Μπαντ Χόνεφ: Αποκηρύσσοντας τον Χίτλερ από επίτιμο δημότη

Το Μπαντ Χόνεφ ανακήρυξε τον Αδόλφο Χίτλερ επίτιμο δημότη στις 5 Απριλίου 1933, ένα μήνα μετά τη νίκη του ναζιστικού κόμματος NSDA στις βουλευτικές εκλογές. Η μικρή πόλη ήταν μία από τις πρώτες που έκαναν κάτι τέτοιο. Μέχρι το 1934, συνολικά 4.000 δήμοι είχαν προχωρήσει σε ένα παρόμοιο βήμα.

Μια τάξη από το Γυμνάσιο Ζιμπενγκεμπίργκε κοντά στη Βόννη είχε την ιδέα να γράψει η ίδια ιστορία υποβάλλοντας μια πρόταση με την οποία το Μπαντ Χόνεφ θα αποκήρυσσε επίσημα πλέον από επίτιμο πολίτη τον Αδόλφο Χίτλερ. Αν και η τιμητική διάκριση έληξε αυτόματα με την αυτοκτονία του στις 30 Απριλίου 1945, το Μπαντ Χόνεφ δεν την ανακάλεσε επίσημα στη συνέχεια μέχρι σήμερα. Ο δάσκαλος Τόμας Ροτ μιλώντας στην DW δηλώνει:

«Κατά τη διάρκεια της έρευνάς μας, εκτός από την ευχαριστήρια επιστολή του Χίτλερ, πέσαμε πάνω στα πρακτικά μιας συνεδρίασης του δημοτικού συμβουλίου από το 1983. Ο Σύλλογος Πράσινων Ψηφοφόρων είχε καταθέσει στο δημοτικό συμβούλιο του Μπαντ Χόνεφ σχετική πρόταση που δεν τέθηκε σε ψηφοφορία. Αυτό ήταν το έναυσμα για να πούμε ότι πρέπει να συνεχίσουμε».

Ξαναγράφοντας και διαβάζοντας την ιστορία

Το αίτημα των μαθητών βρήκε ανοιχτές θύρες στο δημοτικό συμβούλιο του Μπαντ Χόνεφ. Τα τελευταία χρόνια, πολλοί δήμοι θέλησαν να αποκηρύξουν τον Αδόλφο Χίτλερ από επίτιμο δημότη, στέλνοντας ένα μήνυμα στην Ακροδεξιά.

Σύμφωνα με τον ιστορικό Τόμας Σλέμερ από το Ινστιτούτο Σύγχρονης Ιστορίας Μονάχου-Βερολίνου,  στην επανεκτίμηση της ιστορίας στη Γερμανία , ενώ ξεκίνησε αμέσως μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, για δεκαετίες ολόκληρες υπήρξε μια καθυστέρηση με την αντιστροφή των ρόλων θύτη-θύματος. Πολλοί που συσχετίστηκαν με το καθεστώς είδαν τους εαυτούς τους ως θύματα που εκτελούσαν απλά διαταγές. Όπως λέει στην DW o Τόμας Σλέμερ: «Η επίσημη νομική απάντηση της δεκαετίας του 1970 και του 1980 ήταν ότι η τιμητική διάκριση του Χίτλερ ως επίτιμου δημότη έληξε με την αυτοκτονία του, το ζήτημα δεν τίθεται πλέον καν. Ταυτόχρονα όμως η συζήτηση για το ναζιστικό παρελθόν πήρε νέα ώθηση τον Ιανουάριο του 1979 με την προβολή της αμερικανικής σειράς Ολοκαύτωμα, γνωστής και ως κίνημα της νέας ιστορίας. Ένας συνδυασμός ακαδημαϊκά καταρτισμένων ιστορικών και πολλών απλών ανθρώπων, όπως μαθητές και εκπαιδευτικοί που θέλησαν ξαφνικά να μάθουν τι συνέβη με τη ναζιστική εποχή στη χώρα μας».

Για τον ιστορικό, αυτό το καθυστερημένο βήμα έχει μεγάλη συμβολική αξία, αλλά όπως λέει ακόμα πιο σημαντικό είναι τι σημαίνει αυτό για το παρόν: «Τι ακριβώς οδήγησε τότε στην καταστροφή της δημοκρατίας;Τι διδάγματα μπορούμε να αντλήσουμε από αυτό, αν πρέπει να υπερασπιστούμε ξανά τη δημοκρατία σήμερα;».

 

Επιμέλεια: Μαρία Ρηγούτσου