Η εκδίκηση του μπουρκίνι

Το πρόβλημα είναι παλιό και είχε ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων σε όλη τη χώρα από τις αποφάσεις δύο δημάρχων στις πόλεις Νίκαια και Κάννες να απαγορεύσουν το μπουρκίνι, το μαγιό που καλύπτει όλο το σώμα και το φορούν οι μουσουλμάνας στη θάλασσα και τις πισίνες.Η διαφωνία μάλιστα έφτασε μέχρι το Συμβούλιο Επικρατείας που απέρριψε σχετική προσφυγή για απαγόρευση του μπουρκίνι. Η νέα αφορμή τώρα έρχεται και πάλι από άλλη γαλλική πόλη, την Γκρενόμπλ. Ο δήμαρχός της Ερίκ Πιόλ, από το κόμμα των Πρασίνων, έθεσε θέμα αλλαγής κανονισμών για τις πισίνες και δεν θέλει να υπαγορεύει πλέον στις γυναίκες με πόσο λίγο ή πολύ ύφασμα θα πρέπει να καλύπτουν το σώμα τους για να πέσουν στο νερό. Χθες το δημοτικό συμβούλιο ενέκρινε με μικρή πλειοψηφία τον νέο κανονισμό κι έτσι από 1ης Ιουνίου άνδρες και γυναίκες θα μπορούν να λιάζονται με ακάλυπτο το πάνω μέρος του σώματος ή με μαγιό μέχρι τα γόνατα και το λαιμό.

Υποστήριξη του πολιτικού Ισλάμ;

Ορισμένοι επικριτές φοβούνται ωστόσο ότι πίσω απ' αυτό κρύβεται προσπάθεια σταδιακού εξισλαμισμού της κοινωνίας. Ο ίδιος ο δήμαρχος δεν το βλέπει καθόλου έτσι. Όπως τονίζει, οι διακρίσεις στην πρόσβαση σε δημόσιες υπηρεσίες πρέπει να αποφεύγονται, «πρόκειται για κοινωνική πρόοδο όταν οι άνθρωποι μπορούν να φορούν ό,τι θέλουν για να κάνουν μπάνιο». Μιλώντας πρόσφατα στην εφημερίδα Le Figaro είπε ότι «μας είναι αδιάφορο αν είναι ένα μαγιό που καλύπτει το σώμα για προστασία από τον ήλιο ή για θρησκευτικούς λόγους, είναι κάτι που δεν μας αφορά» διαμαρτυρόμενος για «υπερβολικά επιθετικές συζητήσεις». Ακόμη κι αν επίσημα δεν πρόκειται ευθέως για το μπουρκίνι, η πραγματικότητα δείχνει ότι συνεχίζει να αποτελεί κεντρικό θέμα διαφωνίας. Και φαίνεται ότι μετά από διαμαρτυρίες για να επιτραπεί το μαγιό για μουσουλμάνες, ο δήμαρχος δείχνει ξεκάθαρη συμπάθεια προς την ομάδα που κάνει εκστρατεία για αυτό. Ο συντηρητικός αντίπαλός του στο δημοτικό συμβούλιο, ο Αλέν Καρινιόν, διείδε παράνομη υποστήριξη του πολιτικού Ισλάμ και ζήτησε να γίνει δημοψήφισμα. Επιπλέον, οι αντίπαλοι του μπουρκίνι ξεκίνησαν να συντάσσουν αναφορά με τα επιχειρήματά τους.

