Αναζητώντας το άστρο της Βηθλεέμ

Γκασπάρ, Μελχιόρ, Βαλτάσαρ. Σύμφωνα με τη χριστιανική παράδοση, οι τρεις «μάγοι της Ανατολής» ήταν οι πρώτοι επισκέπτες του γεογέννητου Ιησού στη Βηθλεέμ. Σύμφωνα με την αφήγηση της Γέννησης, οι ίδιοι έφτασαν στο σπήλαιο ακολουθώντας ένα ουράνιο φαινόμενο. Το κατά πόσο το άστρο της Βηθλέεμ υπήρχε στην πραγματικότητα αμφισβητείται, αν και τα αστέρια την εποχή εκείνη ήταν πιο ευδιάκριτα στον ουρανό.

Από τον δωδέκατο αιώνα στον Καθεδρικό Ναό της Κολωνίας βρίσκονται τα οστά των τριών μάγων της Ανατολής. Φυλάσσονται σε μια χρυσοποίκιλτη οστεοθήκη, μια από τις ακριβότερες και σπανιότερες στον κόσμο. Τι θα γινόταν όμως εάν οι τρεις μάγοι ζούσαν σήμερα και ξεκινούσαν το ταξίδι τους για τη Βηθλεέμ από την Κολωνία;

Εάν οι μάγοι ξεκινούσαν το ταξίδι τους από την Κολωνία πιθανώς δεν θα έβλεπαν κανένα άστρο, αλλά αντ' αυτού τα φώτα της πόλης να καθρεπτίζονται μάλιστα ακόμη και στο ποτάμι. Σύμφωνα με ειδικούς από το «Dark Sky Association», μόλις 200 με 500 αστέρια είναι πλέον ορατά στον ουρανό της Κολωνίας με γυμνό μάτι. Κάποτε ήταν 2500.

Ο έναστρος ουρανός έχει εκλείψει προ πολλού από ολόκληρη την ευρωπαϊκή ήπειρο. Σύμφωνα με ερευνητές, η Ευρώπη αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα φωτορύπανσης. Το τεχνητό φως σε πολλές περιπτώσεις καθίσταται επιβλαβές για τα φυσικά οικοσυστήματα καθώς είναι δυνατό να διαταράξει τους βιορυθμούς ανθρώπων, ζώων και φυτών.

Πριν από 2000 χρόνια ο νυχτερινός ουρανός φαινόταν πολύ διαφορετικός από ό,τι σήμερα. Ποιος μπορεί να διακρίνει πλέον με γυμνό μάτι την Γαλακτική Οδό, τον γαλαξία στον οποίο ανήκει το ηλιακό σύστημα; Πολλοί λίγοι Ευρωπαίοι μπορούν να διακρίνουν στον ουρανό τα στοιχεία του γαλαξία από το τεχνητό φως. Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία, το ένα τρίτο των Γερμανών δεν έχει δει ποτέ τον γαλαξία μας.

Αν υποθέσουμε ότι οι μάγοι ξεκινούσαν σήμερα τη διαδρομή τους από την Κολωνία προς το Ισραηλ και πάλι δεν θα ήταν εύκολο να εντοπίσουν το άστρο, διότι η περιοχή μεταξύ Ισραήλ και Αιγύπτου είναι έντονα φωτισμένη με τεχνητό φως. Η περιοχή του δέλτα του Νείλου, αν καλύπτει μόλις το 5% της επιφάνειας της Αιγύπτου, είναι εξαιρετικά πυκνοκατοικημένη. Εδώ κατοικεί το 95% των Αιγυπτίων.

Στάση στην Εκκλησία της Γεννήσεως του Ιησού στη Βηθλεέμ. Σε αυτήν την τοποθεσία, σύμφωνα με τα Ευαγγέλια, έφτασαν οι τρεις μάγοι. Εκείνη την εποχή υπήρχαν πολύ λίγα τεχνητά φώτα. 2000 χρόνια μετά, τα έθιμα των Χριστουγέννων που επιτάσσουν στολισμό με φωτάκια σε σπίτια και δημόσιους χώρους δυσχεραίνουν αντί να διευκολύνουν την καλή ορατότητα.

Στο Ναό της Γεννήσεως υπάρχει μια αναπαράσταση του άστρου της Βηθλεέμ. Το αν αυτό υπήρξε στην πραγματικότητα ή όχι παραμένει μέχρι σήμερα μυστήριο. Μερίδα επιστημόνων εκτιμά ότι επρόκειτο για κάποιο ουράνιο φαινόμενο, ίσως κομήτη. Άλλοι πιστεύουν πως η λάμψη προήλθε από τη σύγκρουση πλανητών. Αναπάντητα ερωτήματα που αφήνουν την θρησκευτική παράδοση να αφηγείται τη Γέννηση με το δικό της τρόπο.