Μία δύσκολη διαπραγμάτευση

Δεν ήταν το μοναδικό εμπόδιο για τους διαπραγματευτές. Τις τελευταίες μέρες στο Τελ Αβίβ δεκάδες Ισραηλινοί κατέβαιναν στους δρόμους, διαδηλώνοντας την αγανάκτησή τους για την απελευθέρωση Παλαιστινίων κρατουμένων, που είχαν φυλακιστεί στο Ισραήλ, κατηγορούμενοι για τρομοκρατική δράση. Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου είχε δηλώσει ότι 104 Παλαιστίνιοι θα αφεθούν ελεύθεροι σε μία ένδειξη καλής θέλησης ενόψει των συνομιλιών. Αυτό αποτελούσε προϋπόθεση για την παλαιστινιακή πλευρά, ώστε να προσέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. «Μερικές φορές πρέπει κανείς να λαμβάνει δύσκολες αποφάσεις για το καλό του έθνους» είχε δηλώσει ο Νετανιάχου.

Όμως η αποφυλάκιση των Παλαιστινίων προκαλεί αντιδράσεις σε υπερ-συντηρητικούς κύκλους, αλλά και σε οικογένειες θυμάτων στο Ισραήλ. Ανάμεσα στους διαδηλωτές βρέθηκε και η Αγιελέτ Ταμάμ. Το 1984 ο κουνιάδος της Μοσέ, είχε πέσει θύμα απαγωγής από Παλαιστίνιους, οι οποίοι τελικά τον σκότωσαν. Οι τέσσερις δράστες της δολοφονίας βρίσκονται ανάμεσα σε εκείνους που βγαίνουν από τη φυλακή και η Αγιελέτ Ταμάμ είναι έξαλλη με τη σχετική απόφαση του πρωθυπουργού Νετανιάχου. «Δεν είμαι διατεθειμένη να δεχθώ την απόφαση της κυβέρνησής μας. Γιατί να αφήνουμε ελεύθερους όλους αυτούς τους αιματοβαμμένους δολοφόνους, μόνο και μόνο για να καθίσουμε στο ίδιο τραπέζι με τον Μαχμούτ Αμπάς και να μιλήσουμε για την ειρήνη» δηλώνει χαρακτηριστικά.

Φωνές ρεαλισμού στο Ισραήλ

Ωστόσο υπάρχουν και άλλες φωνές, όπως η Ρόμπι Ντάμελιν- Ισραηλινή μεγαλωμένη στη Νότια Αφρική και μητέρα ενός νεαρού, του Νταβίντ, που το 2002 επίσης είχε πέσει θύμα παλαιστινιακής επίθεσης, όταν υπηρετούσε τη θητεία του. Παρά την οδύνη της, η Ρόμπι Ντάμελιν στηρίζει τις προσπάθειες για συμφιλίωση και μάλιστα συμμετέχει στη μη κυβερνητική οργάνωση Parents Circle, που προσπαθεί να φέρει πιο κοντά τους συγγενείς των θυμάτων, τόσο από την ισραηλινή, όσο και από την παλαιστινιακή πλευρά. Όπως επισημαίνει η ίδια: «Καταλαβαίνω απολύτως τα αισθήματα οργής, αλλά και φόβου που επικρατούν. Νομίζω ότι έχουμε κάθε λόγο να φοβόμαστε και για το μέλλον. Αλλά από την άλλη πλευρά πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να ξεφύγουμε από αυτόν τον φαύλο κύκλο της βίας. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε όλοι, ότι εάν δεν προχωρήσουμε σε γενναιόδωρες χειρονομίες, τότε δεν θα γίνουν συνομιλίες και θα παραμείνουμε στα ίδια».

Από την άλλη πλευρά, οι εξαγγελίες για απελευθέρωση κρατουμένων προκαλούν αισθήματα χαράς σε πολλές παλαιστινιακές οικογένειες. Όπως στην Μουνά Καλάφ, που περιμένει με αγωνία να επιστρέψει ο 38χρονος αδερφός της Αχμάντ. Σε ηλικία μόλις 16 ετών ο Αχμάντ είχε καταδικαστεί από ισραηλινό δικαστήριο σε εικοσαετή φυλάκιση για βαριές σωματικές βλάβες και εμπρησμό. Θα έβγαινε από τη φυλακή την άνοιξη του 2014, αλλά τώρα επισπεύδεται η επιστροφή του. Κάθε μήνας λιγότερος στην ποινή του είναι σημαντική υπόθεση, λέει η αδελφή του: «Πάνω από 20 χρόνια τον περιμένω. Για τη μητέρα μας θα είναι πια πολύ αργά, γιατί πέθανε πριν από δύο μήνες. Πρέπει όμως να κοιτάμε μπροστά. Είναι σημαντικό να αφεθούν ελεύθεροι αυτοί οι άνθρωποι, για να υπάρξει μία ευκαιρία συμφιλίωσης».

Ο εποικισμός αντίτιμο για την απελευθέρωση κρατουμένων;

Η απελευθέρωση κρατουμένων που εκτίουν μακροχρόνιες ποινές στις ισραηλινές φυλακές φαίνεται ότι θα έχει κι ένα υψηλό αντίτιμο για τους Παλαιστίνιους: Ήδη την περασμένη Κυριακή η ισραηλινή κυβέρνηση είχε ανακοινώσει την επέκταση των εβραϊκών οικισμών σε κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη, τόσο στην δυτική όχθη του Ιορδάνη, όσο και στην ανατολική Ιερουσαλήμ, με την κατασκευή εκατοντάδων νέων κατοικιών. Μάλιστα την Τρίτη, παραμονή των διαπραγματεύσεων, οι αρχές της Ιερουσαλήμ έδωσαν την άδεια για να κατασκευαστούν περισσότερες από 900 νέες κατοικίες εποίκων στον κατεχόμενο ανατολικό τομέα της Ιερουσαλήμ.

Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τζων Κέρυ επέκρινε την επέκταση των εβραϊκών οικισμών, ενώ ακόμα πιο έντονη ήταν η αντίδραση της παλαιστινιακής πλευράς: «Αυτή η επέκταση των εβραϊκών οικισμών δεν έχει προηγούμενο και παραβιάζει τις δεσμεύσεις που είχαν αναληφθεί από τις ΗΠΑ έναντι των Παλαιστινίων. Αν η διαδικασία των διαπραγματεύσεων αρχίσει με επέκταση του εποικισμού, αναρωτιόμαστε πού μπορεί να καταλήξει» δηλώνει χαρακτηριστικά ο Γιάσερ Ράμπ, γενικός γραμματέας της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης.

Tanja Krämer / Γιάννης Παπαδημητρίου
Υπεύθ. σύνταξης: Μαρία Ρηγούτσου