Η “Στρέλλα” του Πάνου Κούτρα στη Μπερλινάλε

Πρόκειται για την πρώτη από τις συνολικά 3 ελληνικές παραγωγές που προβάλλονται στο Βερολίνο. Οι άλλες δύο που θα προβληθούν εκτός συναγωνισμού στο επίσημο πρόγραμμα είναι «Η σκόνη του χρόνου» του Θόδωρου Αγγελόπουλου και «Ο Παράδεισος είναι στη Δύση» του Κώστα Γαβρά, με την οποία κλείνει και επίσημα το Φεστιβάλ το Σάββατο.

Π. Κούτρας: «Υπάρχει μία μικροαστική αντίληψη»

Ζωηρά και παρατεταμένα χειροκροτήματα μετά το τέλος της ταινίας του Πάνου Κούτρα. Ο σκηνοθέτης ανεβαίνει στη σκηνή συνοδευόμενος από 15 συνεργάτες του, που είχαν έρθει στο Βερολίνο. Ο Πάνος Κούτρας είπε αναφερόμενος στη φιλοσοφία της ταινίας του: “Στην Ελλάδα υπάρχει εδώ και πολλά χρόνια μια παγιωμένη κατάσταση, υπάρχει ένας συντηρητισμός που είναι συνδυασμένος με την εκκλησία, υπάρχει μια μικροαστική αντίληψη στην κοινωνία, η οποία είναι ξεπερασμένη και δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Υπάρχει και μια εξουσία που πιέζει και καταπιέζει τις καινούργιες δυνάμεις και ιδέες που είναι κοντά στην Ευρώπη.”

Στη συζήτηση με το κοινό ένας θεατής θέτει την ερώτηση, εάν η “Στρέλλα” ανήκει στο είδος του queer cinema, δηλαδή ενός κινηματογράφου που ασχολείται με το θέμα της ομοφυλοφιλίας. Ενώ ο Πάνος Κούτρας απάντησε καταφατικά, ο Γιάννης Κοκκιασμένος, ένας από τους πρωταγωνιστές της ταινίας και δεδηλωμένος ετεροφυλόφιλος, επέμενε πως δεν πρόκειται για queer film, αλλά για μια τρυφερή ταινία. «Ναι, άλλα και τα queer film μπορεί να είναι τρυφερά», απάντησε ο σκηνοθέτης. Δίκιο έχει μάλλον ο Πάνος Κούτρας

Η ιστορία της ταινίας

Ένας 48χρονος βαρυποινίτης, τον οποίο υποδύεται ο Γιάννης Κοκκιασμένος αποφυλακίζεται ύστερα από μια δεκαπενταετία εγκλεισμού για φόνο. Το πρώτο ελεύθερο βράδυ του σε ένα φτηνό ξενοδοχείο της Ομόνοιας γνωρίζει και ερωτεύεται μια νεαρή τρανσέξουαλ πόρνη, τη Στρέλλα. Στην προκειμένη περίπτωση την υποδύεται μια πραγματική τρανσέξουαλ, η Μίνα Ορφανού, που δεν είναι ηθοποιός.

Ίσως αρκετοί να έχουν ακούσει παρόμοιες ιστορίες. Ο Πάνος Κούτρας όμως πάει πιο πέρα. Το παρελθόν, το οποίο ο πρώην βαρυποινίτης νόμιζε πως είχε ξεπεράσει, ξανάρχεται στη ζωή του και μάλιστα σε σχέση με τη Στρέλλα. Η υπόθεση εξελίσσεται σε έναν μοντέρνο μύθο του Οιδίποδα, αλλά με αίσιο τέλος και όχι όπως στην αρχαιότητα με τραγικό.

Συνέχεια του «Επίθεση του γιγαντιαίου μουσακά»;

Η «Στρέλλα» είναι αναμφίβολα μία συνέχεια της τελευταίας ταινίας του Πάνου Κούτρα, της διανθισμένης με γκέι χιούμορ, σουρεαλιστικής (επιστημονικής φαντασίας) κωμωδίας, «Επίθεση του γιγαντιαίου μουσακά».

Στη «Στρέλλα» η γλώσσα των πρωταγωνιστών είναι η αργκό του χώρου, ενώ εκφράζεται με τη συνήθη υπερβολή, τόσο λεκτικά όσο και σωματικά και δεν λείπουν ως παρεμβολές κινούμενα σχέδια.

Ορισμένες φορές η "Στρέλλα" θυμίζει b-movie, ανάλογη των σουρεαλιστικών ταινιών σεξ του Αμερικανού σκηνοθέτη Ρας Μάιερ που σήμερα είναι κάλτ.

Ο διευθυντής του Πανοράματος της Μπερλινάλε, ο Βίλαντ Σπεκ, έμεινε πάντως κατενθουσιασμένος με τη «Στρέλλα»: «Μιας και η ταινία είναι ελληνική είναι λογικό να την αντιμετωπίσει κανείς ως μια τραγωδία. Και πράγματι έχει τέτοια στοιχεία. Ο τρόπος όμως με τον οποίο τα παρουσιάζει ο Κούτρας είναι κάτι το πολύ σύγχρονο. Εκεί που νομίζεις ότι η τραγική ιστορία η οποία διαδραματίζεται θα έχει ένα φοβερό τέλος, ο Κούτρας δίνει μια σύγχρονη λύση που ξεπηδά από την φιλοσοφία της σύγχρονης Ευρώπης – την αποκαλούμενη οικογένεια κατ΄ επιλογή, που είναι ένα από τα μεγάλα επιτεύγματα κοινωνικής χειραφέτησης των τελευταίων δεκαετιών. Για μένα προσωπικά είναι μεγαλειώδες ότι η 'Στρέλλα“ επέλεξε αυτόν το δρόμο».

Ο Πάνος Κούτρας γύρισε τη «Στρέλλα» με χρήματα της οικογένειάς του και φίλων του. Το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, όπου υπέβαλε το σενάριό του δύο φορές, δεν το ενέκρινε.

Όπως όμως πληροφορηθήκαμε αυτή η πόρτα δεν έχει κλείσει οριστικά, καθώς το Κέντρο δίνει τη δυνατότητα χρηματοδότησης ταινιών που έχουν ήδη γυριστεί…