Επεκτείνονται οι διαδηλώσεις στην Κίνα

«Κομμουνιστικό Κόμμα, παραιτήσου. Σι Τζιπίνγκ, παραιτήσου». Αυτά τα συνθήματα τόλμησαν να εκστομίσουν εκατοντάδες διαδηλωτές στη Σανγκάη, την οικονομική πρωτεύουσα της Κίνας, οι οποίοι από το βράδυ του Σαββάτου συμμετέχουν σε εκδηλώσεις διαμαρτυρίας,  μετά τα νέα περιοριστικά μέτρα για την καταπολέμηση της πανδημίας. Αφορμή για να ξεσπάσουν οι διαμαρτυρίες ήταν η οδύνη και η αγανάκτηση για τον θάνατο δέκα ανθρώπων μετά από φωτιά που ξέσπασε σε πολυκατοικία της επαρχίας Σιντζιάνγκ. Μόνο ασυνήθιστο δεν θεωρείται ένα τέτοιο περιστατικό στην Κίνα, ωστόσο αυτή τη φορά ήταν αρκετό για να πυροδοτήσει ηχηρές αντιδράσεις.

Στη Σαγκάη ένας από από τους διαδηλωτές, που συστήνεται ως Τζέισον, λέει στην DW ότι αποφάσισε να συμμετάσχει στις κινητοποιήσεις αμέσως μόλις διάβασε γι αυτές, το βράδυ της Κυριακής. «Μόλις έφτασα στο συγκερκιμένο σημείο, γύρω στις 23:40», λέει, «διαπίστωσα ότι η αστυνομία είχε ήδη αποκλείσει τον χώρο, ενώ μία ομάδα διαδηλωτών είχε περικυκλωθεί από αστυνομικούς, οι οποίοι τους καλούσαν να αποχωρήσουν». Στη συνέχεια ο «Τζέισον» αναφέρει ότι «ενώ μερικοί διαδηλωτές παρέμεναν σιωπηλοί, άλλοι φώναζαν συνθήματα, ζητώντας την παραίτηση του προέδρου Σι Τζιπίνγκ. Για κάποιους δήθεν διαδηλωτές υπήρχε η υποψία ότι στην πραγματικότητα ήταν αστυνομικοί ντυμένοι με πολιτικά ρούχα που είχαν παρεισφρύσει στο πλήθος για να σπείρουν τη διχόνοια».

Ένας άλλος διαδηλωτής που συστήνεται ως «Άντυ», λέει στην DW ότι αυτό που θέλουν οι περισσότεροι από όσους κατεβαίνουν στους δρόμους είναι να τερματιστούν αμέσως τα «δρακόντεια» περιοριστικά μέτρα για την πανδημία. Εκτιμούν ότι αυτά ήταν και η αιτία για την πολύνεκρη πυρκαγιά στην Σιντζιάνγκ. «Πιστεύω ότι η κατάργηση των περιορισμών και η επιστροφή στην κανονικότητα ήταν το μόνο αίτημα των διαδηλωτών», λέει. «Τα περί αλλαγής καθεστώτος ήταν ένα ζήτημα, το οποίο λίγοι είχαν προτάξει». Ο Κάι Ονγκ, συνεργάτης της Διεθνούς Αμνηστίας, λέει ότι «και πριν υπήρχαν αντιρρήσεις για τα υγειονομικά μέτρα, αλλά μετά την πυρκαγιά ο κόσμος αρχίζει να πιστεύει ότι η ζωή του μπορεί πλέον να κινδυνεύει λόγω των περιοριστικών μέτρων».

«Eλευθερία και όχι PCR»

Εκτός από τη Σαγκάη, οι διαμαρτυρίες επεκτείνονται στα πανεπιστημιακά κάμπους μεγάλων πόλεων, όπως το Πεκίνο και η Νανγίνγκ. «Δεν θέλω PCR τεστ, θέλω την ελευθερία μου», είναι το χαρακτηριστικό σύνθημα που εμφανίστηκε σε πλακάτ διαμαρτυρίας στο Πεκίνο, τον περασμένο μήνα. Ο «Άντυ» δεν πιστεύει ότι οι κινητοποιήσεις θα επιφέρουν ριζικές αλλαγές στην κυβερνητική πολιτική. «Από την εμπειρία μου και τα όσα γνωρίζω για το κινεζικό κομμουνιστικό κόμμα, εκτιμώ ότι οι διαμαρτυρίες σύντομα θα εκτονωθούν», αναφέρει.

