Bόσνιοι αγρότες φοβούνται την ΕΕ

Ο Νίχαντ Ντόσκο από τη Βοσνία-Eρζεγοβίνη είναι αγρότης. Δραστηριοποιείται στον τομέα της εκτροφής πουλερικών, διατηρώντας τρεις φάρμες στο Βίσικο, 30 χλμ. από το Σαράγεβο. Αυτή τη στιγμή εκτρέφει 100.000 κοτόπουλα το μήνα, αποβλέποντας στις εξαγωγές προς τη γειτονική Κροατία. Ο Ντόσκο έχει επενδύσει 600.000 € και απασχολεί πέντε εργαζομένους. Ωστόσο το μέλλον της επιχείρησης είναι αβέβαιο λόγω της ένταξης της Κροατίας στην ΕΕ τον ερχόμενο Ιούλιο, που αναμένεται να ανατρέψει το ισχύον στάτους των εξαγωγών.

Δυσκολίες προσαρμογής στα ευρωπαϊκά στάνταρντ

Η Βοσνία δεν μπορεί να εξάγει αγροτικά προϊόντα προς χώρες της ΕΕ, διότι η εθνικά διχασμένη κυβέρνησή της δεν έχει ενιαία αγροτική πολιτική, πράγμα το οποίο αποκλείει κάθε προσαρμογή της χώρας στους όρους που θέτει η ΕΕ. Η κατάσταση είναι πολύπλοκη. Αν και πλέον ολοένα περισσότερες καλλιέργειες και κτηνοτροφικές μονάδες εκσυγχρονίζονται στη βάση των ευρωπαϊκών προδιαγραφών, η ΕΕ από την πλευρά της αμφισβητεί την αξιοπιστία των στοιχείων που προσκομίζονται, κυρίως ως προς την τήρηση όρων υγιεινής. Τα προβλήματα εντοπίζονται σε διοικητικό και γραφειοκρατικό επίπεδο, στη διαδικασία των ελέγχων και την προσκόμιση αξιόπιστων στοιχείων. Το γεγονός αυτό αναμένεται να προκαλέσει προβλήματα όταν ο βασικός εξαγωγικός εταίρος της, η Κροατία, γίνει και επίσημα μέλος της ΕΕ.

«Αν δε μπορούμε να εξάγουμε στην Κροατία, θα αναγκαστούμε να κλείσουμε τις επιχειρήσεις επειδή δεν θα έχουμε σε ποιους να πουλήσουμε τα προϊόντα μας», λέει ο Ντόσκο.«Ακόμη δεν έχουμε έγκυρες πληροφορίες για το τι προτίθεται να κάνει η κυβέρνηση». Σύμφωνα με στοχεία του Εμπορικού Επιμελητηρίου, η απώλεια της Κροατίας ως εξαγωγικού εταίρου αναμένεται να επιφέρει στη χώρα ζημίες της τάξης των 200 εκατομ. ευρώ.

Μία κυβέρνηση, δύο αγροτικές πολιτικές

Η Βοσνία είναι χωρισμένη σε δύο πολιτειακές οντότητες, τη Σερβική Δημοκρατία και την Ομοσπονδία Βοσνίας-Eρζεγοβίνης. Τα περισσότερα υπουργεία και διοικητικές αρχές είναι εξίσου διαιρέμενες. Στον τομέα της γεωργίας, η χώρα στην ουσία διαθέτει δύο διαφορετικά αρμόδια υπουργεία, τα οποία σε πολλές περιπτώσεις δεν συνεργάζονται.

Ο Άντι Μαγκάφι, εκπρόσωπος της ΕΕ στη Βοσνία-Eρζεγοβίνη αναφέρει σχετικά: «Η Βοσνία-Eρζεγοβίνη είναι μία περίπλοκη χώρα ως προς τη συνταγματική της συγκρότηση. (…) Aλλά εκτός αυτού δεν υπάρχει λόγος που να δικαιολογεί τις ολιγωρίες. Η επικείμενη ένταξη της Κροατίας στην ΕΕ δεν αποτελούσε μυστικό. Τώρα εναπόκειται στις αρχές της Βοσνίας-Eρζεγοβίνης να συνεχίσουν με νομοθετικές κινήσεις, να καθιερώσουν ελεγκτικούς μηχανισμούς και να συμφωνήσουν για το πώς θα συντονιστούν σε ένα ενιαίο σύστημα». Στο μεταξύ η πραγματική οικονομία της χώρας είναι ασθμαίνουσα, η ανεργία βρίσκεται στο 40% και ο τομέας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων ασφυκτιά. Κι όπως χαρακτηριστικά λέει ο Ντόσκο: «Έχουμε αφεθεί από το κράτος να παλέψουμε με τις δικές μας δυνάμεις».

Eliza Ronalds-Hannon / Δήμητρα Κυρανούδη

Υπεύθ. Σύνταξης: Κώστας Συμεωνίδης