Covid-19: Ο μακρύς δρόμος προς την ίαση

Εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως έχουν μολυνθεί με τον κορωνοϊό και πολλοί από αυτούς είναι πλέον και πάλι υγιείς. Υπάρχει όμως και γκρίζα ζώνη ενός ποσοστού ανθρώπων που μολύνθηκαν με τον Covid-19, αλλά ήταν ασυμπτωματικοί. Στην περίπτωση που ο ασθενής παρουσιάσει βαριά συμπτώματα, δεν σημαίνει ότι μετά από εβδομάδες, είναι και πάλι εντελώς υγιής. Το ερώτημα παραμένει: Ποιες είναι οι πιθανές παρενέργειες και πόσο καιρό διαρκούν; Μπορεί και μια ζωή;

Διάρκεια ίασης μεγαλύτερη από μια κανονική γρίπη

«Το ερώτημα περί διάρκειας δεν μπορεί να απαντηθεί, γιατί δεν είναι ακόμη γνωστές οι μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις για τον ασθενή», υποστηρίζει ο Πέτερ Μπέρλιτ, Γενικός Γραμματέας της Γερμανικής Εταιρείας Νευρολογίας. «Πρώτες διαπιστώσεις έγιναν μόλις τις περασμένες εβδομάδες. Αυτές δεν ήταν μέχρι τώρα γνωστές, γιατί πρόκειται για έναν νέο ιό», αναφέρει. Όσο περισσότερο περνά ο χρόνος, τόσο περισσότερο εμβαθύνουν οι ερευνητές στην εξέλιξη της νόσου και τις επιπτώσεις σε ασθενείς Covid-19. Εδώ θα πρέπει να γίνουν διαφοροποιήσεις, αναλόγως του πόσο βαριά εξελίσσεται η νόσος. Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας εκτιμά ότι ένα ποσοστό ύψους 80% των κρουσμάτων εμφάνισαν ήπια συμπτώματα έως και κανένα. Από τους ασθενείς που διαπίστωσαν συμπτώματα, το Ινστιτούτο Ρόμπερτ Κοχ αναφέρει ότι τα συχνότερα ήταν κυρίως βήχας (49%) και πυρετός (41%), όπως και σε μια εποχική γρίπη. «Ασθενείς με τους οποίους μιλήσαμε μας είπαν ότι τα συμπτώματα ήταν μερικές φορές πολύ δυνατά και διήρκησαν από 10 έως 21 ημέρες», λέει ο Ματίας Κότσανεκ, επιμελητής στην Πανεπιστημιακή Κλινική της Κολωνίας. «Άρα η διάρκεια ήταν μεγαλύτερη από μια κανονική γρίπη, αλλά αυτό δεν μπορεί να θεωρηθεί και δεδομένο. Είναι γνωστό ότι πολλοί ασθενείς μετά από ήπια πορεία της νόσου, αισθάνθηκαν πολύ γρήγορα και πάλι υγιείς. Οι περισσότεροι μας είπαν ότι ήταν έτοιμοι να επιστρέψουν στην καθημερινότητά τους, αλλά η αποθεραπεία μπορεί να είναι διαφορετική σε κάθε περίπτωση και να εξαρτάται και από την πιθανή παρουσία υποκείμενων νοσημάτων». Ελάχιστα γνωρίζουν οι γιατροί για την απώλεια γεύσης και όσφρησης, που παρατήρησαν ασθενείς με ήπια συμπτώματα. «Μελέτες δείχνουν ότι μετά από 2 με 3 εβδομάδες τα συμπτώματα εξαφανίζονται στην πλειονότητα των ασθενών» λέει ο Μπέρλιτ. «Σε ποσοστό 5 με 10% των περιπτώσεων τα συμπτώματα εξακολουθούν να υπάρχουν για καιρό».

