To διακύβευμα των βουλευτικών εκλογών

Πρόωρες βουλευτικές εκλογές σήμερα με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και σε μια περίοδο κατά την οποία οι σχέσεις του Ισραήλ με τον κυριότερο σύμμαχό του, τις ΗΠΑ είναι τεταμένες. Όλα τα κόμματα έχουν ορκισμένους οπαδούς. Όπως η Μίρι Εμκέζ που μέχρι την τελευταία στιγμή μοίραζε στον κεντρικό δρόμο μιας πόλης στο νότιο Ισραήλ πλακάτ και προεκλογικά φυλλάδια καλώντας τους περαστικούς να ψηφίσουν το κυβερνών κόμμα Λικούντ του πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου. Το ίδιο κάνουν όμως και οι οπαδοί του κόμματος Σιωνιστική Ένωση, ενός συνασπισμού κεντροαριστερών δυνάμεων υπό τους Ισαάκ Χέρτσογκ και Τσίπι Λίβνι.

Οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα

Το κέντρο βάρους της προεκλογικής του εκστρατείας έριξε ο Νετανιάχου στο θέμα της ασφάλειας. Φρόντισε να υποδαυλίσει το φόβο κατά της Χαμάς, της Χεζμπολάχ και των τζιχαντιστών της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος κομίζοντας το μήνυμα ότι μόνο αυτός μπορεί να προστατεύσει το Ισραήλ. «Από τότε που ο Μπίμπι είναι στην εξουσία υπάρχει ηρεμία» υποστηρίζει η Μίρι Εμκέζ. «Μεγάλες τρομοκρατικές επιθέσει δεν γίνονται, μόνο μικρές. Ο Νετανιάχου έχτισε το τείχος στο νότο για να μην μπαίνουν αφρικανοί πρόσφυγες. Ξέρει να μιλά με θάρρος, κι αυτό το χρειαζόμαστε. Θέλω ασφάλεια για τη χώρα, για μένα και τα παιδιά μου». Αλλά η ασφάλεια είναι ένα από τα προβλήματα.

Η οικονομία και τα κοινωνικά προβλήματα απασχολούν εξίσου τους Ισραηλινούς. Τα συνεχώς αυξανόμενα ενοίκια και η τιμή των τροφίμων που έχει φτάσει στα ύψη έχουν επιβαρύνει το κόστος ζωής. Σύμφωνα με έρευνα που δημοσίευσε πρόσφατα ο Γενικός Ελεγκτής Ζοζέφ Σαπίρα τα περασμένα πέντε χρόνια τα ενοίκια αυξήθηκαν κατά 55% και το βάρος δεν μπορεί να το σηκώσει πλέον η μεσαία τάξη. Η οικονομία και η κοινωνική πολιτική σφράγισαν για πρώτη φορά μετά από 40 χρόνια την προεκλογική εκστρατεία. Οι επικεφαλείς του κόμματος Σιωνιστική Ένωση πήραν το μήνυμα και υπόσχονται σε περίπτωση νίκης να ενεργοποιήσουν ένα συμβούλιο που θα σταματήσει τις αυξήσεις στα ενοίκια. Υποσχέθηκαν επίσης αύξηση των δαπανών για την εκπαίδευση και για κοινωνικά θέματα καθώς και εναλλαγή στο αξίωμα του πρωθυπουργού ανά δύο χρόνια.

Επίφοβη κάθε πρόβλεψη

Το πρόβλημα σε μια πιθανή νίκη της Σιωνιστικής Ένωσης είναι ότι ο Χέρτσογκ, δικηγόρος το επάγγελμα, ναι μεν εμφανίζεται στο πλευρό το απλού πολίτη, αλλά δεν είναι τόσο χαρισματικός όσο ο Νετανιάχου. «Ο Χέρτσογκ έχει το σεβασμό των περισσότερων Ισραηλινών ως ένας σοβαρός και έντιμος πολιτικός αλλά όχι ως ηγέτης», υποστηρίζει ο Ταμίρ Σέφερμ καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ. «Υπάρχουν πολλοί δυσαρεστημένοι με τον Νετανιάχου που ζητούν αλλαγές, αλλά δεν βλέπουν στο πρόσωπο του Χέρτσογκ κάποιον που να μπορεί να ηγηθεί μιας χώρας σαν το Ισραήλ». Ασφαλή προγνωστικά για σήμερα δεν μπορούν να γίνουν. Ακόμη και ο Ράφι Σμιθ, πολιτικός επιστήμων, που θα μπορούσε θεωρητικά να εκφραστεί έγκυρα ως ένας εκ των πιο φημισμένων εκλογολόγων στο Ισραήλ, ομολογεί ότι κάθε πρόβλεψη είναι επίφοβη.

Το Ινστιτούτο Σμιθ ρωτά καθημερινά εκατοντάδες Ισραηλινούς για το τι θα ψηφίσουν. Αυτήν τη φορά ωστόσο τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων είναι τόσο οριακά που δεν «δείχνουν» ποιο κόμμα θα έρθει πρώτο. Βραχύ προβάδισμα καταγράφει πάντως η Σιωνιστική Ένωση. Αν επιβεβαιωθεί η τάση, ο ισραηλινός πρόεδρος θα δώσει στον Χέρτσογκ εντολή σχηματισμού κυβέρνησης. Ο σχηματισμός κυβέρνησης θα είναι η επόμενη μεγάλη πρόκληση δεδομένου ότι οι κυβερνητικοί εταίροι του Νετανιάχου, τα δεξιά και τα υπερορθόδοξα θρησκευτικά κόμματα διατηρούν τη δύναμή τους. Πιθανός εταίρος θα μπορούσε να είναι ο Μοσέ Καλόν με το νεόκοπο κόμμα «Κουλανού», που τοποθετείται δεξιά του κεντρώου χώρου. Βέβαια ο πρόεδρος Ριβλίν άφησε να εννοηθεί ότι θα επιθυμούσε έναν μεγάλο συνασπισμό με το Λικούντ και τη Σιωνιστική Ένωση, αλλά Νετανιάχου και Χέρτσογκ ούτε που θέλουν να το ακούσουν προεκλογικά.

Tania Krämer – Anja Koch / Ειρήνη Αναστασοπούλου