Κίνδυνος πολιτικού σεισμού στο Κοσσυφοπέδιο
10 Ιουνίου 2017Η διάσπαση του κυβερνητικού συνασπισμού του Δημοκρατικού Κόμματος (PDK) και της Δημοκρατικής Λίγκας (LDK) οδηγεί το Κοσσυφοπέδιο στις κάλπες έναν χρόνο πριν από την προγραμματισμένες κοινοβουλευτικές εκλογές. Το PDK, που ξεπήδησε από τις τάξεις του παλαιότερου αντάρτικου «Εθνικού Απελευθερωτικού Στρατού» (UCK) του Κοσόβου, συνασπίστηκε με δύο πρώην ηγέτες των ανταρτών από τα τέλη της δεκαετίας του 1990. Αυτή η συμμαχία εξτρεμιστών προηγείται με διαφορά σε όλες τις δημοσκοπήσεις.
Ο πρόεδρος του κοινοβουλίου της χώρας και επικεφαλής του PDK Κάντρι Βέσελι διετέλεσε επί μακρόν αρχηγός της ισχυρής μυστικής υπηρεσίας του Κοσσυφοπεδίου (SHIK). Τώρα είναι σύμμαχος του πρώην πρωθυπουργού και αλλοτινού διοικητή του UCK Ραμούς Χαραντινάι, που ηγείται της αντιπολιτευόμενης Συμμαχίας για το Μέλλον (ΑΑΚ). Ο Χαραντινάι κρατείτο μέχρι το τέλος Απριλίου επί μήνες στη Γαλλία, έως ότου απορριφθεί τελικά από τη γαλλική δικαιοσύνη το αίτημα της Σερβίας για έκδοσή του με την κατηγορία των εγκλημάτων πολέμου κατά τον πόλεμο του Κοσόβου. Ο τρίτος της νεότευκτης συμμαχίας είναι ο Φατμίρ Λιμάι από το κόμμα NISMA, επίσης πρώην κορυφαίο στέλεχος του UCK. Αυτά τα ακραιφνή στοιχεία ενισχύονται και από το ακραία εθνικιστικό κόμμα VV, που είναι ήδη τρίτη δύναμη και εκτιμάται ότι θα αυξήσει το εκλογικό του ποσοστό στις εκλογές της Κυριακής. Παρά τις επιμέρους διαφορές τους, όλες οι παραπάνω δυνάμεις συγκλίνουν σε ορισμένους ακραίους στόχους. Για παράδειγμα, εξήγγειλαν ότι προτίθενται να ακυρώσουν τη συμφωνηθείσα κατόπιν μακροχρόνιων διαπραγματεύσεων με τη διαμεσολάβηση της ΕΕ αυτονομία της σερβικής μειονότητας στο βόρειο Κοσσυφοπέδιο. Σε γενικότερο πλαίσιο σκοπεύουν να σκληρύνουν σαφώς τη στάση τους απέναντι στον μεγάλο αντιπαθητικό για τους ίδιους γείτονα, τη Σερβία.
Διαφαίνεται κλιμάκωση με τη Σερβία
Αυτοί οι παράγοντες θα μπορούσαν να κλιμακώσουν εκ νέου τη διαρκή κρίση γύρω από το Κοσσυφοπέδιο, διότι θα έθετε υπό αίρεση τους ελάχιστους συμβιβασμούς που έχουν γίνει μέχρι σήμερα μεταξύ Κοσόβου και Σερβίας. Οι επικεφαλής των τεσσάρων ακραίων πολιτικών δυνάμεων υποσχέθηκαν ακόμη στους ψηφοφόρους να κινητοποιήσουν την ΕΕ με στόχο την κατάργηση της υποχρεωτικής βίζας σε διάστημα μόλις τριών μηνών. Το Κοσσυφοπέδιο είναι η μοναδική βαλκανική χώρα, οι πολίτες της οποίας δεν μπορούν να ταξιδέψουν χωρίς βίζα προς τη δυτική Ευρώπη. Αιτία γι' αυτό είναι ότι η Πρίστινα δεν έχει εκπληρώσει βασικές δεσμεύσεις της έναντι των Βρυξελλών.
Τα «αγκάθια» είναι μεταξύ άλλων η μη εφαρμοσθείσα ευρύτερη αυτονομία των Σέρβων στο Κόσοβο και η επίμαχη οριοθέτηση των συνόρων της χώρας με το γειτονικό Μαυροβούνιο. Εκτός αυτών, το Κοσσυφοπέδιο παραμένει ένα από τα κράτη με τα υψηλότερα επίπεδα διαφθοράς και εγκληματικότητας στην Ευρώπη, ενώ στο έδαφός του γίνεται εκτεταμένο εμπόριο όπλων και ναρκωτικών, καθώς και εμπορία ανθρώπων. Ακόμη, η δικαιοσύνη θεωρείται ανίκανη, διεφθαρμένη και μακρύ χέρι της πολιτικής ηγεσίας. Η οικονομική και κοινωνική κατάπτωση, σε συνδυασμό με την ανεργία-ρεκόρ, ειδικά μεταξύ των νέων, ωθεί πολλούς ανθρώπους στους κόλπους εγκληματικών δικτύων.
Ένας από τους προφανείς στόχους των ακραίων δυνάμεων που φιλοδοξούν να αναλάβουν τα κυβερνητικά ηνία στο Κοσσυφοπέδιο είναι ακόμη να μπλοκάρουν την πιθανή δίωξη κορυφαίων στελεχών τους για εγκλήματα πολέμου από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης.
Τόμας Μπρέι (Dpa) / Άρης Καλτιριμτζής