ΗΠΑ: Άρση του εμπάργκο όπλων προς την Κύπρο

Την πλήρη άρση του εμπάργκο πώλησης όπλων που είχε επιβληθεί εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας το 1987, ανακοίνωσε η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών. Η ιστορική απόφαση, ακολουθεί την ικανοποίηση αιτημάτων της Ουάσιγκτον προς την Κυπριακή δημοκρατία, τα οποία αφορούσαν στην καταπολέμηση του ξεπλύματος χρήματος και στην απαγόρευση πρόσβασης στα λιμάνια ρωσικών πολεμικών πλοίων για ανεφοδιασμό και εξυπηρέτηση.

Σημειώνεται ότι η σημερινή απόφαση αποτελεί στην ουσία την επέκταση του πεδίου εφαρμογής της απόφασης που έλαβαν οι ΗΠΑ τον Σεπτέμβριο του 2020 για μερική άρση του εμπράργκο όπλων προς την Κύπρο, η οποία αφορούσε «μη φονικά» οπλικά συστήματα.

Η χρονική συγκυρία ωστόσο αποτελεί σοβαρή ένδειξη γεωπολιτικής αναβάθμισης της Κυπριακής Δημοκρατίας, σε μια περίοδο κατά την οποία η Ουάσιγκτον αντιλαμβάνεται την αυξανόμενη σημασία της Ανατολικής Μεσογείου,  αντίληψη που ενισχύθηκε από την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου.   

 Χαιρετίζει η Λευκωσία, αντιδρά η Άγκυρα  

Στην πρώτη του δήλωση ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης έκανε λόγο για μία απόφαση ορόσημο, η οποία όπως σημείωσε «αντανακλά την αναπτυσσόμενη στρατηγική σχέση μεταξύ των δύο χωρών, μεταξύ άλλων στον τομέα της ασφάλειας».

Σε απόφαση σταθμό αναφέρεται εξάλλου και το κυπριακό ΥΠΕΞ, η οποία δείχνει τη συνεχή εμβάθυνση της στρατηγικής συνεργασίας ΗΠΑ- Κύπρου στην ασφάλεια και στην άμυνα ως αναπόσπαστο μέρος του μωσαϊκού περιφερειακής σταθερότητας.

Στην αντίπερα όχθη έντονη ήταν η αντίδραση του τουρκικού ΥΠΕΞ, το οποίο καλεί την Ουάσιγκτον να επανεξετάσει την απόφαση και να ακολουθήσει μια ισορροπημένη πολιτική απέναντι στις δύο πλευρές στο νησί. «Η απόφαση αυτή» σημειώνει το τουρκικό ΥΠΕΞ «θα ενισχύσει περαιτέρω την αδιαλλαξία της ελληνοκυπριακής πλευράς, θα επηρεάσει αρνητικά τις προσπάθειες για την επίλυση του Κυπριακού ζητήματος και θα οδηγήσει σε μια κούρσα εξοπλισμών στο νησί, βλάπτοντας την ειρήνη και τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο.

Οι τουρκικές αναφορές στο Κυπριακό ζητήματα σχετίζονται με τους λόγους της επιβολής του αμερικανικού εμπάργκο όπλων στην Κύπρο 1987, όταν η Ουάσιγκτον επιχείρησε να ενθαρρύνει τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού αποτρέποντας τον εξοπλιστικό ανταγωνισμό Λευκωσίας – Άγκυρας. Ανάλογο εμπάργκο είχε επιβληθεί και στην Άγκυρα το 1974 αμέσως μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, το οποίο ωστόσο διήρκεσε μόλις 4 χρόνια. 

Λουκιανός Λυρίτσας, Λευκωσία