Επιστημονική άγνοια σε βαριά κρούσματα κορωνοϊού

Σύμφωνα με τον ΠΟΥ το 20% των κρουσμάτων εξελίσσεται με σοβαρά συμπτώματα και οι ασθενείς πρέπει να νοσηλευτούν. Ανάλογα με τα συμπτώματα προσαρμόζεται και η θεραπεία. Ορισμένοι χρειάζονται μεν οξυγόνο, αλλά παραμένουν σε κανονική μονάδα.

«Αυτοί οι ασθενείς παρουσιάζουν σχεδόν τα ίδια συμπτώματα με ασθενείς με ήπια συμπτώματα, αλλά χρειάζονται περισσότερο χρόνο αποθεραπείας» καταθέτει την εμπειρία του ο Κότσανεκ. Για άλλους τα συμπτώματα είναι πιο βαριά: «Όταν αυτοί οι ασθενείς πήραν εξιτήριο από το νοσοκομείο, μας είπαν ότι για μεγάλο διάστημα αισθάνονταν εξαντλημένοι και κουρασμένοι χωρίς τις δυνάμεις να κάνουν οτιδήποτε». Η εντατική είναι ο τελευταίος σταθμός για ασθενεί, των οποίων η δύσπνοια έχει φτάσει σε τέτοιο βαθμό που πρέπει να μπουν σε τεχνητό κώμα και να πάρουν οξυγόνο μέσω μηχανικού αναπνευστήρα. Αυτή η μέθοδος εγκυμονεί κινδύνους, γιατί όσο περισσότερο διαρκεί, τόσο περισσότερο ατονούν οι μύες των πνευμόνων. Ιδιαίτερα για τους ηλικιωμένους είναι δύσκολη η επαναφορά στην προηγούμενη κατάσταση. Αλλά και οι πνεύμονες είναι ευαίσθητα όργανα και μπορούν να υποστούν ανεπανόρθωτη βλάβη. Το ίδιο ισχύει βέβαια και για άλλα ζωτικά όργανα - για να μην αναφερθούμε και στις πιθανές ιώσεις που μπορούν να εμφανιστούν στην εντατική.

Εντονότερα συμπτώματα – μακρύτερη αποθεραπεία

Γι' αυτήν την κατηγορία ασθενών δεν υπάρχουν ασφαλείς πληροφορίες γύρω από τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία τους. Οι ειδικοί θεωρούν ωστόσο ότι τα προβλήματα αναπνοής θα επιμείνουν για μεγάλο χρονικό διάστημα. «Ασθενείς με επίμονα συμπτώματα χρειάζονται πολύ περισσότερο χρόνο αποθεραπείας», τονίζει ο Κότσανεκ. Μια από τις πρώτες ασθενείς του, ηλικίας 80 ετών, νοσηλεύτηκε μέσα Μαρτίου και μόλις πριν από μερικές μέρες βγήκε από την κλινική αποκατάστασης.

Σε μερικούς ασθενείς καταγράφονται σοβαρές νευρολογικές παθήσεις, οι εγκεφαλοπάθειες. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι ανησυχία, σύγχυση, ενδεχομένως απώλεια μνήμης, ίσως μακροπρόθεσμα ακόμη και εγκεφαλικό, αν και όπως διευκρινίζει ο νευρολόγος Πέτερ Μπέρλιτ, αυτά μπορεί να οφείλονται και σε άλλους λόγους, όπως η τάση για θρόμβωση.

Άγνοια επικρατεί και αναφορικά με το εάν επιληπτικές κρίσεις μπορεί να συνδεθούν μακροπρόθεσμα με τον κορωνοϊό. Σε αυτό το ενδεχόμενο οδηγηθήκαν οι ειδικοί, επειδή παρατήρησαν μεγάλη παραγωγής κυτοκίνης σε κρούσματα κορωνοΙού, η οποία καταγράφεται μετά από επιληπτικές κρίσεις. «Είναι πιθανό, αλλά δεν γνωρίζουμε ακόμη με σιγουριά». υποστηρίζει ο Μπέρλιτ.    

Λέναρτ Στοκ/dpa

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου