1. Μετάβαση στο περιεχόμενο
  2. Μετάβαση στο κύριο μενού
  3. Μετάβαση σε περισσότερους ιστοτόπους της DW
ΕκπαίδευσηΡωσική Ομοσπονδία

Η Ρωσία ξαναγράφει την πρόσφατη ιστορία

Μαρίνα Κονσταντίνοβα 
13 Αυγούστου 2023

Από την 1η Σεπτεμβρίου θα χρησιμοποιούνται σε όλα τα ρωσικά σχολεία επικαιροποιημένα βιβλία ιστορίας, στα οποία συμπεριλαμβάνεται ο πόλεμος στην Ουκρανία. Τι ακριβώς θα γράφουν;

https://p.dw.com/p/4V6vC
Ο Ρώσος υπουργός Παιδείας Σεργκέι Κραβτσόφ με το νέο βιβλίο ιστορίας
Ο Ρώσος υπουργός Παιδείας Σεργκέι Κραβτσόφ παρουσιάζει το νέο σχολικό βιβλίο ιστορίας Εικόνα: Sergei Karpukhin/TASS/IMAGO

Τα νέα ρωσικά βιβλία ιστορίας που θα διδάσκονται στα σχολεία θα συμπεριλαμβάνουν τα γεγονότα στο Ντονμπάς, τις συμφωνίες του Μινσκ καθώς και την «ειδική στρατιωτική επιχείρηση», όπως αποκαλούν οι Ρώσοι τον πόλεμο στην Ουκρανία. Οι συγγραφείς του νέου εγχειριδίου για το γυμνάσιο διατυπώνουν τη θέση ότι είναι «πάγια ιδέα της Δύσης να αποσταθεροποιήσει την κατάσταση στο εσωτερικό της Ρωσίας». Οι συντάκτες δημιουργούν μια αλυσίδα γεγονότων για να δικαιολογήσουν την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Εκτείνεται από τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, όταν υποτίθεται ότι «το σενάριο του διαμελισμού της Ρωσίας είχε ήδη εκπονηθεί από το ΝΑΤΟ χρησιμοποιώντας τη Γιουγκοσλαβία ως παράδειγμα», μέχρι τα γεγονότα στη Γεωργία. Εκεί, σύμφωνα με τους συντάκτες, «το φιλοαμερικανικό καθεστώς του προέδρου Μιχαήλ Σαακασβίλι επιτέθηκε στη Νότια Οσετία, η οποία συνδέεται με τη Ρωσία εδώ και αιώνες με φιλία και κοινή ιστορία». Γράφει επίσης για την καταστροφή των σοβιετικών μνημείων στην Ανατολική Ευρώπη, την «αναβίωση του ναζισμού» στις χώρες της Βαλτικής και τέλος αναφέρεται στην εμφάνιση του «ουκρανικού νεοναζισμού».

Το πανταχού παρόν μίσος της Δύσης …

Η γέφυρα της Κριμαίας Κέρτς
Καπνοί στη γέφυρα της Κριμαίας Κέρτς Εικόνα: Alyona Popova/TASS/dpa/picture alliance

Το βιβλίο μεταφέρει επίσης την άποψη ότι ο στόχος της όποιας συνεργασίας των χωρών της Ευρώπης και των ΗΠΑ με το Κίεβο δεν είναι «μια ισχυρή Ουκρανία, αλλά μια αδύναμη Ρωσία» και ότι η «σημερινή ουκρανική χούντα» ανήλθε στην εξουσία με την «αιματηρή ένοπλη εξέγερση του 2014». Οι συγγραφείς του εγχειριδίου αναφέρονται ακόμη στην επιθυμία της Ουκρανίας να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ που δικαιολογεί τρόπον τινά την «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» με στόχο την προστασία του Ντονμπάς.

Σύμφωνα με τον σύμβουλο του Προέδρου Βλάντιμιρ Πούτιν, Βλαντιμίρ Μεντίνσκι, , ο οποίος πρόσφατα παρουσίασε το βιβλίο σε συνέντευξη Τύπου, «το νέο εγχειρίδιο περιέχει σημαντικά λιγότερους αριθμούς, δεδομένα και στατιστικές, αλλά περισσότερες ανθρώπινες ιστορίες και περισσότερα πραγματικά γεγονότα».

Όντως το ύφος του βιβλίου και η γλώσσα του δεν είναι τόσο επιστημονικά όσο συναισθηματικά. Στο νέο εγχειρίδιο για παράδειγμα δεν συναντά κανείς τόσο τους όρους "Ρώσοι" και "Ρωσία¨, όσο εκφράσεις όπως «εμείς» και «η χώρα μας».

Η κυβέρνηση θέλει να θολώσει τα νερά

To Κρεμλίνο στη Μόσχα
To Κρεμλίνο στη Μόσχα Εικόνα: Valery Sharifulin/TASS/dpa/picture alliance

Πολλοί ιστορικοί δεν απορούν με την ιδεολογική τοποθέτηση των ρωσικών βιβλίων. «Τα βιβλία ιστορίας έχουν συνεχώς να κάνουν με την ιδεολογία. Αντιδρούμε τώρα τόσο έντονα επειδή βλέπουμε ότι χρησιμοποιούν τη γλώσσα των μέσων προπαγάνδας, χωρίς αυτά που λένε να είναι ούτε απολύτως σωστά ούτε και απολύτως λάθος», λέει ο ιστορικός Σεργκέι Τσερνισόφ, πρώην επικεφαλής του κολλεγίου Novocollege στο Νοβοσιμπίρσκ.

Οι ιστορικοί θεωρούν πάντως πως το τωρινό σχολικό βιβλίο ιστορίας δεν είναι επιστημονικό έργο, διότι λείπει η ενδεδειγμένη απόσταση από τα γεγονότα και όπως λέει ο ιστορικός Κόνσταντιν Πασαλιούκ «η ρωσική κυβέρνηση θέλει απλώς να θολώσει τα νερά μεταξύ ιστορίας και προπαγάνδας» και για αυτό το λόγο συμπεριλαμβάνει τα πρόσφατα γεγονότα στα βιβλία ιστορίας.

Επιμέλεια: Μαρία Ρηγούτσου