Mια επιστολή του Αϊνστάιν που δεν βρήκε αγοραστή

Είναι αναμφίβολα ένας από τους ανθρώπους που άλλαξαν εκ θεμελίων την επιστήμη. Σύμφωνα με το περιοδικό «Time» o Άλμπερτ Αϊστάιν ήταν το πρόσωπο του εικοστού αιώνα. Οι ιδιαίτερες συστάσεις είναι περιττές. Βέβαια, ακόμη κι αν η συμβολή του στη θεωρητική Φυσική είναι δεδομένη και η θεωρία της σχετικότητας γνωστή ακόμη και σε μη ειδικούς, υπάρχουν πτυχές της ζωής, του έργου αλλά και της προσωπικότητας του Αϊνστάιν που δεν είναι ευρέως γνωστές. Όπως για παράδειγμα μια χειρόγραφη επιστολή του από το 1950, στην οποία ο Αϊνστάιν αποκαλύπτει λεπτομέρειες για το πώς εργάστηκε προκειμένου να θεμελιώσει τη θεωρία της σχετικότητας. Η επιστολή αυτή αποτέλεσε αντικείμενο δημοπρασίας στην Ιερουσαλήμ. Σύμφωνα με τον οίκο δημοπρασιών Kedem Auction House, η τιμή εκκίνησης ανήλθε στα 18.000 ευρώ. Εντούτοις η επιστολή έμεινε στα αζήτητα, αφού κανένας επίδοξος αγοραστής δεν εξέφρασε τελικά ενδιαφέρον κι έτσι δεν κατάφερε να πωληθεί. 

Ντοκουμέντο για την ιστορία της επιστήμης

Η επιστολή του Αϊνστάιν, που τις τελευταίες μέρες τράβηξε τα φώτα της δημοσιότητας, απευθυνόταν στον μαθηματικό Ερνστ Γκάμπορ Στράους και γράφτηκε τον Ιούνιο του 1950. Πρόκειται ουσιαστικά για την απάντηση του Αϊνστάιν στην κριτική του Στράους πάνω στα ερευνητικά αποτελέσματα, από τα οποία προέκυψε η θεωρία της σχετικότητας. Δεν πρόκειται για μια προσωπική επιστολή, στην οποία ο Αϊνστάιν μιλά για τη ζωή του ή εκφράζει φιλοσοφικές σκέψεις – όπως συνήθιζε να κάνει σε επιστολές. Είναι μια επιστολή, στην οποία υπάρχουν σημαντικά στοιχεία για την επιστημονική μέθοδο του Αϊνστάιν και σκέψεις για τις θεωρητικές του θέσεις. Επίσης έχει ενδιαφέρον ο τρόπος με τον οποίο ο Αϊνστάιν απαντά στα σχόλια του μαθηματικού Στράους, ο οποίος ήταν επίσης συμπατριώτης του και Εβραίος. Μαζί είχαν μάλιστα δημοσιεύσει και κάποιες εργασίες την περίοδο 1944-1948.

«Πρόκειται για ένα ιστορικό ντοκουμέντο σπάνιας αξίας» ανέφερε ο Μέρον Έρεν από τον οίκο δημοπρασιών Kedem. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2018 δημοπρατήθηκε άλλη μια επιστολή του Αϊνστάιν από το 1954, στην οποία εξέφραζε στοχασμούς για τον Θεό και τη θρησκεία. Η επιστολή εκείνη, γνωστή ως «God Letter», πωλήθηκε στη Νέα Υόρκη έναντι 3 εκατομμυρίων δολαρίων.

Επαναστάτης της επιστήμης, ειρηνιστής, στόχος των Ναζί

Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν γεννήθηκε στη γερμανική πόλη Ουλμ στις 14 Μαρτίου 1879 και ήταν γόνος εβραϊκής οικογένειας. Από μικρός έδειξε την έφεσή του στα Μαθηματικά και τη Φυσική. Σπούδασε στην Πολυτεχνική Σχολή ETH της Ζυρίχης, αλλά μετά την αποφοίτησή του δεν ακολούθησε αμέσως ακαδημαϊκή καριέρα. Οι καθηγητές του τον έβρισκαν «πολύ αντισυμβατικό». Τα επόμενα χρόνια εργάστηκε σε διοικητική θέση στο Γραφείο Ευρεσιτεχνιών της Βέρνης ωστόσο δεν σταμάτησε ποτέ την θεωρητική έρευνα. Το 1909 τελικά λαμβάνει την έδρα Θεωρητικής Φυσικής στο Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης και τέσσερα χρόνια αργότερα γίνεται δεκτός στην Πρωσική Ακαδημία Επιστημών. Όλα αυτά τα χρόνια συνεχίζει να δουλεύει αδιάλειπτα πάνω στη θεωρία της σχετικότητας για την οποία το 1922 τιμήθηκε με το Νομπέλ Φυσικής. Το 1933, χρονιά της ανόδου του Χίτλερ στην εξουσία, ο Αϊνστάιν μετανάστευσε στις ΗΠΑ. Πέθανε στο Νιου Τζέρσεϊ το 1955 σε ηλικία 76 ετών, όντας καθηγητής στο Princeton. Mετά τον θάνατό του στις 18 Απριλίου 1955 μέρος του αρχείου του και των επιστολών του παραχωρήθηκαν στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ.

DW / Dpa

Επιμέλεια: Δήμητρα Κυρανούδη