Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ: Απολογισμός αποτυχίας.
23 Απριλίου 2005Ακόμη και η Λουίζ Άρμπουρ, η ύπατη αρμοστής των Ηνωμένων Εθνών για τα ανθρώπινα δικαιώματα άφησε κατά μέρος χθες τη διπλωματική αβρότητα για να πει τα πράγματα με το όνομά τους: «Ήλθα στην επιτροπή με την εκτίμηση που είχαν διατυπώσει ο γενικός γραμματέας Κόφι Ανάν και η επιτροπή μεταρρυθμίσεων. Σύμφωνα λοιπόν με την εκτίμηση αυτή η επιτροπή ανθρωπίνων δικαιωμάτων παρουσιάζει ένα μεγάλο έλλειμμα νομιμότητας και αξιοπιστίας. Στο τέλος οφείλω να παραδεχθώ ότι οι εκτιμήσεις αυτές επιβεβαιώθηκαν».
Στην επιτροπή ανθρωπίνων δικαιωμάτων μετέχουν 53 χώρες με τους αντιπροσώπους τους. Μερικές από αυτές παραβιάζουν οι ίδιες τα ανθρώπινα δικαιώματα. Το έργο της επιτροπής αντιμετωπίζει τεράστια εμπόδια, από κάποιους εκπροσώπους που κάνουν ότι μπορούν προκειμένου να μπλοκάρουν την καταδίκη συγκεκριμένων χωρών. Ο Τέοντορ Ράτγκπεμπερ από το Φόρουμ υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων λέει σχετικά: «Πρόκειται πράγματι για κυβερνήσεις και κράτη που δεν έχουν φίλους. Για χώρες που βρίσκονται σε διαμάχη με τους γείτονές τους και δεν ενδιαφέρονται φυσικά να τους ενισχύσουν».
Μία από τις λίγες εξαιρέσεις είναι το Σουδάν. Μετά από σκληρές διαπραγματεύσεις η Αφρικανική και η Ευρωπαϊκή Ένωση συμφώνησαν τελικά στο κείμενο ενός ψηφίσματος. Μικρή επιτυχία συνιστά επίσης η απόφαση για τη δημιουργία μια θέσης ειδικού «ραπορτέρ», ο οποίος θα φροντίζει να μην παραβιάζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα στο πλαίσιο του αγώνα κατά της τρομοκρατίας.
Κατά τα άλλα ο απολογισμός είναι φτωχός. Η Κίνα και η Τσετσενία έμειναν εκτός βολής, ενώ η Ζιμπάμπουε κατάφερε με την υποστήριξη της Αφρικανικής Ένωσης να αποφύγει ένα αρνητικό για αυτή ψήφισμα.
Το ζητούμενο εξακολουθεί να είναι η μεταρρύθμιση του οργάνου. Ο Κόφι Ανάν παρουσίασε τις προτάσεις του που θέλουν στη θέση της επιτροπής των 53 μελών ένα πιο μικρό και ευέλικτο όργανο το οποίο θα ονομάζεται «Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων». Τα μέλη της επιτροπής ωστόσο τηρούν επιφυλακτική στάση. Ακόμη και η γερμανική κυβέρνηση δεν έχει ακόμη καταλήξει σε ένα μοντέλο. Ο εκπρόσωπος της Τόμ Κένιγκς πάντως εμφανίζεται αισιόδοξος: Είναι σχεδόν βέβαιος ότι η μεταρρύθμιση θα προχωρήσει. Εάν αυτό θα γίνει στην επόμενη θητεία της επιτροπής δεν το γνωρίζω. Θα είναι καλό να καταφέρουμε να εμπεδώσουμε περισσότερη νομιμότητα και αποτελεσματικότητα στο όργανο».
Στη Γενεύη δεν αποφασίστηκε τίποτε. Όσο για το μέλλον της επιτροπής, αυτό θα κριθεί στη Νέα Υόρκη. Το αργότερο το ερχόμενο φθινόπωρο θα γνωρίζουμε ποιος θα υποστηρίξει τι και ποιόν.