Επικίνδυνη ανακύκλωση

"Βλέπετε; Κανένα πρόβλημα", λέει ο Χαρίς βάζοντας το κεφάλι του πάνω από ένα καζάνι που περιέχει μια πράσινη ουσία αγνώστου προελεύσεως. Τελικά αποδεικνύεται ότι πρόκειται για νιτρικό οξύ που είναι ισχυρά διαβρωτικό και το οποίο μπορεί να προκαλέσει σοβαρά εγκαύματα εάν έρθει σε επαφή με την επιδερμίδα. Ο ίδιος γνωρίζει ότι η δουλειά του δεν είναι ακίνδυνη. "Αλλά τι άλλο να κάνω; Δεν έχω μάθει καμία τέχνη".

«Μπάνιο σε οξύ»

Ο Χαρίς εργάζεται σε μια βιομηχανική περιοχή που βρίσκεται λίγο έξω από το Νέο Δελχί. Οι επιχειρήσεις δεν έχουν καν άδεια λειτουργίας. Εδώ καταφθάνουν καθημερινά ηλεκτρικές συσκευές από όλο τον κόσμο: τηλεοράσεις, κινητά τηλέφωνα, εκτυπωτές. Μετά το "μπάνιο σε οξύ" απομένει ό,τι μπορεί να αποφέρει χρήματα, εξηγεί ο Ράβι Αγκαρβάλ, από την μη κυβερνητική οργάνωση Toxics Link: "Αυτό το οξύ είναι άκρως διαβρωτικό. Εάν για παράδειγμα βουτήξεις μέσα στο οξύ αυτό πλατίνες υπολογιστών ή εκτυπωτές θα απομείνει στο τέλος μόνον ο χαλκός που μπορεί να χρησιμοποιηθεί εκ νέου. Το οξύ όμως μπορεί να προκαλέσει σοβαρά εγκαύματα".

Η οργάνωσή του, που δραστηριοποιείται εδώ και χρόνια σε τέτοιες παράνομες χωματερές, προσπαθεί να προλάβει τα χειρότερα. Τα ηλεκτρονικά σκουπίδια έρχονται εδώ από όλο τον κόσμο, ακόμη και από την Ευρώπη και φυσικά και τη Γερμανία: "Τα ηλεκτρονικά σκουπίδια που καταφθάνουν εδώ δεν καταλήγουν στην Ινδία με αυτό το όνομα, αλλά με άλλες νόμιμες ονομασίες, όπως ‘διάφορα μέταλλα’. Είδαμε κοντέινερ που είχαν τη σφραγίδα του τελωνείου παρότι ήταν γεμάτα με ηλεκτρονικά σκουπίδια. Υπολογίζουμε ότι 50 με 60 χιλιάδες τόνοι καταλήγουν με αυτό τον τρόπο κάθε χρόνο στην Ινδία".

Και ραδιενεργό υλικό;

Οι ακτές της Ινδίας που έχουν μήκος 7.500 χλμ. ελέγχονται ελάχιστα. Το θέμα επανήλθε πρόσφατα στην επικαιρότητα όταν βρέθηκαν πριν από έναν περίπου μήνα στο Νέο Δελχί ραδιενεργά υλικά σε σκουπίδια, τα οποία είχαν πουληθεί ως παλιοσίδερα. Η κυβέρνηση είχε υποσχεθεί να αντιδράσει άμεσα, αλλά όπως λέει ο Ράβι Αγκαρβάλ: "Είναι εύκολο να το σταματήσεις. Απλώς πρέπει να εξοπλίσουν όλα τα λιμάνια με σαρωτές. Αλλά η κυβέρνηση είναι διχασμένη όσον αφορά την πολιτική της. Αφενός δεν θέλει τα ηλεκτρονικά σκουπίδια, αφετέρου η επιχείρηση είναι αρκετά επικερδής. Δεν πιστεύω ότι η κυβέρνηση παίρνει στα σοβαρά το θέμα".

Στη βιομηχανική περιοχή έξω από το Νέο Δελχί έκαναν πρόσφατα την εμφάνισή τους επιθεωρητές. Εκεί υπάρχει και η μικρή επιχείρηση ανακύκλωσης του Ρέτζεπ. Ο ίδιος δεν ανησυχεί, όπως λέει. Και να τον κλείσουν θα πάει αλλού. Γιατί ο ίδιος είναι βέβαιος ότι τα ηλεκτρονικά σκουπίδια θα συνεχίσουν να έρχονται στην Ινδία, ό,τι κι αν κάνει η κυβέρνηση…

Kai Küstner (NDR) / Κώστας Συμεωνίδης

Υπεύθ. σύνταξης: Σταμάτης Ασημένιος