Η πρώτη ευρωπαϊκή αποστολή στον Άρη

Κοσμοδρόμιο Μπαϊκονούρ, Καζακστάν, 5.30 τοπική ώρα. Η πρώτη κοινή διαστημική αποστολή της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος ESA και της Ομοσπονδιακής Ρωσικής Υπηρεσίας Roskosmos, γνωστή με την ονομασία ΕxoMars, είναι γεγονός. Σύμφωνα με ανακοίνωση της Roskosmos, η εκτόξευση του ρωσικού πυραύλου Proton που μετέφερε ένα υπερσύγχρονο μη επανδρωμένο διαστημόπλοιο στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία.

Το διαστημόπλοιο μεταφέρει δύο πολύ σημαντικά ρομποτικά συστήματα: τον δορυφόρο Trace Gas Orbiter (TGO) καθώς και το εξευρενητικό διαστημικό όχημα Schiaparelli, τμήμα του οποίου αναμένεται να φτάσει σε βάθος χρόνου στην επιφάνεια του κόκκινου πλανήτη. Το Schiaparelli φέρει μάλιστα το όνομα του σημαντικού ιταλού αστρονόμου του 19ου αιώνα Τζιοβάνι Σκιαπαρέλι, o oποίος ήταν ο πρώτος που μίλησε για την ύπαρξη καναλιών νερού στον Άρη, ανοίγοντας νέους ορίζοντες για τη μελέτη αυτού του μυστηριώδους πλανήτη.

Η νέα φιλόδοξη διαστημική αποστολή της ESA και του Roskosmοs αναμένεται να ολοκληρωθεί σε δύο φάσεις με απώτερο στόχο να δώσει απάντηση στο επίμονο ερώτημα εάν υπάρχει ζωή στον Άρη. «Θέλουμε να μελετήσουμε σε τι συνίσταται η ζωή εκτός της Γης, στο υπόλοιπο ηλιακό σύστημα» είπε στη DW σχετικά με την ExoMars η Πασκάλ Ερενφρόιντ, διευθύντρια του Γερμανικού Κέντρου Αεροναυπηγικής και Έρευνας του Διαστήματος (DLR) - Tο DLR συντονίζει από την πλευρά του τη γερμανική ερευνητική συμμετοχή στο πρόγραμμα.

«Κλειδί» για τη μελέτη του Άρη το μεθάνιο

Kαλώς εχόντων των πραγμάτων, κoμβικής σημασίας θεωρούνται τα στοιχεία που θα στείλει πίσω στη γη ο δορυφόρος TGO, o oποίος αφού καλύψει απόσταση 496 εκατομμυρίων χλμ. αναμένεται να εισέλθει στην ατμόσφαιρα του Άρη τον ερχόμενο Οκτώβριο. Κατά την πρώτη φάση της ερευνητικής διαδικασίας, ο ΤGO θα φωτογραφήσει τον κόκκινο πλανήτη και θα συλλέξει πληροφορίες από την ατμόσφαιρά του. Βασικός στόχος της πρώτης φάσης είναι η ανίχνευση στην ατμόσφαιρα του Άρη μεθανίου, ενός ιχνοστοιχείου που οι επιστήμονες συνδέουν με την ύπαρξη ζωής στον μακρινό πλανήτη. Ίχνη μεθανίου παρατηρήθηκαν και σε παλαιότερες αποστολές στον Άρη, όπως στην πρόσφατη αποστολή της NASA, εντούτοις οι νέες έρευνες προσδοκούν να κομίσουν ακόμη περισσότερες λεπτομέρειες αναφορικά με τη σύσταση αλλά και την προέλευση του μεθανίου. Από την πλευρά του ο διαστημικός αισθητήρας FREND, που αποτελεί επίσης τμήμα του δορυφόρου, αναμένεται να μελετήσει ζήτημα της ύπαρξης νερού στον Άρη. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα τελευταία χρόνια υποστηρίζεται ότι κάποτε στον κόκκινο πλανήτη υπήρχε η ίδια αν όχι η μεγαλύτερη ποσότητα υδάτινων πόρων από ό,τι στη Γη.

Στη δεύτερη φάση, τη σκυτάλη αναμένεται να πάρει το Schiaparelli, το οποίο αναμένεται αρχικά να μελετήσει τις ιδιαίτερες κλιματολογικές συνθήκες του πλανήτη Άρη, την εναλλαγή των εποχών και ιδιαίτερα τις αμμοθύελλες που κατακλύζουν τον Άρη σε συγκεκριμένες περιόδους μέσα στο αρειανό έτος. Στη συνέχεια ένα ειδικό τροχοφόρο ρομπότ που θα κινείται στην επιφάνεια του Άρη αναμένεται να ξεκινήσει πρωτοποριακές εξορύξεις στο υπέδαφος του πλανήτη σε αναζήτηση οργανικής ύλης από το μακρινό παρελθόν ή ακόμη και το παρόν. Η έναρξη της δεύτερης φάσης ωστόσο αναμένεται να καθυστερήσει, ενώ τοποθετείται στην Άνοιξη του 2018, λόγω του μεγάλου κόστους της.

DW, afp / Δήμητρα Κυρανούδη