Εσωκομματικό πρόβλημα για Μπάιντεν ο πόλεμος στη Γάζα

Σε ανοιχτή επιστολή προς τον Αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν το Εθνικό Συμβούλιο Μουσουλμάνων Δημοκρατικών κατέστησε ξεκάθαρο πως, εάν δεν υπάρξει κατάπαυση πυρός στη Γάζα, ο Μπάιντεν δεν μπορεί να υπολογίζει στις ψήφους τους ενόψει εκλογών. Αν και η διορία για την κατάπαυση πυρός ήταν μία ημέρα, αυτή παρήλθε άπρακτη, δίχως καμία ένδειξη πως ο πόλεμος μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς θα διακοπεί.

Για τον Μπάιντεν η σύγκρουση στη Μέση Ανατολή μετατρέπεται πλέον σε δική του κρίση, με επιπτώσεις στο εσωτερικό της χώρας και στην εξωτερική πολιτική. Ο Αμερικανός πρόεδρος δέχεται πιέσεις από διάφορες πλευρές και βρίσκεται αντιμέτωπος με ένα πολιτικό δίλημμα που ενδέχεται να του κοστίσει ακόμη και τις εκλογές του επόμενου έτους.

Ποια είναι η στάση του Μπάιντεν;

Από τις 7 Οκτωβρίου ο Μπάιντεν έχει συνταχθεί με την ισραηλινή κυβέρνηση. Με τις οδυνηρές εικόνες που έρχονται από τη Γάζα, όμως, αυξάνεται η πίεση προς τον πρόεδρο των ΗΠΑ να αλλάξει τη στάση του.

Ο Μπάιντεν και η κυβέρνησή του υιοθετούν ολοένα και πιο ήπιους τόνους, ζητώντας την προστασία των αμάχων, μιλώντας για τα δεινά που αντιμετωπίζει ο λαός της Γάζας και υποστηρίζοντας την προσωρινή κατάπαυση του πυρός.

Ωστόσο, η κυβέρνηση των Η.Π.Α. αντιτάσσεται μέχρι στιγμής σθεναρά στο ενδεχόμενο μιας γενικής κατάπαυσης του πυρός, εκτιμώντας πως αυτό θα εξυπηρετούσε τη Χαμάς. Ο Μπάιντεν έχει επίσης αποφύγει να επικρίνει ανοιχτά τις επιθέσεις του Ισραήλ. Όπως λέγεται, μετά από την άνευ προηγουμένου επίθεση της Χαμάς οι ΗΠΑ πρέπει να σταθούν στο πλευρό του Ισραήλ ανεπιφύλακτα.

Διαδηλώσεις στους δρόμους

Πολλοί επικρίνουν την αμερικανική κυβέρνηση πως δεν πετυχαίνει τίποτα με τις ευγενικές εκκλήσεις προς τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Νετανιάχου και θεωρούν ότι ο Μπάιντεν θα πρέπει να αξιοποιήσει την επιρροή του και να μην παρακολουθεί άπραγος τα όσα υφίστανται οι Παλαιστίνιοι. Αυτήν την άποψη μοιράζονται πολλοί: μέλη των Δημοκρατικών στο κόμμα, το Κογκρέσο, την κυβέρνηση, όπως και πολλοί χορηγοί και ψηφοφόροι.

Το περασμένο Σαββατοκύριακο δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωσαν στους δρόμους της Ουάσιγκτον, εκδηλώνοντας την υποστήριξη τους προς του Παλαιστινίους και απαιτώντας κατάπαυση πυρός. Λίγες ημέρες νωρίτερα διαμαρτυρόμενοι διέκοψαν επανειλημμένα μία ομιλία του υπουργού Εξωτερικών των Η.Π.Α. Άντονι Μπλίνκεν στη Γερουσία. Και αυτοί απαίτησαν την άμεση κατάπαυση πυρός, φωνάζοντας ακόμη πως ο αμερικανικός λαός δεν θέλει να χρηματοδοτεί τον κτηνώδη πόλεμο του Ισραήλ.

Αντίσταση εντός του κόμματος και της κυβέρνησης

Πολλοί δημόσιοι υπάλληλοι του κυβερνητικού μηχανισμού του Μπάιντεν εκφράζουν επίσης την αντίθεσή τους. Προσφάτως ένας υψηλόβαθμος αξιωματούχος του Υπουργείου Εξωτερικών παραιτήθηκε, δηλώνοντας ότι δεν μπορεί πλέον να υποστηρίζει τυφλά μόνο τη μία πλευρά. Μία νεαρότερη υπάλληλος του Υπουργείου έγινε μάλιστα πρωτοσέλιδο, όταν έκανε μία ανάρτηση στο X όπου κατηγορούσε τον Μπάιντεν ως συνένοχο στη «γενοκτονία» των Παλαιστινίων.

