«Μπουμπουλίνα, η ηρωίδα της Ελλάδας»

Τα ίχνη της ηρωίδας της Ελληνικής Επανάστασης, Λασκαρίνας Μπουμπουλίνας ακουλουθεί στις Σπέτσες και την Ύδρα η δημοσιογράφος της Süddeutsche Zeitung Κριστιάνε Σλέτσερ, με αφορμή τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821. Εντύπωση της προκαλεί η ιστορική οικία της Μπουμπουλίνας στις Σπέτσες: «Όλα είναι ακόμη εκεί. Η εξωτερική σκάλα που οδηγεί στη βεράντα με τις μαυριτανικές καμάρες. Μέσα, το σκαλιστό, ξύλινο φλωρεντίνικο ταβάνι, η αγγλική πορσελάνη και στο σαλόνι η υπενθύμιση των κρύων χειμώνων στο νησί: ένα μαγκάλι, με μια λαβή στο σχήμα της τουρκικής ημισέληνου», αναφέρει το ρεπορτάζ. Στο πατρογονικό σπίτι του Παύλου Δεμερτζή Μπούμπουλη, μία είναι η πρόγονος της οικογενείας που ξεχωρίζει: «Η Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, η Καπετάνισσα, η γυναίκα που διοικούσε τον δικό της στόλο, η οποία πρώτη ύψωσε τη σημαία της Επανάστασης στις Σπέτσες».

Κι όλα αυτά  όταν «τον 19ο αιώνα επρόκειτο για μια απολύτως ανδροκρατούμενη κοινωνία, εξηγεί ο ίδιος. Ο 32χρονος απόγονος διευθύνει το Μουσείο Μπουμπουλίνας, που ίδρυσε το 1991 ο πατέρας του. Όπως αναφέρει: «Δυστυχώς, όπως συμβαίνει και με πολλά άλλα ιστορικά κτήρια, το ελληνικό κράτος δεν έχει δείξει ενδιαφέρον για τη συντήρησή τους».

«Η Ελληνίδα που έγινε ο τρόμος των Οθωμανών»

Το μακροσκελές ρεπορτάζ αναφέρει με κάθε λεπτομέρεια τη ζωή και τη δράση της Λασκαρίνας Μπουμπουλίνας, στις Σπέτσες την Ύδρα και αλλού. «Η Λασκαρίνα, η Ελληνίδα που θα γινόταν ο φόβος και τρόμος των Οθωμανών γεννήθηκε σε φυλακή της Κωνσταντινούπολης το 1771» γράφει χαρακτηριστικά. Οι οικογένειά της καταγόταν από την Ύδρα, όπου μικρή ακόμη επέστρεψε, για να μετακομίσει αργότερα στις Σπέτσες. Οι δύο σύζυγοί της ήταν πλούσιοι καπετάνιοι, κληρονόμησε μεγάλη περιουσία και πλοία, τα οποία διέθεσε για τους σκοπούς της Επανάστασης. «Η τεράστια περιουσία που κληρονόμησε από τον δεύτερο σύζυγό της εξαντλήθηκε εντελώς τα δύο πρώτα χρόνια της επανάστασης», αναφέρει ο Μπούμπουλης. Η Καπετάνισσα «πολιόρκησε το Ναύπλιο» και «αργότερα, μετά τη μάχη του Άργους, λέγεται ότι καβάλησε στην πόλη άλογο με τους ναυτικούς της να τρέχουν πίσω της ζητωκραυγάζοντας».

Το ρεπορτάζ αναφέρεται μεταξύ άλλων εκτενώς σε μάχες και στιγμές κορύφωσης της Επανάστασης αλλά και άγνωστες ή λιγότερο φωτισμένες ιστορικά πτυχές της. «Ο πόλεμος διεξαγόταν με τη μέγιστη ωμότητα και από τις δυο πλευρές» σημειώνει η δημοσιογράφος: «Οι Έλληνες έσφαξαν ολόκληρο τον τουρκικό πληθυσμό της Τριπολιτσάς, πρωτεύουσας της Πελοποννήσου, για το οποίο οι Οθωμανοί εκδικήθηκαν όχι με λιγότερη αγριότητα στην Χίο. Οι σφαγές μουσουλμάνων και Οθωμανών Εβραίων μόνο σχετικά πρόσφατα έπαψαν να ξεχνιούνται από Έλληνες ιστορικούς στο πλαίσιο της γενικότερης ηρωϊκής εξιστόρησης. Η Μπουμπουλίνα έσωσε το χαρέμι ​​του Πασά της Τριπολιτσάς επειδή είχε λάβει κάποτε, όταν βρισκόταν σε μεγάλη ανάγκη, βοήθεια από τη μητέρα του Σουλτάνου της Κωνσταντινούπολης». Το ρεπορτάζ αναφέρεται επίσης στην ιστορία των Σπετσών και βέβαια της Ύδρας «που πριν από 200 χρόνια ήταν τα πλουσιότερα νησιά της Ελλάδας και διαρκώς αντίπαλοι. Η Αθήνα ήταν τότε μια ασήμαντη φωλιά, που έγινε πρωτεύουσα όταν ο βασιλιάς Όθωνας Α’ έφτασε από τη Βαυαρία (…) Ο πατέρας του, Λουδοβίκος, συνέβαλε μάλιστα και στη χρηματοδότηση της επανάστασης. Στα Προπύλαια του Μονάχου είχε απαθανατίσει ονόματα των ηρώων στα ελληνικά, συμπεριλαμβανομένης και της Μπουμπουλίνας». Πίσω στις Σπέτσες πάντως, «το χάλκινο άγαλμα της Μπουμπουλίνας, στον παραλιακό δρόμο στρέφει το βλέμμα του προς τα βορειοανατολικά, σαν να μην ξέχασε η ίδια ποτέ την ορεινή, άγονη Ύδρα».

