Oικονομία και ανακύκλωση στο Νταβός

Πολυεθνικές εταιρείες όπως η Coca Cola, η Unilever, η Proctor and Gamble, η Danone και η Dow Chemicals είναι μερικές από τους 40 κολοσσούς που συμφώνησαν σε μια διαφορετική και άκρως επίκαιρη διακήρυξη στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ που διεξάγεται αυτές τις μέρες στο Νταβός. Ονομάζεται «Νέα οικονομία των πλαστικών» (New Plastics Economy) και στο επίκεντρό της βρίσκεται η μείωση της χρήσης και η ανακύκλωση των πλαστικών που χρησιμοποιούνται εδώ και δεκαετίες για τη συσκευασία τροφίμων και προϊόντων καθημερινής χρήσης.

Σύμφωνα με επιστημονικά δεδομένα που δόθηκαν στη δημοσιότητα τον Δεκέμβριο από το Ίδρυμα Έλεν Μακάρθουρ, εάν δεν ληφθούν έγκαιρα μέτρα, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος μέχρι το 2050 οι ωκεανοί να περιέχουν περισσότερα πλαστικά απόβλητα παρά ψάρια. Η πρωτοβουλία που ξεκίνησε τώρα στο Νταβός βασίζεται στη διαπίστωση ότι το 20% των πλαστικών μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί ως έχει, ενώ ένα μεγαλύτερο ποσοστό που αγγίζει το 50% μπορεί να ανακυκλωθεί. Η Unilever δεσμεύθηκε μάλιστα ότι μέχρι το 2025 οι συσκευασίες των προϊόντων της θα είναι ανακυκλώσιμες. «Πρέπει να αλλάξουμε επειγόντως τον τρόπο συσκευασίας των προϊόντων που κυκλοφορούν στην παγκόσμια αγορά. Είναι στο δικό μας χέρι», επισήμανε ο γενικός διευθυντής της Unilever Πωλ Πόλμαν στο Νταβός.

Εξαιρετικά επικίνδυνες οι «αθώες» πλαστικές συσκευασίες

Όπως επισημαίνεται στην διακήρυξη του Νταβός, το ένα τέταρτο των προϊόντων καθημερινής χρήσης κυκλοφορούν σε πλαστικές συσκευασίες. Δαπανηρή αλλά και επιβαρυντική για το περιβάλλον είναι όμως και η ίδια η διαδικασία παραγωγής του πλαστικού. Το πλαστικό είναι παράγωγο του πετρελαίου και απαιτεί τεράστια ποσά ενέργειας για να κατασκευαστεί. Οι συνέπειες στη δημιουργία του φαινομένου του θερμοκηπίου από τις επιβλαβείς εκπομπές ρύπων πρέπει επίσης να συνυπολογίζονται.

Επιπλέον, όταν τα πλαστικά καταλήγουν στο φυσικό περιβάλλον οι συνέπειες για την οικολογική αλυσίδα είναι καταστροφικές. Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο 10 με 20 εκατομμύρια τόνοι πλαστικού καταλήγουν στους ωκεανούς, ενώ βάσει νέων στοιχείων σχεδόν τα τα δύο τρία των θαλάσσιων πτηνών έχουν καταναλώσει πλαστικό. Αντίστοιχα επιρρεπή στα πλαστικά είναι πολλά είδη ψαριών, θαλάσσιων θηλαστικών αλλά και οι θαλάσσιες χελώνες. Αν και το εύρος των συνεπειών στους θαλάσσιους οργανισμούς από την κατανάλωση πλαστικού δεν έχουν ακόμη μελετηθεί πλήρως, ωστόσο οι επιστήμονες εκτιμούν ότι αυτό προκαλεί προβλήματα στην πέψη αλλά και επώδυνους πνιγμούς. Τέλος, υπολείμματα πλαστικών μπορούν να καταλήξουν και στο δικό μας πιάτο από την κατανάλωση ψαριών.

Ωστόσο η σύγχρονη επιστήμη έχει προχωρήσει στην εξέλιξη μεθόδων και υλικών που θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν τις πλαστικές συσκευασίες, αναφέρει ο καθηγητής διαχείρισης πόρων Μάρτιν Στάτσεϊ από το Πανεπιστήμιο του Ίνσμπρουκ. Ο ίδιος εκτιμά ότι μικρές μόνο αλλαγές στο υλικό, τη σύσταση και την επεξεργασία του μπορούν να καταστήσουν την οικονομία της ανακύκλωσης πλαστικών πιο φερέγγυα, καταλήγοντας σε χαμηλότερο κόστος παραγωγής και πιο φιλικές προς το περιβάλλον συσκευασίες. Σε αυτό ακριβώς το πεδίο θα εστιάσουν του χρόνου στο Νταβός οι εταιρείες της «Νέας οικονομίας των πλαστικών», κάνοντας παράλληλα και μια πρώτη αξιολόγηση των βημάτων που θα έχουν γίνει ως τότε.

Σόνια Ντιν / Δήμητρα Κυρανούδη