«Η ξαφνική δύναμη του πρώην χρεωκοπημένου κράτους»

«Πριν από 13 χρόνια, οι υπερχρεωμένοι ‘χρεωκοπημένοι Έλληνες΄ παραλίγο να τινάξουν στον αέρα την ευρωζώνη. Η ελληνική οικονομία αναπτύσσεται αυτή τη στιγμή γρηγορότερα από σχεδόν οποιαδήποτε άλλη οικονομία στην Ευρώπη και ταυτόχρονα το χρέος μειώνεται. Πώς τα κατάφερε η Ελλάδα και ποιο είναι το τίμημα;» Αυτό το ερώτημα εξετάζει σε μακροσκελές ρεπορτάζ της η εφημερίδα Welt και μεταξύ άλλων παρατηρεί: «(Σήμερα) η ανεργία μειώνεται, το δημόσιο χρέος και τα κόκκινα δάνεια περιορίζονται. Σύμφωνα με διεθνείς οίκους αξιολόγησης η χώρα θα μπορούσε να ανακτήσει την επενδυτική βαθμίδα - κάτι που θα προσιδίαζε με επισφράγιση των μέχρι τώρα επιτευγμάτων από τις αγορές.»

Ωστόσο, όπως σημειώνει το δημοσίευμα, «οι οικονομολόγοι προειδοποιούν ότι δεν θα πρέπει να υπερεκτιμηθεί αυτή η θετική εξέλιξη (…) Η ελληνική οικονομία εξακολουθεί να παλεύει με προβλήματα, τα οποία ήταν υπεύθυνα εν μέρει για την κρίση στο παρελθόν. Το δημόσιο χρέος παραμένει υψηλό, τα προγράμματα λιτότητας έχουν δημιουργήσει νέες οικονομικές και κοινωνικές πληγές, που μπορεί να χρειαστούν δεκαετίες για να επουλωθούν». Σε άλλο σημείο το εκτενές ρεπορτάζ εστιάζει και στα νέα οικονομικά προβλήματα που έχουν στο μεταξύ ανακύψει: «Ένα νέο φαινόμενο είναι η κατακόρυφη αύξηση των ενοικίων στις μεγάλες πόλεις, Αθήνα και Θεσσαλονίκη, τα οποία φτάνουν σε υψηλά επίπεδα εξαιτίας ξένων επενδυτών ακινήτων και μεσιτών AirBnB. Ταυτόχρονα, αυξάνεται και το λοιπό κόστος διαβίωσης: ο πληθωρισμός στην Ελλάδα τους τελευταίους μήνες είναι από τους υψηλότερους στην Ευρώπη.»

Από εκεί και πέρα, γεγονός είναι επίσης ότι καταγράφεται αύξηση των επενδύσεων σε ακίνητα και στον τουρισμό, με το ρεπορτάζ να παραθέτει αναλυτικά απόψεις ειδικών και οικονομολόγων, που συγκλίνουν στο ότι η ανάκαμψη αυτή, για να είναι σταθερή και μακροπρόθεσμη, απαιτεί ένα σύνολο παραγόντων: από ισχυρούς θεσμούς μέχρι συνολική αύξηση της παραγωγικότητας. «Τα πρώτα βήματα προς αυτή την κατεύθυνση έχουν ήδη γίνει: βιομηχανικές εταιρείες επενδύουν και πάλι δυναμικά στην Ελλάδα. Στο εξωτερικό δόθηκε επίσης βάρος στο πόσο γρήγορα και ρεαλιστικά αντέδρασε η κυβέρνηση της Αθήνας απέναντι στην πανδημία (…) Σχεδόν όλες οι διοικητικές διαδικασίες μπορούν πλέον να γίνουν διαδικτυακά (…) Η χώρα βρίσκεται επίσης στο ραντάρ εταιρειών υψηλής τεχνολογίας από άλλες χώρες.»

