλοντικά ζητήματα Σταύρου Δήμα και του γερμανού υπουργού Περιβάλλοντος Ζίγκμαρ Γκάμπιελ. Παρουσιάζοντας τα συμπεράσματά της έκθεσης ο Ινδός ειδικός τόνισε ότι ότι μόνο η καταστροφή των δασών κοστίζει 6% του παγκόσμιου ΑΕΠ, περίπου δηλαδή 2 τρις ευρώ. Στην ομιλία του μετά την παρουσίαση της έκθεσης ο αρμόδιος ευρωπαίος επίτροπος Σταύρος Δήμας τόνισε ότι η προστασία της βιοποικιλότητας δεν έχει μόνο μια οικονομική, αλλά και μια ηθική συνιστάμενη: «Δεν θέλω να σκεφτεί κάποιος ότι επειδή η έκθεση Σούκντεφ επικεντρώνεται στην αξία της προστασίας του περιβάλλοντος σε χρήμα, πιστεύουμε ότι όλα έχουν μια τιμή. Θα υπάρχουν πάντα περιπτώσεις -και η εξαφάνιση ζώων και φυτών ανήκουν σε αυτές- όπου ηθικά κριτήρια βαραίνουν περισσότερο από τα οικονομικά. Είμαι ωστόσο πεπεισμένος ότι η οικονομική πλευρά του ζητήματος μπορεί να βοηθήσει έτσι ώστε να συνειδητοποιήσουμε ευκολότερα πόσο σημαντική είναι για τον άνθρωπο η μακροπρόθεσμη προστασία της φύσης».

Απογοητευμένη η Greenpeace, για σημαντικό βήμα μιλά η UNDP

Οι οργανώσεις για την προστασία του περιβάλλοντος δεν μοιράζονται την αισιοδοξία των διοργανωτών για τα αποτελέσματα της συνόδου. Ο Στέφαν Κρούγκ από το γερμανικό παράρτημα της Greenpeace δήλωσε μάλιστα ότι όταν τεθεί στο τραπέζι το ζήτημα της οικονομικής βοήθειας οι πλουσιότερους χώρες του πλανήτη κάνουν πίσω.

Διαφορετική άποψη διατυπώνει ο Αχιμ Στάινερ, επικεφαλής του προγράμματος του ΟΗΕ για το περιβάλλον (UNDP). Πιστεύει ότι η διάσκεψη της Βόννης είναι ένα σημαντικό βήμα μπροστά, μετά τη στασιμότητα των τελευταίων ετών: «Έχουμε επιτέλους νέο άνεμο στα πανιά μας. Αυτό κατέστη δυνατό διότι στη διάσκεψη δεν αναζητήσαμε τις ευθύνες στους άλλους. Στη Βόννη δείξαμε τι σημαίνει να δίνεις το χέρι στους άλλους, τι σημαίνει να βοηθά ο ένας τον άλλο έτσι ώστε να προχωρήσουμε την υπόθεση της βιοποικιλότητας παραπέρα».

Οι διοργανωτές, OHE και γερμανικό υπουργείο περιβάλλοντος είναι πεπεισμένη ότι η διεθνής διάσκεωη για την βιοποικιλότητα αποτελεί σημαντική αρχή. Το αν ο ρυθμός με τον οποίο προχωρά η προστασία της φύσης αρκεί για να διασωθούν χιλιάδες είδη χλωρίδας και πανίδας που απειλούνται παραμένει ωστόσο ανοιχτό.