Ο «Τζέισον» συμφωνεί με τις εκτιμήσεις του «Άντυ», για να προσθέσει ότι από τότε που εκλείπουν εργαλεία όπως το Telegram για τον αποτελεσματικό συντονισμό των διαδηλωτών, οι κινητοποιήσεις δεν διαθέτουν πλέον ενιαίο χαρακτήρα. Προειδοποιεί μάλιστα ότι οι εικόνες χάους των τελευταίων ημερών ίσως ενθαρρύνουν την κυβέρνηση να καταφύγει σε ακόμη πιο δραστικά μονομερή μέτρα. «Οι χθεσινοβραδινές διαδηλώσεις προκάλεσαν μία έντονη αίσθηση απειλής και αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει ακόμη πιο αυστηρούς ελέγχους στη Σανγκάη, αλλά και σε ολόκληρη τη χώρα», λέει ο ίδιος στην DW.

Δεν λείπει όμως και η αντίθετη άποψη. «Δεν πίστευα ποτέ ότι θα άκουγα τα συνθήματα που άκουσα τις τελευταίες ημέρες», λέει μία κάτοικος της Σανγκάης, που συστήνεται ως «Έμμα». Όπως λέει στην DW, «στην αρχή, όταν ο κόσμος έγραφε απλώς οργισμένα μηνύματα στο Ίντερνετ, ήμουν απαισιόδοξη και πίστευα ότι θα γίνει πάλι αυτό που συμβαίνει πάντοτε, δηλαδή τα σχόλια θα εξαφανιστούν από το διαδίκτυο την επόμενη μέρα. Δεν περίμενα ότι η διαμαρτυρία θα λάβει συγκεκριμένη μορφή και θα έχει συνέχεια. Τα όσα έγιναν, πραγματικά με συγκίνησαν. Ακόμη και αν δεν κράτησαν περισσότερο από μία νύχτα, ήταν πολύ διαφορετικά απ΄όσα συνέβαιναν στο παρελθόν».

Όταν ανάβει ο πυρσός...

Τα ξημερώματα της Κυριακής οι κινητοποιήσεις διαλύθηκαν στη Σανγκάη, ωστόσο το ίδιο απόγευμα οι διαδηλωτές επέστρεψαν στο χώρο της διαμαρτυρίας, φωνάζοντας συνθήματα για τον τερματισμό του λόκνταουν. Πολλοί κρατούσαν μία λευκή κόλλα χαρτί μπροστά στο πρόσωπό τους. Προφανής και συμβολική ένδειξη διαμαρτυρίας για τη λογοκρισία που επικρατεί στη χώρα. Μία διαδηλώτρια που λέει ότι ονομάζεται «Λιν» αναφέρει στην DW ότι «η χθεσινή διαμαρτυρία άναψε τον πυρσό, σήμερα θα ανάψουν περισσότεροι πυρσοί. Ολόκληρη η Κίνα θα γίνει πιο φωτεινή».

Ωστόσο, πληθαίνουν οι αναφορές για συλλήψεις στη Σανγκάη. Όπως λέει η Λιν, οι αρχές προσπαθούν να κρατήσουν τον κόσμο μακριά από τον κύριο χώρο των κινητοποιήσεων και «πολλοί δρόμοι που οδηγούν σε αυτόν έχουν αποκλειστεί, με την αστυνομία να προχωρεί σε συλλήψεις». Σε βίντεο, που κυκλοφορεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, διακρίνεται ένας άνδρας που βγάζει ομιλία στη μέση του δρόμου, κρατώντας ένα λουλούδι και συλλαμβάνεται από την αστυνομία. Περαστικοί επιχειρούν να παρέμβουν, αλλά είναι αδύνατον να πείσουν τους αστυνομικούς να τον αφήσουν ελεύθερο.

Ο Ίαν Τσονκ, πολιτικός επιστήμων στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Σιγκαπούρης, επισημαίνει στην DW ότι οι διαδηλωτές έχουν καταλάβει εξ απήνης τις κινεζικές αρχές, οι οποίες μάλλον περιμένουν να εκτονωθούν από μόνες τους οι εκδηλώσεις διαμαρτυρίας, αλλά «δεν αποκλείεται να καταφύγουν στην καταστολή, εφόσον συνεχιστούν. Υπό την ηγεσία του Σι το κινεζικό κομμουνιστικό κόμμα δείχνει ελάχιστη ανεκτικότητα σε προφανείς αμφισβητήσεις. Προς το παρόν η όλη υπόθεση βρίσκεται σε εξέλιξη και η ξεκάθαρη πληροφόρηση γίνεται όλο και πιο δύσκολη».

 

Γουίλιαμ Γιανγκ

Επιμέλεια: Γιάννης Παπαδημητρίου