Μπερλινάλε: Γυναίκες με το τσιγάρο στο στόμα

Η κίνηση να ανάψει κανείς ένα τσιγάρο εν μέσω πανικού ή μίας κρίσιμης κατάστασης είναι γνωστή όχι μόνο στην κανονική ζωή, αλλά και στον κινηματογράφο. Ο φετινός διαγωνισμός της Μπερλινάλε έχει να αφηγηθεί πολλές προσωπικές ιστορίες. Η Σαρλότ Γκενσμπούρ υποδύεται μια γυναίκα, της οποίας ο γάμος διαλύθηκε - η Ζιλιέτ Μπινός μία γυναίκα, της οποίας η σχέση διαλύεται.

Μία από τις πιο όμορφες σκηνές βρίσκεται στην ταινία «Nana» από την Ινδονησία: Δύο γυναίκες κάθονται σε μια σκάλα. Η μία παντρεμένη και η άλλη σε σχέση με τον σύζυγο της πρώτης. Μια ασυνήθιστη σχέση αναπτύσσεται μεταξύ των δύο γυναικών. Η ιστορία διαδραματίζεται κατά τη δεκαετία του 1960. Και ενώ κάθονται, αναλογιζόμενες τις προοπτικές τους στη ζωή, καπνίζουν ήρεμα.

Τα βραβεία πρόκειται να απονεμηθούν στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου σήμερα, Τετάρτη. Λίγο νωρίτερα από το συνηθισμένο ραντεβού λόγω της πανδημίας. Συνολικά 18 είναι οι υποψηφιότητες για τη Χρυσή Άρκτο.

Παρά το νέο κύμα της πανδημίας και την εξάπλωση της μετάλλαξης Όμικρον, χιλιάδες άνθρωποι επισκέπτονται τις σκοτεινές αίθουσες εδώ και μία εβδομάδα στη γερμανική πρωτεύουσα. Τα πάντα φαίνεται να είναι οργανωμένα στην εντέλεια και όλα δουλεύουν ρολόι μέχρι στιγμής. Εκτός από μερικές εξαιρέσεις: Η ηθοποιός Ιζαμπέλ Υπέρ για παράδειγμα αναγκάστηκε να ακυρώσει λόγω της ασθένειάς της από κορωνοϊό.

Προσωπικές ιστορίες και οικογενειακά δράματα

Στον φετινό κινηματογραφικό διαγωνισμό του Βερολίνου πολλές ταινίες βάζουν στο μικροσκόπιο συναισθήματα, σχέσεις, συγκρούσεις και την αναζήτηση ταυτότητας. Στο επίκεντρο βρίσκονται συχνά και περίπλοκες γυναικείες φιγούρες, οι οποίες παλεύουν και τελικά απελευθερώνονται από τις εξαρτήσεις τους. Ταυτόχρονα η ίδια η πανδημία γίνεται ζήτημα σε ελάχιστες ταινίες. Στο «Με αγάπη και παραφορά» ("Avec Amour et Acharnement"* η Ζιλιέτ Μπινός εμφανίζεται φορώντας μία χειρουργική μάσκα καθοδόν για τη δουλειά της.

Πολλές ταινίες θέτουν επίσης κοινωνικοπολιτικά ερωτήματα μέσα από προσωπικές ιστορίες. Ένα χαρακτηριστικό τέτοιο παράδειγμα είναι η νέα ταινία του Αντρέας Ντρέζεν, ο οποίος σκηνοθέτησε την υπόθεση του πρώην κρατούμενου στο Γκουαντάναμο, Μουράτ Κουρνάζ, ενώ ταυτόχρονα αφηγείται και την ιστορία της μητέρας του.

Παρόμοιες προσεγγίσεις θα δει κανείς και στο αμερικανικό ιστορικό δράμα «Κάλεσε την Τζέιν» ("Call Jane") για τις παράνομες αμβλώσεις, καθώς και στο δράμα «Ένας χρόνος, μία νύχτα» ("One Year, One Night") για την τρομοκρατική επίθεση στο Μπατακλάν. «Η γραμμή» ("Die Linie") της Ελβετίδας Ούρσουλα Μάγιερ θεματοποιεί τη βίαιη σχέση ανάμεσα σε μία μητέρα και την κόρη της, καθώς και το τι συμβαίνει όταν το οικογενειακό περιβάλλον είναι τόσο τοξικό, ώστε δεν μπορεί κανείς να συνεννοηθεί με τον άλλον. Στην ταινία εμφανίζεται η εντυπωσιακή Βαλέρια Μπρούνι Τεντέσκι.

Ενιαία βραβεία, δίχως διάκριση ανάμεσα σε γυναικείους και αντρικούς ρόλους

Η απόφαση για τα φετινά βραβεία ηθοποιίας θα είναι ούτως η άλλως δύσκολη, καθώς η Μπερλινάλε δεν απονέμει πλέον βραβεία υποκριτικής χωριστά, ανά φύλο. Αντίθετα βραβεύονται οι καλύτερες ερμηνείες σε πρωταγωνιστικό και σε δεύτερο ρόλο.

Οι φετινές γυναικείες συμμετοχές είναι πολλές και καλές, ενώ και οι χαρακτήρες που υποδύονται είναι εξαιρετικά ενδιαφέροντες. Αλλά ας μην παραλείψουμε και τις ανδρικές ερμηνείες: Κοιτώντας κανείς τον Γάλλο Ντενί Μενοσέ στην εναρκτήρια ταινία του φεστιβάλ «Peter von Kant» ή την κατάπτωση του ποπ-σταρ (Μάικλ Τόμας) στο «Ρίμινι» του Ούλριχ Ζάιντλ, η σκέψη έρχεται σχεδόν αυτόματα: Μα, πόσο όμορφα κλαίνε οι άντρες!

Πέτερ Κλάους, Γιούλια Κίλιαν (dpa)

Επιμέλεια: Χρύσα Βαχτσεβάνου