«Σε άνοδο ο τουρκικός εθνικισμός»

Σε μακροσκελές ρεπορτάζ της η Frakfurter Allgemeine Zeitung αναλύει το φαινόμενο Σινάν Ογάν. «Ο Τούρκος ακροδεξιός Σινάν Ογάν μπορεί να είναι κάτι παραπάνω από ευχαριστημένος με το αποτέλεσμα της προεκλογικής του εκστρατείας. Η σύσταση που έδωσε για τον β’ γύρο των προεδρικών εκλογών υπέρ του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έριξε και πάλι πάνω του τα φώτα» παρατηρεί η εφημερίδα, φωτίζοντας τα χαρακτηριστικά της ανάδυσης του νέου τουρκικού εθνικισμού.

«Μετά τις εκλογές της 14ης Μαΐου, πολλοί παρατηρητές έκαναν λόγο για ‘εθνικιστικό κύμα’ στην Τουρκία. Εκ πρώτης όψεως τα στοιχεία δεν δείχνουν κάτι τέτοιο. Το μερίδιο ψήφων που έλαβε το MHP, το κόμμα του ακροδεξιού Μπαχτσελί, και το Iyi, το εθνικιστικό κόμμα της Ακσενέρ, μειώθηκαν ελαφρά σε σχέση με τις εκλογές του 2018. Το MHP θεωρείται νικητής των εκλογών επειδή ορισμένοι δημοσκόποι είχαν προβλέψει ότι θα μπορούσε να μην αγγίξει το όριο του 7%. Η εκλογική επίδοση του Ογάν δεν αποτελεί έκπληξη. Στις προεδρικές εκλογές του 2018, η υποψήφια του Iyi, Μεράλ Ακσενέρ, κέρδισε πάνω από το 7% των ψήφων».

Όπως σημειώνει η FAZ: «Η συζήτηση περί ‘εθνικιστικού κύματος΄μάλλον περιγράφει την επιτυχία του Ερντογάν. Κατάφερε τελικά να θέσει στο παρασκήνιο τις ανησυχίες των ψηφορόρων για την οικονομία, προτάσσοντας την εικόνα μιας στρατιωτικά ισχυρής Τουρκίας, καθώς και τον βαθύ φόβο για τον κουρδικό αυτονομισμό. Διέψευσε έτσι τη ρήση που ακουγόταν συχνά πριν από τις εκλογές: ‘Είναι η οικονομία, ανόητε!’. Πρόκειται για μια ρήση που προέρχεται από τον επικεφαλής της προεκλογικής εκστρατείας του Αμερικανού προέδρου Μπιλ Κλίντον, όταν κέρδισε τις εκλογές του 1992 απέναντι στον Τζορτζ Μπους».

Πώς πρέπει η Γερμανία να δει τους «φαν» του Ερντογάν;

Η εφημερίδα Süddeutsche Zeitung του Μονάχου στρέφει με σχόλιό της την προσοχή στους λόγους που ώθησαν τους Τούρκους ψηφοφόρους της Γερμανίας να ψηφίσουν Ερντογάν στον α' γύρο των τουρκικών εκλογών.

Το σχόλιο επιχειρεί μια «ακτινογραφία» των Τούρκων ψηφοφόρων στη Γερμανία και θέτει το εξής ερώτημα: «Πώς πρέπει να αντιμετωπίσει κανείς αυτή την εκλογική συμπεριφορά αλλά και όλους εκείνους που ψήφισαν (στη Γερμανία!) τον Ερντογάν; Η απάντηση είναι απλή και όμως επίπονη: οι Τούρκοι της Γερμανίας πρέπει να θεωρούνται κομμάτι της γερμανικής κοινωνίας - με όλες τις συνέπειες που αυτό συνεπάγεται». Όπως παρατηρεί το σχόλιο: «Και οι υποστηρικτές του Ερντογάν ανήκουν στη Γερμανία. Απέναντι σε αυτούς θα πρέπει να επιδείξει κανείς την ίδια αποφασιστικότητα που δείχνει απέναντι σε όσους δεν επιδεικνύουν σταθερή προσήλωση στη δημοκρατία, όπως οι υποστηρικτές του AfD, οι οπαδοί του κινήματος των Querdenker, οι υποστηρικτές θεωριών συνωμοσίας».