«Τυχόν αλλαγή των κανόνων κολύμβησης θα ανταποκρινόταν στις απαιτήσεις του πολιτικού Ισλάμ, δηλαδή μιας ολοκληρωτικής και ριζοσπαστικής ιδεολογίας», αναφέρεται στο κείμενο. «Με το Κοράνι το μπουρκίνι δεν έχει καμιά σχέση, πρόκειται περισσότερο για σεξιστική ιδεολογία υποταγής των γυναικών. Απόρριψη του μπουρκίνι δεν είναι στάση ισλαμοφοβική αλλά το αντίθετο, ειδικές αξιώσεις μεμονωμένων ομάδων δεν μπορούν να τεθούν πάνω από τις αρχές της δημοκρατίας». Στον νέο κανονισμό κολύμβησης δεν γίνεται βέβαια καμιά αναφορά στη λέξη μπουρκίνι, όσο μπόρεσε να διαπιστώσει η εφημερίδα Le Parisien. Αντίθετα ο όρος μαγιό αντικαθίσταται με τη λέξη «ρούχα πλαζ», ενώ διαγράφεται και ως προϋπόθεση ότι το μαγιό μπορεί να φτάσει μόνο από το γόνατο μέχρι το λαιμό. Αλλά εξακολουθεί να ισχύει ότι το μαγιό πρέπει να είναι κατασκευασμένο από ύφασμα σχεδιασμένο γι αυτόν τον σκοπό και να πέφτει άνετα. Τα ρούχα που έχουν φορεθεί πριν από την είσοδο στη πισίνα ή που ενέχουν κίνδυνο για την ασφάλεια και υγιεινή παραμένουν απαγορευμένα.

Τέρμα οι επιδοτήσεις στη Γκρενόμπλ

Ο Λοράν Βοκιέ από την πλευρά του, συντηρητικός πρόεδρος της περιφέρειας Auvergne-Rohne-Alpes, κατεβαίνει στη μάχη κατά του μπουρκίνι με «βαρύ οπλισμό». «Προειδοποιώ τον δήμαρχο ότι σε αυτήν την περίπτωση η περιφέρεια θα σταματήσει τις επιδοτήσεις για την πόλη της Γκρενόμπλ. Ούτε σεντ των κατοίκων δεν θα χρηματοδοτήσει την υποταγή στον ισλαμισμό». Την Κυριακή το βράδυ ο νομάρχης Λοράν Πρεβό ανακοίνωσε ότι θα κινηθεί νομικά, εάν δοθεί πράσινο φως στη χρήση μπουρκίνι στις δημόσιες πισίνες. Σύμφωνα με τις οδηγίες που έλαβε μάλιστα από τον υπουργό Εσωτερικών Ζεράλντ Νταρμανέν, θα προσφύγει σε διοικητικό δικαστήριο για να αναστείλει την εφαρμογή της απόφασης. Αλλά γιατί στη Γαλλία γίνεται τόσο ανελέητος πόλεμος για την μαντίλα κι άλλα ανάλογα αξεσουάρ της γυναικείας ένδυσης εδώ και τόσον καιρό; Οι Γάλλοι θέλουν να ζουν σε μια κοσμική χώρα, στην οποία υπάρχει αυστηρός διαχωρισμός ανάμεσα στο κράτος και τη θρησκεία. Ο χειρισμός θρησκευτικών συμβόλων σε δημόσιους χώρους έχει επανειλημμένα προκαλέσει διαμάχη ειδικά σε σχέση με το Ισλάμ.

 Ήδη το 1994 τέθηκε σε ισχύ νόμος που επέτρεπε διακριτικά θρησκευτικά σύμβολα στα σχολεία. Δέκα χρόνια αργότερα οι μαντίλες εξοστρακίστηκαν από τα σχολεία, όχι όμως ο σταυρός και η κιπά. Το 2010 απαγορεύτηκε η πλήρης κάλυψη του προσώπου, η λεγόμενη μπούρκα, σε δημόσιους χώρους. Το καλοκαίρι του 2016 προκλήθηκε νέα διαμάχη στη Γαλλία για το μπουρκίνι. Το Συμβούλιο της Επικρατείας  απέρριψε προσφυγή χαρακτηρίζοντας παράνομη δημοτική απαγόρευση του μπουρκίνι, όπως είχε θεσπιστεί στην Κυανή Ακτή. Για να το κρατήσουν μακριά από τις παραλίες και τις πισίνες οι δήμοι χρησιμοποίησαν προφάσεις υγιεινής και ασφάλειας. Η πρωτεύουσα της περιφέρειας Ile-de-France εξέδωσε μια λεγόμενη «Κοσμική Χάρτα», που περιελάμβανε απαγόρευση του μπουρκίνι, η οποία επιβεβαιώθηκε το 2021. Αλλά στην Γκρενόμπλ ήδη από το 2019 μουσουλμάνες γυναίκες έκαναν το πρώτο βήμα εξέγερσης εισβάλλοντας δύο φορές σε μια πισίνα με μπουρκίνι.

Μίχαελ Έβερς/dpa

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου