«Θερμός Δεκέμβρης» στο Βελιγράδι

Η -σχεδόν σε καθημερινή βάση πλέον- εξύβριση της αντιπολίτευσης και πολιτικών αντιπάλων από κυβερνητικά στελέχη και φίλα προσκείμενα σε αυτούς μέσα ενημέρωσης δημιουργούν ένα ιδιαίτερα εκρηκτικό, επιθετικό και εν τέλει επικίνδυνο μείγμα στη Σερβία. Οι επιθέσεις όμως δεν είναι μόνον λεκτικές. Στα τέλη Νοεμβρίου ο πρόεδρος της Σερβικής Αριστεράς Μπόρκο Στεφάνοβιτς ξυλοκοπήθηκε άγρια από αγνώστους οι οποίοι συνελήφθησαν και στη συνέχεια αφέθηκαν ελεύθεροι.

Οι πολίτες αποφάσισαν να αντισταθούν σε αυτά τα φαινόμενα βίας. Υπερσυντηρικοί διαδηλώνουν αίφνης μαζί με ομοφυλόφιλους ακτιβιστές. Όλοι μαζί δίνουν τη μάχη για μια διαφορετική Σερβία. Οι διαδηλώσεις στρέφονται στο μεταξύ αποκλειστικά κατά του προέδρου Βούτσιτς και του αυταρχικού τρόπου διακυβέρνησής του.

Την περασμένη εβδομάδα φιλοκυβερνητικός τηλεοπτικός σταθμός ανέθεσε σε μια δημοσιογράφο να καλύψει τις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις από μια άδεια πλατεία, παρότι οι διαδηλωτές βρίσκονταν μόλις λίγα τετράγωνα παρακάτω. Στο ρεπορτάζ της έφτασε στο σημείο να πει ότι «διαδηλώνουν εκείνοι που καλούν στη βία, το βιασμό και το λιντσάρισμα». Η ιδιαίτερη προκλητική και προπαγανδιστικού χαρακτήρα ζωντανή μετάδοση έγινε αμέσως viral στο διαδίκτυο. Η οργή που προκάλεσε ήταν τόσο μεγάλη που κατά τη δεύτερη αντικυβερνητική διαδήλωση οι συμμετέχοντες ήταν πολύ περισσότεροι, και αυτό παρά την κακοκαιρία.

Οι διαδηλώσεις αιφνιδιάζουν

Ο ολοένα αυξανόμενος όγκος των διαδηλώσεων φαίνεται να αιφνιδιάζει όχι μόνον τους κυβερνώντες, οι οποίοι ελέγχουν σήμερα τα δύο τρίτα της Βουλής αλλά και την αδύναμη και κατακερματισμένη αντιπολίτευση. Όλοι σχεδόν οι πολιτικοί των κομμάτων της αντιπολίτευσης, απ΄ όλους ανεξαιρέτως τους πολιτικούς χώρους, συμμετείχαν στις κινητοποιήσεις. Συνειδητά όμως επέλεξαν να μην βρεθούν στην πρώτη γραμμή. Κανείς τους δεν έπιασε μικρόφωνο για να απευθυνθεί στους διαδηλωτές. Ο λόγος; Τα ιδιαίτερα χαμηλά ποσοστά της δημοτικότητάς τους.

Πρωταγωνιστές του κινήματος διαμαρτυρίας είναι ο ηθοποιός Μπράνισλαβ Τριφούνοβιτς και η πολιτική επιστήμονας Γελένα Ανασόνοβιτς η οποία είχε πρωτοστατήσει ως ακτιβίστρια στις φοιτητικές κινητοποιήσεις κατά της κυβέρνησης το 2017.

Η «ασίστ» Βούτσιτς στους διαδηλωτές

Ο πρόεδρος Βούτσιτς και ο υπουργός Εσωτερικών επιχειρούν να υποβαθμίσουν τη σημασία των συνεχιζόμενων διαδηλώσεων μειώνοντας κατά το δοκούν τον αριθμό των συμμετεχόντων. Την ώρα που το περασμένο Σάββατο οι διοργανωτές έκαναν λόγο για 40.000 ανθρώπους που κατέβηκαν στους δρόμους, η κυβέρνηση ισχυρίστηκε ότι δεν ξεπέρασαν τις 5.000. Ο σέρβος πρόεδρος επέρριψε στην αντιπολίτευση ότι κρύβεται πίσω από τις διαδηλώσεις, διαμηνύοντας ότι «ακόμη κι αν κατέβουν πέντε εκατομμύρια στο δρόμο, δεν θα εκπληρώσω τις απαιτήσεις τους».

Η φράση θεωρήθηκε «ασίστ» για τους διαδηλωτές που προσάρμοσαν το κεντρικό σύνθημα στο «(Είμαι) Ένας από τα πέντε εκατομμύρια». Ο Βούτσιτς δέχθηκε μεν να προχωρήσει στη διενέργεια πρόωρων εκλογών, ωστόσο υπό όρους και προϋποθέσεις που απέχουν παρασάγγας από τα συνήθη δημοκρατικά στάνταρ. Στους εκλογικούς καταλόγους συνεχίζουν να περιλαμβάνονται ονόματα ανθρώπων που δεν ζουν πλέον αλλά και ονόματα Σέρβων που ζουν στο εξωτερικό. Με τέτοια και άλλα παρόμοια «εργαλεία» το κυβερνών Σερβικό Προοδευτικό Κόμμα κατέφερε να διασφαλίσει την απόλυτη κυριαρχία του στην πολιτική σκηνή της χώρας. Ορισμένα κόμματα της αντιπολίτευσης καλούν ήδη σε μποϋκοτάζ των επόμενων εκλογών.

«Πιο κοντά» το Παρίσι από το Βελιγράδι

Βάζοντας στο μικροσκόπιο τον τρόπο κάλυψης των διαδηλώσεων από τα μέσα ενημέρωσης, το Γραφείο Κοινωνικών Ερευνών BIRODI κατέληξε στο εξής συμπέρασμα: «Οι τηλεοπτικοί σταθμοί πανσερβικής εμβέλειας καλύπτουν ελάχιστα ή και καθόλου τις διαδηλώσεις. Προσφέρουν όμως πλήρη και λεπτομερή κάλυψη για τις διαδηλώσεις στη Γαλλία», εξηγεί ο επικεφαλής του BIRODI Ζόραν Γκαβρίλοβιτς. Σχολιαστές στη Σερβία περιγράφουν την σχεδόν απόλυτη αυτή κυριαρχία της εκτελεστικής εξουσίας στα μέσα ενημέρωσης ως «μιντιακή έκλειψη».

Με ιδιαίτερη ανησυχία παρακολουθεί τις εξελίξεις αυτές στην πατρίδα του ο σέρβος δημοσιογράφος Πρέντραγκ Ντραγκόσαβατς ο οποίος ζει και εργάζεται στη Σουηδία. «Η ανεξάρτητη ενημέρωση και ο έλεγχος της εκλογικής διαδικασίας θα έπρεπε να συγκαταλέγονται στα βασικά δημοκρατικά στάνταρ». Ο ίδιος χαρακτηρίζει δραματικό το γεγονός ότι μετά από έναν σχεδόν 30ετή αγώνα υπέρ της δημοκρατίας οι σέρβοι πολίτες πρέπει να κατέβουν και πάλι στους δρόμους.

Ντράγκοσλαβ Ντέντοβιτς

Επιμέλεια: Κώστας Συμεωνίδης