Η αρχή του τέλους του Ψυχρού Πολέμου
H πτώση των πολιτικών και στρατιωτικών συνόρων μεταξύ Ανατολικού και Δυτικού Μπλοκ ξεκίνησε από την Ουγγαρία, όταν αυτή, έξι μήνες πριν από την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, άνοιξε τα σύνορά της με την Αυστρία.
Άνοιγμα των συνόρων Ουγγαρίας-Aυστρίας
Μάιος 1989. Ούγγροι αξιωματούχοι αφαιρούν τα πλέγματα ασφαλείας στα σύνορα της χώρας με την Αυστρία. Οι «φράχτες» είχαν σκουριάσει και ο πρωθυπουργός Μίκλος Νέμετ δεν ήθελε να δαπανήσει άλλα χρήματα για να τους αντικαταστήσει. Στην πραγματικότητα η κομμουνιστική κυβέρνηση θεωρούσε ότι το «σιδηρούν παραπέτασμα» μεταξύ Δύσης και Ανατολής ήταν «παρωχημένο από τεχνική, πολιτική και ηθική άποψη».
Συμβολική κίνηση
Λίγες εβδομάδες μετά το πρώτο άνοιγμα των συνόρων στις 2 Μαΐου 1989, ο τότε υπουργός Εξωτερικών της Ουγγαρίας Γκιούλα Χορν έκοψε συμβολικά ένα κομμάτι των διαχωριστικών πλεγμάτων παρουσία του αυστριακού ομολόγου του, Αλόις Μοκ, μποστά σε διεθνή ΜΜΕ. Το κομμάτι αυτό έπρεπε στη συνέχεια να αντικατασταθεί με ένα νέο. Στο μεταξύ, όμως, όλα τα παλιά συρματοπλέγματα είχαν ήδη απομακρυνθεί.
Πανευρωπαϊκή προβολή
Η ηγεσία της Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας (ΛΔΓ) δεν χάρηκε ιδιαίτερα με τις εξελίξεις. Από την πλευρά της η Βουδαπέστη επέμεινε στην επιλογή της και αντιστάθηκε στις πιέσεις του Ανατολικού Βερολίνου. Ένα «πανευρωπαϊκό πικνίκ» στήθηκε συμβολικά στις 19 Αυγούστου του 1989 στην πόλη Σοπρόν, στα αυστροουγγρικά σύνορα, σηματοδοτώντας την «αλλαγή». Τότε άνοιξαν τα σύνορα για τρεις ώρες.
Διαφυγή προς Δυσμάς
Την ημέρα του «πανευρωπαϊκού πικνίκ» μόνο μία μικρή αντιπροσωπεία είχε λάβει ειδική άδεια για να περάσει τα σύνορα. Στο μεταξύ πάνω από 600 πολίτες της ΛΔΓ, οι οποίοι είχαν ενημερωθεί για το μεγάλο γεγονός από διαφημιστικά φυλλάδια, έσπευσαν και οι ίδιοι στα σύνορα με την Αυστρία. Oικογένειες με παιδιά κατάφεραν τότε να διαφύγουν από την Ανατολική Γερμανία σε χώρες της δυτικής Ευρώπης.
Ο συνοριοφύλακας Άρπαντ Μπέλλα
Κατά τη διάρκεια του «πικνίκ» πολλοί Ούγγροι ήθελαν να περάσουν τα σύνορα, παρά το γεγονός ότι δεν είχαν λάβει σχετική άδεια. Ο Άρπαντ Μπέλλα ήταν ο επικεφαλής συνοριοφύλακας που έδωσε εντολή στους άνδρες του να μην πυροβολήσουν όσους περνούσαν τα σύνορα, αποτρέποντας έτσι ένα λουτρό αίματος. Πολλοί συνάδελφοί του τον χαρακτήρισαν τότε «προδότη». Αργότερα τιμήθηκε για αυτήν του τη στάση.
Προαναγγελία της πτώσης του Τείχους
Μετά το άνοιγμα των αυστροουγγρικών συνόρων χρειάστηκαν 82 ημέρες μέχρι την τελική πτώση των συνόρων που χώριζαν το Ανατολικό από το Δυτικό Μπλοκ. Επιστέγασμα του τέλους του «σιδηρού παραπετάσματος», όπως ήταν γνωστή η νοητή γραμμή συνόρων που χώριζε το σοβιετικό από το δυτικό κόσμο, ήταν η πτώση του Τείχους του Βερολίνου στις 9 Νοεμβρίου του 1989.