Εκλογές με ξενοφοβικά συνθήματα

Εντός 15 ετών ενδέχεται να ζουν στην Ελβετία δέκα εκατομμύρια πολίτες έναντι οκτώ εκατομμυρίων σήμερα. Μόλις οι μισοί εξ αυτών θα ήταν γηγενείς. Πρόκειται για μία ανησυχητική προοπτική, υποστηρίζει το υπερσυντηρητικό Ελβετικό Λαϊκό Κόμμα (SVP) ενόψει των βουλευτικών εκλογών της Κυριακής και ζητεί, μέσω των προεκλογικών φυλλαδίων του, από τους ψηφοφόρους να αντιδράσουν. «Στείλτε ένα μήνυμα κατά της κατάχρησης του ασύλου και της ανεξέλεγκτης μετανάστευσης!», τονίζουν οι εκπρόσωποι του SVP.

Η απροκάλυπτα ξενοφοβική ρητορική έχει πάντως αποτέλεσμα. Σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, το Λαϊκό Κόμμα θα αναδειχθεί εκ νέου πρώτη πολιτική δύναμη στην Ελβετία, κατορθώνοντας μάλιστα να αυξήσει τις ψήφους του σε ποσοστό σχεδόν 28% έναντι 26,6% που είχε συγκεντρώσει στις εκλογές του 2011.

Η προεκλογική ατζέντα του SVP περιλαμβάνει μεν κι άλλα θέματα, ωστόσο ακόμη και το ίδιο το κόμμα αποδίδει την επιτυχία του στη «συνεπή πολιτική του για τους αλλοδαπούς και το άσυλο».

Μονοθεματικός προεκλογικός αγώνας

Ερευνητές του δημοσκοπικού ινστιτούτου gfs.bern διαπιστώνουν ότι «ποτέ τα τελευταία είκοσι χρόνια οι προσδοκίες από έναν προεκλογικό αγώνα δεν ήταν τόσο μονοθεματικές όσο αυτή τη φορά». Οι ψηφοφόροι θεωρούν το ζήτημα της μετανάστευσης ως το πιο πιεστικό πρόβλημα. Στην ιεράρχηση των προβλημάτων ακολουθούν, με μεγάλη απόσταση, ο προβληματισμός για τις περίπλοκες σχέσεις Ελβετίας-ΕΕ, καθώς και για την ανεργία, η οποία όμως ανέρχεται σε μόλις 3,2%.

«Το θέμα του ασύλου έχει επικρατήσει», δήλωσε ο Φίλιπ Μύλερ, πρόεδρος του συντηρητικού φιλελεύθερου κόμματος FDP στο ειδησεογραφικό πόρταλ «20 Minuten», προβλέποντας ότι το συγκεκριμένο ζήτημα θα βοηθήσει σημαντικά το SVP. Το FDP καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση στις δημοσκοπήσεις με το ποσοστό του να ξεπερνά το 16% (15,1% στις εκλογές του 2011). Την ισχύ του οφείλει κυρίως στις θέσεις του για οικονομικά ζητήματα και για τις σχέσεις της Ελβετίας με την Ευρώπη.

Σε αντίθεση με τα δύο μεγάλα κόμματα που προβλέπεται να αυξήσουν τις έδρες τους, οι Σοσιαλδημοκράτες, οι Χριστιανοδημοκράτες, οι Πράσινοι και το Κόμμα των Φιλελεύθερων Οικολόγων αναμένεται να σημειώσουν απώλειες.

Ο τελευταίος λόγος στον λαό

Ως εκ τούτου, στην Ελβετία γίνεται λόγος για επικείμενη «διολίσθηση προς τα δεξιά». Αυτή δεν αναμένεται να έχει ωστόσο συνέπειες για τον σχηματισμό της επόμενης κυβέρνησης, γεγονός που οφείλεται στο ιδιαίτερο πολιτικό σύστημα της Ελβετίας. Το μοντέλο της «συναινετικής δημοκρατίας» προβλέπει την συμμετοχή όσο το δυνατόν περισσότερων πολιτικών δυνάμεων στην κυβέρνηση και λήψη αποφάσεων από κοινού και κατά το δυνατόν σε κλίμα συναίνεσης.

Παρά την πιθανή αύξηση των εκλογικών του ποσοστών το SVP αναμένεται να καταλάβει το πολύ δύο εκ των επτά υπουργικών θώκων της κυβέρνησης, γεγονός που προβλέπεται να μετριάσει τις συνέπειες τις ενίσχυσης των υπερσυντηρητικών. Εξάλλου η «συναινετική δημοκρατία» συμπληρώνεται και από τα στοιχεία άμεσης δημοκρατίας που διακρίνουν την πολιτική λειτουργία στην Ελβετία. Ο λαός έχει κατά κανόνα τον τελευταίο λόγο μέσω δημοψηφίσματος για την επικύρωση νομοθετικών πρωτοβουλιών της κυβέρνησης.

Άρης Καλτιριμτζής (dpa)