Nord Stream 2: Διπλωματική νίκη για τον Πούτιν

Τα μεγάλα λόγια για τον αγωγό φυσικού αερίου Nord Stream 2 δεν έλειπαν ποτέ στην Ουάσιγκτον. «Αυτή την εικόνα έχει ένας αγωγός που πεθαίνει...» διεμύνυε ανώτερος κυβερνητικός αξιωματούχος επί Τραμπ, τον περασμένο Νοέμβριο. Η νέα έκθεση της κυβέρνησης του Τζο Μπάιντεν αναφορικά με τον γερμανορωσικό αγωγό Nord Stream καθιστά σαφές ότι η αμερικανική αντίσταση στον αγωγό θα πρέπει να αντικατασταθεί από έναν άλλο στόχο: την αποκατάσταση των σχέσεων με την ΕΕ και τη Γερμανία, που επλήγησαν επί προεδρίας Τραμπ. Κι όλα αυτά λίγο πριν από την ευρωπαϊκή περιοδεία του Τζο Μπάιντεν, τον Ιούνιο.

Από τις εξελίξεις φαίνεται να επιβεβαιώνεται η Γερμανία που είχε διαμηνύσει στον πρόεδρο Τραμπ ότι οι ΗΠΑ δεν μπορούν να αναμιγνύονται στην ενεργειακή πολιτική της ΕΕ. Κερδισμένος βέβαια βγαίνει κυρίως ο Βλάντιμιρ Πούτιν, ο οποίος είχε χαρακτηρίσει εξαρχής τις κυρώσεις έναντι της Ρωσίας παράνομες. Ο Ρώσος πρόεδρος, γνωστός και ως «Gas-Putin», είχε καταστήσει πολλές φορές σαφές ότι η Ρωσία, ως υπερδύναμη στις πρώτες ύλες, θα κάνει τα πάντα για την υλοποίηση του αγωγού Nord Stream 2.

Εορταστικό κλίμα στη Ρωσία, υπαναχώρηση στις ΗΠΑ

Tα ρωσικά ΜΜΕ κάνουν λόγο για «θρίαμβο Πούτιν» αλλά και μια «πικρή ήττα» τόσο των ΗΠΑ, όσο και της Ουκρανίας. Η πρώην σοβιετική χώρα, η οποία υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ, είναι η βασική χώρα διέλευσης ρωσικού φυσικού αερίου προς την ΕΕ. H Oυκρανία, η οποία βρίσκεται σε βαθιά κρίση και μαστίζεται από τη φτώχεια, θα να χάσει έσοδα δισεκατομμυρίων εάν η Ρωσία χρησιμοποιήσει μελλοντικά τον Nord Stream 2 στη Βαλτική Θάλασσα. «Οι ΗΠΑ και η Ουκρανία χάνουν τη μάχη για τον Nord Stream 2», γράφει το ρωσικό οικονομικό πόρταλ Wsgljad συνεχίζοντας: «Η Ρωσία και η Gazprom μπορούν να γιορτάσουν μια νίκη».

Την ίδια ώρα το αμερικανικό υπ. Εξωτερικών συνεχίζει να επιβάλλει κυρώσεις σε- λιγοστά ωστόσο- φυσικά και νομικά πρόσωπα από τη Ρωσία. Η νέα κυβέρνηση Μπάιντεν έχει επικριθεί ότι πέρα από κάποιες οικονονομικές κυρώσεις δεν έλαβε άλλα αυστηρά μέτρα για να μπλοκάρει τον αγωγό. Ωστόσο η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Τζειν Ψάκι απάντησε με μια ερώτηση: Πώς είναι δυνατόν η κυβέρνησή μας να σταματήσει ένα έργο σε μια άλλη χώρα, το οποίο μάλιστα όταν ανέλαβε ο Μπάιντεν, ήταν έτοιμο σχεδόν κατά 95%; Σε έγγραφό του προς το Κονγκρέσο ο υπ. Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν δικαιολογεί την παραίτηση από τη λήψη αυστηρότερων κυρώσεων, με την πρόληψη περαιτέρω αρνητικών συνεπειών στις σχέσεις με την ΕΕ και τη Γερμανία.

Ο Μπλίνκεν υπογραμμίζει μάλιστα ότι «η στενή συνεργασία με τη Γερμανία, την ΕΕ και άλλους ευρωπαίους εταίρους και συμμάχους» είναι απαραίτητη για μια σειρά σημαντικών ζητημάτων που πιέζουν. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγει τη μάχη κατά της πανδημίας και της κλιματικής αλλαγής, την υπεράσπιση της δημοκρατίας σε αυταρχικά καθεστώτα, τη διαμάχη με το Ιράν αλλά και τις «κακόβουλες συμπεριφορές της Ρωσίας και της Κίνας». Από το τελευταίο αυτό σημείο ξεκινούν οι επικρίσεις των Ρεπουμπλικάνων κατά της κυβέρνησης Μπάιντεν. Επιρρίπτουν στον νέο Αμερικανό πρόεδρο ότι ενισχύει τη Ρωσία και τον Πούτιν, καθώς δεν επιβάλλει αυστηρότερες κυρώσεις. Ο γερουσιαστής Τεντ Κρουζ από το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, φίλα προσκείμενος στον Ντόναλντ Τραμπ, κατηγόρησε τον Μπάιντεν ότι έδωσε «πράσινο φως» στον Νοrd Stream 2. Aυτό που βέβαια δεν λέει ο Κρουζ είναι και ότι ο Τραμπ θα μπορούσε να είχε επιβάλει ακόμη αυστηρότερες κυρώσεις, κάτι που δεν έπραξε.

Συνάντηση Μπάιντεν-Πούτιν;

Σύμφωνα με τον πολιτικό επιστήμονα Κίριλ Ρογκόφ σε κάθε περίπτωση «νικητής αναδεικνύεται ο Πούτιν», ο οποίος «προκάλεσε φόβο στους πάντες» με την πρόσφατη προέλαση του ρωσικού στρατού στα σύνορα με την Ουκρανία.Έδειξε ότι ανά πάσα στιγμή είναι έτοιμος να εμπλακεί σε πόλεμο. Έτσι η Δύση θα προτιμούσε να υπαναχωρήσει. Όμως ο Ρογκόφ υπογραμμίζει ότι πρόκειται μόνο για μια «ρωσική νίκη σε επίπεδο τακτικής», δεδομένου ότι μακροπρόθεσμα θα μπορούσε να οδηγήσει σε περαιτέρω σύγκλιση ΗΠΑ και ΕΕ στο επίπεδο στρατιωτικής και πολιτικής συνεργασίας. Στο μεταξύ ο Τζο Μπάιντεν σε επικοινωνία με το Κρεμλίνο ζήτησε συνάντηση με τον Βλαντιμίρ Πούτιν επί ευρωπαϊκού εδάφους. Ο Ρώσος πρόεδρος άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο για συνάντηση στα μέσα Ιουνίου. Με την αποφυγή νέων κυρώσεων προς τη Ρωσία από τις ΗΠΑ, το Κρεμλίνο κάνει λόγο για ένα «θετικό μήνυμα». Σύμφωνα με ειδικούς πάντως, ο Nord Stream 2 θα μπορούσε να είναι έτοιμος μέχρι τον Νοέμβριο. Στο μεταξύ η Ευρώπη συνεχίζει να εξαρτάται από το ρωσικό φυσικό αέριο.

Τσαν Μέρεϊ, Ουλφ Μάουντερ

Επιμέλεια: Δήμητρα Κυρανούδη