 Σκύρος, το καταφύγιο του Αχιλλέα και των Αθηναίων

Αφιέρωμα στη Σκύρο, παρουσιάζει στις ταξιδιωτικές της σελίδες η Frankfurter Allgemeine Zeitung, το οποίο μεταφέρει τους αναγνώστες στο απομακρυσμένο νησί των Σποράδων, με την μακραίωνη ιστορία, τις μυθολογικές αναφορές αλλά και τις απαράμιλλες ομορφιές. «Η Σκύρος είναι το μεγαλύτερο νησί των Σποράδων. Όμως πέρα από τη γεωγραφική της θέση, δεν έχει τίποτα κοινό με τις αδελφές της Σκιάθο, Σκόπελο και Αλόννησο. Είναι μακριά από αυτές και βρίσκεται ήδη στα μισά των Κυκλάδων (…) Το ότι είναι απομακρυσμένη έχει πλεονεκτήματα, ο τουρισμός είναι περιορισμένος και το νησί παραμένει αυθεντικό. Με το πλοίο ‘Αχιλλέας’ ταξιδεύουν κυρίως Έλληνες - πολλοί Αθηναίοι έχουν σπίτι στο νησί».

Το ρεπορτάζ αναφέρεται στη Χώρα «έναν από τους μεγαλύτερους Αιγαιοπελαγίτικους θησαυρούς», στον παραλιακό συνοικισμό Μαγαζιά με άρωμα δεκαετίας του 1950, αλλά και στο βυζαντικό Μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου του Σκυριανού στο Κάστρο. Η διαδρομή μέχρι τον Άγιο Γεώργιο είναι μοναδική. «Καταρράκτες από μπουκαμβίλιες προσθέτουν πολύχρωμες πινελιές στα ασβεστωμένα σπίτια. Κάθε σκαλί δημιουργεί χώρο για γλάστρες με εύθραυστα φυτά που ποτίζονται με αγάπη», αναφέρει το ρεπορτάζ.

Από τη Σκύρο δεν λείπουν και οι μυθολογικές αναφορές και μάλιστα για έναν από τους σπουδαιότερους ομηρικούς ήρωες, τον Αχιλλέα. Μέσα στα τείχη του βυζαντικού Κάστρου, η δημοσιογράφος φαντάζεται να περιπλανώνται μυθικά πρόσωπα: «Ίσως κάπου εδώ πάνω να βρισκόταν η αυλή του Λυκομήδη, όπου μεγάλωσε ο Αχιλλέας, μεταμφιεσμένος σε κορίτσι ανάμεσα στις κόρες του Βασιλιά της Σκύρου. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, η μητέρα του Αχιλλέα, η θαλάσσια νύμφη Θέτιδα, είχε λάβει χρισμό ότι ο γιος της θα πέθαινε στον Τρωικό Πόλεμο (…) Στα εννιά του χρόνια τον έφερε στη Σκύρο, του φόρεσε γυναικεία ρούχα και πίστευε ότι είναι ασφαλής (…) Μέχρι που τον εντόπισε ο σοφός Οδυσσέας. Παρουσιάστηκε ως έμπορος χαρίζοντας στις πριγκίπισσες πολύτιμα υφάσματα, κοσμήματα και όπλα. Ο Αχιλλέας - εκπαιδευμένος στην τέχνη του πολέμου από παιδί - ήταν ο μόνος που επέλεξε ένα ξίφος. Τα πράγματα ήταν πια ξεκάθαρα. Ο Αχιλλέας προδόθηκε και δεν χρειάστηκε να πειστεί πολύ για να πάει στον πόλεμο».

Δήμητρα Κυρανούδη