Μέρκελ: «Πικρή η νέα πραγματικότητα στο Αφγανιστάν»

Θα ολοκληρωθούν μέχρι την Παρασκευή οι πτήσεις της «Μπούντεσβερ» για τον απεγκλωβισμό Γερμανών, άλλων Δυτικών, αλλά και Αφγανών από την Καμπούλ; Αυτό υποστηρίζουν γερμανικά δημοσιεύματα. Ορισμένα από αυτά επικαλούνται την ανταποκρίτρια του τηλεοπτικού δικτύου ZDF στην Τασκένδη, πρωτεύουσα του Ουζμπεκιστάν, όπου ο γερμανικός στρατός δημιούργησε ένα περιφερειακό κέντρο επιχειρήσεων, έχοντας ήδη απεγκλωβίσει, από τη Δευτέρα μέχρι το πρωί της Τετάρτης, 4.650 ανθρώπους από 45 χώρες. Η καγκελάριος δεν θέλησε να προσδιορίσει συγκεκριμένη ημέρα και ώρα για τον τερματισμό της αερογέφυρας προς την Καμπούλ, επισημαίνοντας απλώς ότι θα ολοκληρωθεί «σε λίγες ημέρες». Πάντως ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, σε δηλώσεις του μετά τη Σύνοδο Κορυφής της ομάδας G7 για το Αφγανιστάν, ξεκαθάρισε ότι θα επιμείνει στην προθεσμία της 31ης Αυγούστου για τον τερματισμό των πτήσεων.

Η εκτενής συζήτηση για την κατάσταση στο Αφγανιστάν έγινε με αφορμή την εκ των υστέρων έγκριση των επιχειρήσεων από το γερμανικό Κοινοβούλιο. 539 βουλευτές ψήφισαν υπέρ, μόλις 9 κατά, ενώ 90 απείχαν από την ψηφοφορία. Η συγκατάθεση της Βουλής ήταν τυπική υπόθεση, καθώς τις στρατιωτικές επιχειρήσεις είχαν υποστηρίξει εξ αρχής όχι μόνο οι συγκυβερνώντες στο Βερολίνο Χριστιανοδημοκράτες (CDU) και Σοσιαλδημοκράτες (SPD), αλλά επίσης το Κόμμα των Πρασίνων, καθώς και οι Φιλελεύθεροι (FDP). Σε μία επίδειξη πολιτικού ρεαλισμού η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ παραδέχθηκε ότι οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών ήταν «τρομακτικές» και για πολλούς ανθρώπους στο Αφγανιστάν συνιστούν μία «μοναδική τραγωδία». «Είναι πικρή η νέα πραγματικότητα στο Αφγανιστάν», τόνισε η καγκελάριος στη Βουλή, για να διευκρινίσει ωστόσο ότι η κυβέρνησή της «δεν θα διστάσει να προχωρήσει σε συνομιλίες με τους Ταλιμπάν». Και αυτό γιατί, όπως εξήγησε, «θα πρέπει να διαφυλαχθούν όσο το δυνατόν περισσότερα από αυτά που έχουν επιτευχθεί τα τελευταία 20 χρόνια». 

«Υποτιμήσαμε τις εξελίξεις»

Έγιναν λάθη στο Αφγανιστάν; «Όλοι μας, μεταξύ αυτών και η Γερμανία, είχαμε υποτιμήσει την ταχύτητα των εξελίξεων», παραδέχθηκε η Άνγκελα Μέρκελ. Η διεθνής κοινότητα θα περίμενε να προβάλλει αντίσταση ο τακτικός στρατός του Αφγανιστάν, κάτι που όμως δεν συνέβη, ανέφερε η καγκελάριος. Γιατί όμως δεν είχαν αρχίσει πιο νωρίς οι επιχειρήσεις για τον απεγκλωβισμό; Η καγκελάριος έδωσε την εξής απάντηση: «Φανταστείτε, για μία στιγμή έστω, να είχαν αρχίσει την άνοιξη οι επιχειρήσεις για να απεγκλωβιστούν όχι μόνο οι στρατιωτικοί, αλλά και οι συνεργάτες γερμανικών ανθρωπιστικών οργανώσεων, καθώς και οι επί τόπου συνεργάτες τους. Κάποιοι θα έλεγαν ότι προεξοφλούμε τα γεγονότα. Άλλοι θα μας κατηγορούσαν ότι αφήνουμε τους Αφγανούς στην τύχη τους». Αλλά η γερμανική κυβέρνηση, δηλώνει η Άνγκελα Μέρκελ, έκρινε ότι την περίοδο εκείνη υπήρχαν σοβαροί λόγοι για τη συνέχιση της αναπτυξιακής συνεργασίας, ιδιαίτερα σε έργα υποδομής.

Αυτή η επιχειρηματολογία δεν φαίνεται να πείθει την αντιπολίτευση. Η υποψήφια των Πρασίνων για την καγκελαρία, Αναλένα Μπέρμποκ, αλλά και ο επικεφαλής της Κ.Ο. του Κόμματος της Αριστεράς (Die Linke), Ντίτμαρ Μπαρτς, κάνουν λόγο για «καταστροφικούς χειρισμούς» της κυβέρνησης. Τόσο η Μπέρμποκ όσο και ο επικεφαλής των Φιλελευθέρων, Κρίστιαν Λίντνερ, ζητούν μάλιστα τη σύσταση εξεταστικής επιτροπής για το Αφγανιστάν. Σε κάθε περίπτωση «πρέπει να υπάρξουν πολιτικές συνέπειες», προειδοποιεί ο Λίντνερ. Όσο για τον Αλεξάντερ Γκάουλαντ από το ακροδεξιό Κόμμα «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD), θεωρεί ότι κανένας Αφγανός δεν πρέπει να λάβει άσυλο στη Γερμανία, με μοναδική εξαίρεση έναν τριψήφιο αριθμό ατόμων που εργάστηκαν για τη γερμανική στρατιωτική δύναμη, για παράδειγμα ως μεταφραστές. Σύμφωνα με το υπουργείο Εξωτερικών στο Βερολίνο περισσότεροι από 200 Γερμανοί παρέμεναν εγκλωβισμένοι στην Καμπούλ μέχρι το μεσημέρι της Τετάρτης.

Γιάννης Παπαδημητρίου (DW, Reuters, ARD)