Επιστήμη για όλους στη Θεσσαλονίκη

«Ουάου..φανταστικό..», αναφωνούν ο ένας μετά τον άλλον οι επισκέπτες που έρχονται σε επαφή με τις εφαρμογές εικονικής πραγματικότητας στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης. Πιστοί στο ετήσιο ραντεβού τους με την έρευνα και την επιστήμη οι Θεσσαλονικείς πλημμύρισαν και τη φετινή βραδιά του Ερευνητή που διοργανώθηκε με εξαιρετικό τρόπο από το Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ). Χορηγός επικοινωνίας, μεταξύ άλλων, και η Deutsche Welle.

Για μια σύγχρονη αγροτική παραγωγή

Στην είσοδο του χώρου της εκδήλωσης δεσπόζουν τα εντυπωσιακά ρομποτικά οχήματα και drones που χρησιμοποιούνται στο πρόγραμμα Νexus του Ινστιτούτου Βιοικονομίας και Αγροτεχνολογίας. «Μέσω ειδικών εργαλείων που είναι ενσωματωμένα πάνω τους, όπως αισθητήρες, κάμερες και τη σύνδεση με ένα κατάλληλο λειτουργικό σύστημα ο παραγωγός μπορεί να λάβει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για το χωράφι του. Καταγραφή εμποδίων, χάρτες παραλλακτικότητες του εδάφους ανάλογα με τη λίπανση, δειγματοληψία και ανάλυση της κατάστασης του εδάφους ακόμη και καταγραφή του κόστους παραγωγής», αναφέρει μιλώντας στη Deutsche Welle η υποψήφια διδάκτορας Θεοδώρα Αγγελοπούλου που συνεργάζεται στο πρόγραμμα.

Ο αγροτικός κόσμος προσαρμόζεται στα νέα δεδομένα και ειδικότερα οι νέοι παραγωγοί, οι οποίοι είναι πιο δεκτικοί στην εισαγωγή νέων τεχνολογιών. Τα έτοιμα προϊόντα προς χρήση δεν είναι πολλά ακόμη και σίγουρα το κόστος τους απαγορευτικό για ατομικές παραγωγές. «Συμφέρει περισσότερο σε μεγάλες οργανωμένες παραγωγές, σε σχήματα όπως οι συνεταιρισμοί, όπου η εκμετάλλευσή τους θα γίνεται σε μεγάλη κλίμακα», παρατηρεί η ελληνίδα ερευνήτρια, η οποία είναι πολύ αισιόδοξη για τη χρήση τέτοιων τεχνολογιών στο μέλλον.

Αντιμετώπιση περιβαλλοντικών καταστροφών

Η σφοδρότητα των κρίσεων που επιφέρει η κλιματική αλλαγή έχει αυξηθεί με την τεχνολογία να καθίσταται πολύτιμος βοηθός για την  αντιμετώπισή τους, όπως με το πρότζεκτ ΒeAWARE του Ινστιτούτου Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών. Η εφαρμογή  μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε περιπτώσεις πλημμύρας, πυρκαγιάς και καύσωνα.«Παρέχοντας μια ολιστική προσέγγιση με επεξεργασία δεδομένων από πολλές πηγές μπορούμε να αντιμετωπίσουμε καλύτερα μια περιβαλλοντική κρίση ή καταστροφή», επισημαίνει ο Ηλίας Κούλαλης από την ομάδα του έργου. Και συνεχίζει: «Οι ήχοι, οι εικόνες και τα βίντεο μετατρέπονται σε απλά κείμενα που ενημερώνουν τους χρήστες της εφαρμογής για την έκταση και τη θέση ενός φαινομένου. Έτσι μπορούν να μεταδοθούν μηνύματα ειδοποίησης κινδύνου στους χρήστες, να δοθούν χρήσιμες πληροφορίες για έναν διασώστη και να βοηθήσουν ακόμη και στην κατάστρωση ενός επιχειρησιακού σχεδίου σε πραγματικό χρόνο».

Στο έργο συμμετέχει και το γερμανικό Ινστιτούτο Fraunhofer αλλά και οι εταιρίες ΙΒΜ και Motorola που ήδη προσπαθούν για την οικονομική προώθηση της εφαρμογής. Για τους ερευνητές του έργου μια συνολικότερη πανευρωπαϊκή αντιμετώπιση των ζητημάτων πολιτικής προστασίας θα καθιστούσε την εφαρμογή ακόμα καλύτερα αξιοποιήσιμη.

Ταξίδι στο χρόνο

Η ουρά αναμονής στο Εικονικό Μουσείο του Μηχανισμού των Αντικυθήρων είναι μεγάλη. Μέσω μίας τρισδιάστατης γραφικής απεικόνισης οι χρήστες της εφαρμογής μπορούν να δουν τα θραύσματα τους μηχανισμού των Αντικυθήρων, το εσωτερικό τους, τα γρανάζια, τους άξονες και τις επιγραφές. «Μέσω της ειδικής τεχνολογίας μπορούν να αγγίξουν και να περιεργαστούν τα εικονικά θραύσματα, που φυλάσσονται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας, κάτι που δε θα μπορούσε να γίνει στη φυσική τους μορφή », τονίζει ο Λευτέρης Αναστασοβίτης από το Τμήμα Εφαρμοσμένης Πληροφορικής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Το εικονικό μουσείο που αποτελεί τμήμα του διδακτορικού του, σκοπεύει να το εμπλουτίσει δημιουργώντας ένα βιντεοπαιχνίδι σοβαρού σκοπού,  με το οποίο οι χρήστες με βιωματικά σενάρια θα μεταφέρονται στο 150 π.Χ. «Θα μπορούν να μεταφέρονται στο εργαστήριο μηχανολογίας της εποχής και με τα χέρια τους να φτιάξουν τον ίδιο το μηχανισμό των Αντικυθήρων, αλλά και να συναντήσουν έναν αστρονόμο της εποχής και να παρατηρήσουν ένα περιοδικό φαινόμενο, όπως η έκλειψη της σελήνης, πραγματοποιώντας τους υπολογισμούς των πρώτων χειριστών του μηχανισμού», αναφέρει ο Έλληνας ερευνητής.

Η ευρωπαϊκή δράση της «Βραδιάς του Ερευνητή» δίνει κάθε χρόνο την ευκαιρία στους ερευνητές να δείξουν ότι δεν είναι αποκομμένοι από τον κόσμο και κλεισμένοι στα εργαστήρια τους. Οι επισκέπτες ανακαλύπτουν τα μυστικά του κόσμου της έρευνας και πολλές φορές προσφέρουν και χρήσιμες παρατηρήσεις για τη βελτίωση του έργου των ερευνητών. Ως τον επόμενο Σεπτέμβρη λοιπόν... 

Διογένης Δημητρακόπουλος