Οι αριστερών πεποιθήσεων Δημοκρατικοί στη Βουλή των Αντιπροσώπων ζητούν επίσης εδώ κατάπαυση πυρός, εδώ και εβδομάδες. Δεκάδες υπάλληλοι του Δημοκρατικού Κόμματος στέλνουν επιστολές στον Μπάιντεν, μέσω των οποίων προτρέπουν τον πρόεδρο να επιβάλει εκεχειρία.

Αυξάνονται οι πιέσεις από τη μουσουλμανική κοινότητα

Ολοένα και περισσότερες πιέσεις ασκούν και οι μουσουλμανικές και αραβικές ενώσεις. Το Συμβούλιο Αμερικανοϊσλαμικών Σχέσεων κάλεσε τον Μπάιντεν να σταματήσει την «τρέλα» που εκτυλίσσεται στη Γάζα, χαρακτηρίζοντας ως «απαράδεκτη» τη στάση του προέδρου και απειλώντας να αποσύρει τη στήριξή του ενόψει εκλογών. Το Εθνικό Συμβούλιο Μουσουλμάνων Δημοκρατικών υπογράμμισε επίσης στην επιστολή του πως θα παροτρύνει τους μουσουλμάνους και Άραβες ψηφοφόρους να μην ψηφίσουν «οποιονδήποτε υποψήφιο δεν τάσσεται υπέρ της κατάπαυσης πυρός».

Στις ΗΠΑ 3,5 εκατομμύρια πολίτες είναι μουσουλμάνοι, δηλαδή το 1% του πληθυσμού. Λόγω του ιδιότυπου αμερικανικού εκλογικού συστήματος, όμως, οι προεδρικές εκλογές ενδέχεται να κριθούν από λίγες μόνο ψήφους σε συγκεκριμένες πολιτείες, όπως είναι οι "swing states” - πολιτείες δηλαδή που σε κάθε εκλογική αναμέτρηση αμφιταλαντεύονται μεταξύ Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικάνων. Εξ ου και ο Μπάιντεν δεν έχει την πολυτέλεια να αδιαφορήσει για καμία ομάδα ψηφοφόρων.

Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως τις τελευταίες εβδομάδες η δημοτικότητα του Αμερικανού προέδρου μεταξύ των μουσουλμάνων και των Αράβων έχει μειωθεί. Ταυτοχρόνως, όμως, λόγω του διχασμού που επικρατεί στο Δημοκρατικό Κόμμα σχετικά με το Μεσανατολικό, οι Δημοκρατικοί θα μπορούσαν να χάσουν τη στήριξη και αρκετών Εβραίων ψηφοφόρων, οι οποίοι απαιτούν απεριόριστη στήριξη από την αμερικανική κυβέρνηση.

Κίνδυνοι για την εξωτερική πολιτική

Την ίδια στιγμή, όσον αφορά την εξωτερική πολιτική, η αμερικανική κυβέρνηση δεν έχει κάνει σημαντική πρόοδο στην επίλυση του ζητήματος, ενώ ελλοχεύει και ο κίνδυνος κλιμάκωσης της σύγκρουσης. Τις τελευταίες εβδομάδες οι αμερικανικές δυνάμεις στο Ιράκ και τη Συρία δέχονται διαρκώς συχνότερες επιθέσεις από φιλοϊρανικές στρατιωτικές ομάδες.

Ο αμερικανικός στρατός επιδιώκει να δράσει αποτρεπτικά, προκειμένου να μη διολισθήσουν οι ΗΠΑ σε νέο πόλεμο λίγο πριν τις εκλογές. Ωστόσο αυτές απέχουν δώδεκα μήνες ακόμη, ένα διάστημα που μοιάζει με αιωνιότητα στην πολιτική. Όπως και να εξελιχθεί όμως η σύγκρουση, αυτή μάλλον θα επηρεάσει τη διαμόρφωση του εκλογικού αποτελέσματος.

Ο γηραιότερος πρόεδρος στην ιστορία των ΗΠΑ, που σύντομα θα κλείσει τα 81, βλέπει τη δημοτικότητά του να πέφτει εδώ και καιρό - μεταξύ άλλων λόγω και της προχωρημένης ηλικίας του. Ακόμη και μεταξύ των Δημοκρατικών κανείς δεν φαίνεται πραγματικά σίγουρος πως ο Μπάιντεν μπορεί να κερδίσει τις εκλογές τον Νοέμβριο του 2024. Οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή ήρθαν απλώς να επιδεινώσουν κι άλλο την κατάσταση.

Επιμέλεια: Γιώργος Πασσάς